 |
T.C.
YARGITAY
17. Hukuk Dairesi
E: 2001/168
K: 2001/1410
T: 30.3.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- TESBİTE İTİRAZ DAVASI
- İSKANEN TAHSİS VE TEMLİK
Karar özeti: iskanen temlik ve satış sonucu mülkiyetinden çıkarmış olduğu bir yer için hazinenin açtığı davanın dinlenme kabiliyeti yoktur.
(3402 s. Kadastro K. m. 18 vd.)
Taraflar arasındaki tesbite itiraz davası üzerine yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm davalı Ümmügül tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Hükmüne uyulan Yargıtay bozma kararında özetle; davacı hazinenin dayandığı tapu kaydının dava konusu taşınmaza ait olduğu uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık dava konusu ve temyiz konusu bölümün iskan yoluyla davalı tarafın miras bırakanı Muharrem'e hazine tarafından tahsis ve temlik edilip edilmediğinin saptanması yönünde toplanmaktadır. Bu nedenle davalı tarafın dayandığı komisyon kararının dayanağı dağıtıma ilişkin iskan kaydı ile haritasının getirtilerek yapılacak keşifle yerine uygulanması, dava konusu bölümün davalı tarafa iskanen tahsis ve temlik edilmediği yada iskan kaydının çekişme konusu taşınmazı kapsamadığı saptandığı takdirde hazine tapusuna değer verilerek hüküm kurulması gereğine değinilmiştir. Mahkemece, bozmaya uyulduktan sonra hazine davasının kabulüne, 26.3.1992 tarihli komisyon kararının iptaline, dava konusu 1046 sayılı parselin 3114 metrekare olarak davacı hazine adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Ümmügül tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulduktan sonra davalının, taşınmazın dava ve temyize konu edilen bölümünün hazinece miras bırakanına iskanen verildiğini kanıtlayamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de varılan sonuç dosya içeriğine ve toplanan delillere uygun düşmemektedir. Hükmüne uyulan bozma ilamında taşınmazın hazinenin dayandığı tapu kaydı kapsamında kaldığı kabul edilmişse de, fen bilirkişisi Mustafa tarafından düzenlenen 15.4.1996 günlü raporlu krokide taşınmazın hazine tapusu ile dayanağı kroki (harita) kapsamı dışında kaldığı açıkça vurgulanmıştır. Maddi hataya dayalı kabul ve bozmalara uyulmuş olması usulü kazanılmış hak doğurmaz. Bilgisine başvurulan bilirkişi ve tanıklar taşınmazın hazinece davalı ve miras bırakanına ev yapmak üzere iskanen tahsis edildiğini ve hatta para yardımında bulunulduğunu, tahsisten itibaren de önce miras bırakanı ölümüyle de davalının zilyet olduklarını haber vermişler, bilirkişi ve tanıkların bu sözleri Valiliğin Merkez Jandarma Bölük Komutanlığfna hitaben yazmış olduğu aslına uygunluğu onaylanan 15.2.1947 günlü yazı da Ali oğlu Muharrem'e para yardımı yapıldığının belirtilmesi, iskanen verildikten sonra davalının miras bırakanı tarafından taşınmaz içerisine ev yapıldığının fen memuru Raci tarafından Edirne Iskan Müdürlüğüne verilmek üzere düzenlenen 28.7.1947 tarihli yazı ve Karayusuf Köyü Muhtarlığının 31.3.1947 günlü Muharrem tarafından yapılan evin temel ve duvarlarının sağlam olduğunu bildirir köy ilmühaberi ile de doğrulanmrş bulunmaktadır. Taşınmazın kaçak ve yitik kişilerden kaldığı yolunda bir iddia ileri sürülmediği gibi bilirkişi ve tanıklarında bu konuda bir açıklamaları bulunmamaktadır. Taşınmazın tapu kaydı kapsamında kaldığı düşünülse bile yukarıda belirtilen olgular karşısında davalı ve miras bırakanına iskanen verildiğinin kabulü gerekir, iskanen temlik ve satış sonucu mülkiyetinden çıkarmış olduğu bir yer için hazinenin açtığı davanın dinlenme kabiliyeti yoktur. Açıklanan bu maddi ve hukuksal olgular karşısında davacı hazinenin 14.4.1996 günlü krokide (A) harfi ile işaretli 1000 metrekarelik yere ilişkin davasının reddine, söz konusu yerin davalı adına, geri kalan bölümünün hazine adına tesciline karar vermek gerekirken delillerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek yazılı olduğu üzere davanın tümden kabulü yoluna gidilmiş olması doğru değildir.
Davalı Ümmügül'ün temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (BOZULMASINA) ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene geri verilmesine, 30.3.2001 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.