 |
T.C.
YARGITAY
18. Hukuk Dairesi
E. 1992/2068
K. 1992/2741
T. 21.4.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
KAMULAŞTIRMA BEDELİNİN ARTIRILMASI
ÖZET Tarım arazisi olarak değerlendirilen ve metrekare fiyatı patlıcan, biber, domates, pırasa, karnı bahar gibi sebzelerin ekiminden gelecek net gelir dikkate alınarak belirlenen taşınmazın olduğu gibi kullanılması söz konusu olduğu ve ileride kazanabileceği niteliklerin dikkate alınması yasa hükmü ile yasaklandığı için organize sanayi bölgesine yakın oluşu ya da belediye hizmetlerinden yararlanıyor olması (i) bendine göre değerin artırılmasını gerekli kılmayıp, ancak yol güzergahına yakın olması sebebiyle bir objektif unsur olarak artırma mümkün olabilir.
Bu nedenle hükme esas alınan 25.51991 tarihli bilirkişi raporunun 6. paragrafında yer alan (a ve b) bendlerindeki artırma nedenlerine itibar edilmeyerek yalnız (c) bendi dikkate alınmak suretiyle objektif değer artırımına gidilmesi gerekirken, taşınmazın bilimsel yöntemle bulunan değerinin yasaya ve Yargıtay uygulanmasına aykırı olarak % 500 artırması doğru görülmemiştir.
(2942 s. Kamulaştırma K. m. 1 1/f,l)
Dava dilekçesinde, kamulaştırma bedelinin artırılması ile faiz ve masrafların davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Temyiz isteminin Süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
Kamulaştırma Kanununun kıymet takdiri esasların, belirleyen 11. Maddesini n (f) bendi arazilerde, kamulaştırma tarihindeki mevki ve şartlarına göre ve olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelirinin esas alınmasını Öngörmüştür. Aynı maddenin (1) bencil ise bedelin tespitine etkili olacak diğer objektif Ölçülerinde dikkate alınmasını hükme bağlamış ve bu suretle arazinin olduğu gibi kullanılması halinde getireceği net gelir esas alınarak bulunacak değerin gerekiyorsa bu bend hükümlerine göre bir miktar daha arttırılmasına olanak sağlamaktadır.
Maddenin sondan 3. fıkrası ise kamulaştırma bedelinin takdirinde ilerisi İçin düşünülen kullanma şekillerine göre getirebileceği kar ve kazanabileceği niteliklerin dikkate alınmasını yasaklamıştır.
Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporlarında taşınmaza ekilecek ürünler dikkate alınarak net geliri hesaplanmış ve bilimsel yöntemle değeri takdir edilmişse de değeri m2. olarak 73.750 TL. takdir edildikten sonra taşınmazın organize sanayi bölgesine yakın oluşu % 200; su-kanalizasyon ve belediye hizmetlerinden yararlanması nedeniyle % 100; anayol güzergahına yakınlığı sebebiyle de % 100 ve toplam olarak % 500 değeri arttırılmış ve mahkemece buna itibar edilerek hüküm kurulmuştur.
Tarım arazisi olarak değerlendirilen ve m2. fiyatı patlıcan, biber, domates, pırasa, karnı bahar gibi sebzelerin ekiminden gelecek net gelir dikkate alınarak belirlenen taşınmazın olduğu gibi kullanılması söz konusu olduğu ve ilerde kazanabileceği niteliklerin dikkate alınması yasa hükmü ile yasaklandığı için organize sanayi bölgesine yakın oluşu yada belediye hizmetlerinden yararlanıyor olması (1) bendine göre değerin artırılmasını gerekli kılmayıp, ancak yol güzergahına yakın olması sebebiyle bir objektif unsur olarak arttırma mümkün olabilir.
Bu nedenle, hükme esas alınan 25.5.1991 tarihli bilirkişi raporunun 6. paragrafında yer alan (a ve b) bendlerindeki artırma nedenlerine itibar edilmeyerek yalnız (c) bencil dikkate alınmak suretiyle objektif değer artırımına gidilmesi gerekirken, taşınmazın bilimsel yöntemle bulunan değerinin yasaya ve Yargıtay uygulamasına aykırı olarak %500 artırımı doğru görülmemiştir.
Bu itibarla, yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 21.4.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
