 |
T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
E. 1993/14123
K. 1994/901
T. 1.2.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMİ
KAT MÜLKİYETİNDE ORTAK YERLER
KAT MALİKLERİNİN RIZASI
KARAR ÖZETİ Güneş enerjisi sistemi; ana binaya ve komşulara zarar vermiyor, binanın statiğini tehlikeye düşürmüyor ve yararlanılan kısım arsa payı oranı olarak, diğer bütün kat maliklerinin yararlanmasına engel olmayacak mesaha üzerine kuruluyorsa, diğer kat maliklerinin rızasını almaya gerek yoktur.
(634 s. KMK. m. 16, 19)
Dava dilekçesinde, müdahalenin meni ile eski hale getirme istenilmiştir. Mahkemece, davanın reddi cihetine gidilmiş; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği düşünüldü:
Dava, üzeri kiremitle Örtülü ahşap oturtma çatı üzerine davalının kurduğu güneş enerjisi sisteminin kaldırılması suretiyle müdahalenin Önlenmesine ilişkindir.
Mahkemece; ana binaya zarar vermeyen, estetiğini bozmayan ve kat maliklerinin arsa payı ile orantılı bulunan büyüklükte güneş enerjisinden yararlanıma yönelik sistemin kurulmasına uygulamada izin verildiği, bu nedenle kat maliklerinin rızasının alınması zorunlu bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Yargıtay uygulamasını yansıtan karara yapılan yollamadan da anlaşılacağı üzere, böyle bir sistemin diğer kat maliklerinin rızası alınmaksızın kurulabilmesi için; binaya zarar verilmemesi, binanın statiğinin tehlikeye düşürülmemesi ve yararlanılan kısmın diğer bütün kat maliklerinin yararlanmasına engel olmayacak şekilde arsa payı oranında kullanılması zorunluluğu vardır.
Binanın çatısı, üzerine kiremit örtülü ahşap oturtma çatı olduğuna göre çatının her tarafından yararlanma olanağı bulunmadığı gibi (enerji sisteminin güneşe yönelik olması zorunluluğu karşısında), böyle bir çatıya enerji sistemi yerleştirilmesi sırasında hem ahşap çatıya hem de altındaki betona zarar verilmesi sözkonusudur. Mahkemece görevlendirilen bilirkişinin raporunda, çatının zarar gördüğü, beton delinerek alttaki bağımsız bölümün tavanında akmaya sebebiyet verildiği ve betonun tahrip edildiği saptanmış olmasına karşın mahkeme kararında yollama da bulunulan Yargıtay kararlarında ve uygulamasında önemle üzerinde durulan, tesisin ana gayrimenkule ve komşulara zarar vermemesi, tüm kat maliklerinin aynı şekilde faydalanma olanaklarının bulunması ve binanın statiğini etkilememesi koşullarının varlığı konusunda bir değerlendirme yapılmamıştır.
Mahkemece; ana gayrimenkulün üstünün kiremit örtülü oturtma ahşap çatı olduğu olgusu da dikkate alınarak, yukarıda sözü edilen her üç koşulun gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda gerekirse yeniden keşif yapılıp gerekli değerlendirme yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile ve bilirkişinin saptadığı zarar durumları dikkate alınmadan yazılı olduğu şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA), temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 1.2.1994 gününde bozmada oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Kat Mülkiyeti Kanununun 4/c maddesine göre, ana yapının çatısı ortak yerdir. Bu çatı, ahşap üzeri kiremit veya başka cins örtülü olabileceği gibi, düz teras dam şeklinde de olabilir. Şekil açısı dışında aynı mahiyette olup, aynı hükümlere tabi yani malikler bu ortak yerde arsa payı kadar malik olup, aynı pay nisbetinde kullanma hakkına sahiptirler. Bu sabit olmayan ve devamlılık arzetmeyen bir kullanma şeklidir (634 sayılı Kanunun 16. maddesi).
Kullanma biçimi sabit hal alıp, devamlılık arzettiği ve işlem tesis mahiyetini aldığı takdirde, Yasanın 19. maddesine göre diğer kat maliklerinin verecekleri rıza ve muvafakata ihtiyaç vardır. Ayrıca yapılan tesisin, yaptıranın arsa payı karşılığını mesaha olarak geçmemesi, diğer maliklere aynı şekilde saha ayrılabilinmesi ve tamamının ağırlıkları nedeniyle binanın statiğine etki ve zarar yapmaması gerekir.
Olayda, kapalı çatı üstüne yapılan ve sabit tesis niteliğinde bulunan güneş enerji sisteminin birbirine bağlı döşenmiş alet ve araçlar olup, komple bir tesisat mahiyetini aldığı ayrıca soğuk suyun çıkışı ve sıcak suyun inişini sağlayan boruların geçiş yerleri itibariyle tavan, taban veya havalandırma boşluğu ve ortak duvar gibi yerlerden de geçmesi gereken bir sistem olduğuna göre davacının ve davada bulunmayan bir kısım kat maliklerinin rızası bulunmadığı için, diğer şartların aranmasına da gerek yoktur. Sistemin çağa uygun olması ise 19/2. maddedeki rıza şartının görmemezliğe gelinmesini gerektirmez.
Mahkeme kararının bu gerekçe ile bozulması gerektiğinden rıza şartını aramayan çoğunluk kararı gerekçesine katılmıyorum.
M. Adnan SELÇUK
Üye
