 |
T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/12522
Karar No : 1998/6
Tarih : 13.1.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN ARTIRILMASI (Kamulaştırmanın İptali Konusunda İdare Mahkemesine Başvurulduğu Takdirde Adli Yargıya Başvuru Süresi )
- İDARİ YARGIYA BAŞVURULMASI HALİNDE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE ( Adli Yargıya Başvurma Süresinin İdari Yargı Kararının Kesinleştiği Tarihten İtibaren İşlemeye Başlaması )
- ADLİ YARGIYA BAŞVURMA SÜRESİ ( Sürenin İdari Yargı Kararının Kesinleştiği Tarihten İtibaren İşlemeye Başlaması )
2942/m.14
DAVA : Davacı Ali Rıza Erkoyuncu ile davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı aralarındaki kamulaştırma bedelinin arttırılması davasına dair Adana 1. Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 9.5.1996 günlü ve 1992/520- 1996/335 sayılı hükmün bozulması hakkında dairece verilen 13.10.1997 günlü ve 1997/6813-9001 sayılı ilama karşı davacı vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
Düzeltme isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.
KARAR : Kamulaştırma Kanununun 14. maddesinin 3. fıkrasının ilk bölümü, kamulaştırmanın iptali konusunda İdare Mahkemesine başvurulduğu takdirde, adli yargıya başvuru süresinin ( 30 günlük dava süresi ) idari yargı kararının kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlayacağını hükme bağlamıştır. Buna göre İdare Mahkemesi kararı, temyizen Danıştay'a başvurulmadığı takdirde, karar tebliğinden itibaren başlayacak temyiz süresinin bitiminde kesinleşeceğinden, bedel artırımı davasının da, bu kesinleşme tarihinden itibaren başlayacak 30 gün içerisinde açılması gerekir. Fıkranın ikinci bölümü, İdare Mahkemesi kararına karşı temyize başvurulması ( Danıştay'a ) ve temyizen verilen (Danıştay'ca) karara karşı karar düzeltme isteminde bulunulması hallerini hükme bağlamıştır.
İdare Mahkemesi kararı süresinde temyiz edildiği takdirde 30 günlük bedel artırımı davası açma süresi, Danıştay'ın temyiz üzerine vereceği kararın ( temyiz talebinin reddi ) tebliğinden itibaren başlayacaktır. Ancak, temyizen verilen karara karşı süresinde (15 gün) karar düzeltme istendiği takdirde bu 30 günlük adli yargıya dava açma süresi, karar düzeltme üzerine verilen kararın tebliğinden itibaren işlemeye başlayacaktır. Görüldüğü gibi kanun koyucu, 30 günlük hak düşürücü süreyi, temyize başvurulmayan davalarda, kesinleşme tarihinden ( tebliğden itibaren başlayan temyiz süresinin bitimi ) başlatmasına karşılık, karar temyiz edilmiş ise, temyiz üzerine; ve bu karara karşı da süresinde karar düzeltme yoluna gidilmiş ise, bu konuda verilen kararın tebliğinden itibaren başlamasını öngörmüştür.
Yasanın bu açık hükümleri karşısında, kamulaştırmanın iptali konusunda açılan davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararını temyiz eden davacının, Danıştay'ın temyiz üzerine verdiği onama kararının tebliği tarihinden itibaren 30 gün geçtikten sonra açtığı bedel arttırım davasının süresinde açıldığının kabulüne olanak yoktur.
Fıkranın birinci bölümünde öngörülen "kesinleşme" keyfiyeti, temyiz edilmeyen idare mahkemesi kararları içindir. Kararın temyiz edilmesi ve temyiz üzere verilen karara karşı karar düzeltme yoluna başvurulması hallerinde fıkranın ikinci bölümü uygulanacak ve 30 günlük adli yargıya başvuru ( dava açma ) süresi, bu başvurular üzerine Danıştay'ca verilen kararların tebliğ tarihinden başlayacaktır.
Bu esaslar dikkate alındığında, davacı, 27.5.1992 tarihinde tebliğ edilen, temyiz üzerine verilmiş Danıştay kararına karşı 15 günlük yasal süre içinde karar düzeltme isteminde bulunmadığı için, dava açma süresi 26.6.1992 tarihinde sona ermiş olup, 1.7.1992 tarihinde açılan davanın bu nedenle reddi gerekir.
SONUÇ : Bu itibarla ve düzeltilmesi istenilen Yargıtay ilamında açıklanan gerekçelere göre düzeltme dileğinde ileri sürülen sebepler HUMK.nun 440. maddesindeki yazılı hallerden hiç birisine uymadığından vaki düzeltme isteğinin REDDİNE, 1.750.000 TL. para cezası ile 1.569.400 TL. karar düzeltme red harcının düzeltme isteyenden alınarak hazineye gelir kaydettirilmesine, 13.1.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.