 |
T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/4954
Karar No : 1998/6993
Tarih : 11.6.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN ARTIRILMASI
ÖNEMLİ ORANSIZLIK
KARAR ÖZETİ: Kıymet taktir komisyonu raporunda tayin edilen bedel ile bilirkişi kurulunca taktir olunan bedel arasında önemli bir oransızlık görüldüğü taktirde yeniden bilirkişi kurulu oluşturularak kıymet taktiri yaptırılmalıdır
(2942 s. Kamulaştırma K.m.15/11)
Dava dilekçesinde kamulaştırma bedelinin arttırılması ile faiz ve masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı vekili tarafından yasal süresi içinde verilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunarak, tetkik hakiminin açıklamaları dinlenip gereği düşünüldü.
Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir.
Ancak;
Kamulaştırma Kanunu'nun 15. maddesinin 15. fıkrasında bilirkişi kurulunca takdir olunan bedelde açık bir isabetsizlik bulunduğu veya kıymet takdir komisyonu raporunda tayin edilen kıymetle bilirkişi kurulunun belirlediği kıymet arasında önemli bir oransızlık görüldüğü takdirde aynı usulde bilirkişi kurulu oluşturularak kıymet takdiri yaptırılır.
Takdir komisyonu dava konusu taşınmaza 10.11.1994 tarihi itibarıyla 6.000.000.-TL./m2 kıymet tayin etmişken mahkemece oluşturulan bilirkişi kurulu taşınmaza 26.091.992.-TL/m2 değer biçmiştir.
Mahkemece, herkesce bilinen enflasyon olgusu dışında hangi esaslara dayandığı belirtilmeden takdir ile davadaki değerlendirme arasındaki geçen süre itibariyle bir mislini aşan oransızlık bulunmadığı kabul edilerek tek raporla karar verilmiştir.
Takdir 6.000.000.-TL/m2 değerlendirme 26.091.992.-TL/m2 olduğuna göre, aradaki farkın 4 katını geçtiği açıktır. Enflasyon ülkenin gerçekleri arasına girmiş bir olgu olmakla beraber bunun oranı ve gayrimenkul fiyatlarına yansıyan miktarının ne olduğu konusunda hiçbir tespit yapılmamıştır. Yasa bu yönde bir değerlendirmeyi öngörmediği gibi, yasanın amir hükmünün ihmali ancak bunu haklı kılacak maddi olguların kanıtları ile birlikte yapılacak değerlendirmesi ile mümkün olur.
Adalette sürat ve ucuzluk esas ise de, bu unsurlar gözetilirken yasanın amir hükümleri ve adalet esasları ihmal edilmemelidir.
Bu hususlar dikkate alınmadan tek raporla yetinilmiş olması doğru görülmemiştir.
Bu itibarla; yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.6.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.