 |
T.C.
YARGITAY
17. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/2980
Karar No : 1998/2918
Tarih : 25.6.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasında görülen tesbite itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda: Davanın kısmen kabulüne ilişkin Ankara 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 27.5.1997 gün ve 551/334 sayılı hükmün duruşma yapılması isteğiyle Yargıtay'ca incelenmesi davalılar Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili, Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekili, Hazine vekili, Atatürk Orman Çiftliği vekili ve dahili davalılar S.S. A... Yapı Koop. Başk. Vekili, S.S. E... Yapı Koop. İle davacılar Mehmet K... ve Hasan K... mirasçıları vekili taraflarından istenilmiş olmakla işin duruşmaya tabi olduğu belirlendikten sonra 4.11.1997 Salı günü için taraflara gönderilen çağrı kağıdı üzerine hükmü temyiz eden davacılar Metin K... ve müşterekleri vekili avukat Muzaffer A..., Nuriye Y... vekili avukat Mehmet A..., Kocaağa Yaman vekili avukat Bülent A... avukat Şerafettin A..., Yusuf Hüsnü Y... ve müşterekleri vekili avukat Ali Rıza A... geldi, karşı taraftan Yenimahalle Belediye Başkanlığı vekili avukat Ercan K..., Atatürk Orman Çiftliği vekili avukat Aysel O... ve dahili davalı S.S. A... Yapı Koop. Başk. Vekili avukat Arif A...'in hazır oldukları anlaşılmakla duruşmaya başlandı, temyiz isteğinin süresinde olduğu tesbit edilmekle hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosyada bir takım eksiklikler saptanarak mahkemesinde iade edilen ve eksikliği tamamlanarak dairemize gönderilen dosya incelendi, gereği düşünüldü.
KARAR
Hükmüne uyulan Yargıtay bozma kararında kadastro sırasında 2103 ada 2, 4, 6 ve 2104 ada 5, 7, 9 parsel sayılı taşınmazlarda iktisap sağlayıcı zilyetlik gerçekleşmediğinden Hazine adına, 2104 ada 4 ve 6 parsellerin tapu kaydı nedeniyle Atatürk Orman Çiftliği adına tesbit edildiği, Hasan ve Mehmet K...'nın tapu kaydına dayanarak dava açtıkları, yapılan araştırma ve incelemenin yetersiz olduğu, dava konusu olmayan 2103 ada 5 sayılı parsel hakkında da karar verildiğinin isabetsizliğine değinilmiştir. Yargıtay bozma kararından sonra Mehmet ve Hasan K... mirasçılarının davalı Atatürk Orman Çiftliği aleyhine 2103 ada 5 parsel sayılı taşınmaz için açtıkları tapu iptali ve tescil davası kadastro sıfatıyla Asliye Mahkemesinde görülmekte olar diğer dava ile birleştirilmesine karar verilmiş, ayrıca Abdullah Y..., Nuriye Y..., Kocaağa Y..., Yusuf Hüsnü Y...'ın 2104 ada 9 parselin ayrı ayrı bölümleri için Hazine ve Yenimahalle Belediyesi aleyhinde Asliye Hukuk Mahkemesinde açtıkları tescil davaları görevsizlik kararı ile kadastro mahkemesine aktarıldıktan sonra dava dosyaları birleştirilmiştir. S.S.Y..., sonraki adıyla A... Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi ile S.S.E... Toplu işyeri Yapı Kooperatifi kadastro tesbitinden sonra 2104 ada 9 parselin bir kısım bölümlerini satınalmaya dayanarak davaya katılmışlar, Büyükşehir belediyeside davaya dahil edilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan araştırma ..Ve uygulama sonunda katılanlar S.S.A... Yapı Kooperatifi ile S.S.E... Yapı Kooperatifinin katılma taleplerinin reddi ile ayrıca dava açmakta muhtariyetlerine 30.9.1996 ve 9.5.1997 tarihli bilirkişi rapor ve ek raporu ile ozalit haritada A harfi ile işaretli 60225 metrekarelik yerin davacı Abdullah Y..., B harfi ile işaretli 95127 metrekarelik bölümün davacı Kocaağa Y..., C harfi ile işaretli 95459 metrekarelik yerin davacı Nuriye Y..., D harfi ile işaretli 78780 metrekarelik yerin davacı Yusuf Hüsnü Yaman adlarına tapuya tesciline, davacılar Mehmet ve Hasan K...'ya ait Nisan 1941 tarih 22 nolu tapu kaydına göre 27570 metrekare ve bunun geldisi Kanunisani 1292 tarih 4 nolu tapuya göre toplam 68131 metrekarelik yerin krokide mavi çizgilerle belirtildiği şekilde bu davacılar adına tapuya tesciline karar verilmiş; hüküm, katılanlar S.S.A... Yapı Kooperatifi, S.S.E... Yapı Kooperatifi ile davacılar Mehmet K... ve Hasan K... mirasçıları ile davalılar Hazine, Yenimahalle Belediyesi, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü ile Büşükşehir Belediyesi tarafından
temyiz edilmiştir.
Mahkemece 2103 ada 5 numaralı parselin Atatürk Orman Çiftliği adına yapılan tesbiti itirazsız kesinleştiği halde bu parsel hakkındaki davanın 3402 sayılı Yasanın 12. maddesi gereğince genel mahkemelerde görülmesi gerektiği düşünülmemiş, 2102 ada 24 numaralı parselin tesbiti davada taraf olmayan kişiler adına kesinleştiği ve dava konusu edilmediği; halde, bu parselin bir kısmı uzman bilirkişiler tarafından düzenlenen, krokinin , A, B, C işaretli bölümler içinde kaldığından bahisle Abdullah, Kocaağa ve Nuriye Y... adlarına tescile karar verilmiş, 2103 ada 6 ve 2104 ada 7 nolu parsellerin tamamı ile dava konusu 2104 ada 5 nolu parselin bir kısmının Nisan 1941 tarih 22 numaralı tapu kaydı kapsamında kaldığı kabul edilerek kayıt malikleri adına tescile karar verildiği halde, bu bölümün yözölçümünün ne miktar olduğu gösterilmemiş 2104 ada 5 nolu parselin geriye kalan bölümü ile 2104 ada 9 numaralı parselin uzman bilirkişi krokisinde A, B , C, D işaretli bölümleri dışında kalan yerleri ile 2103 ada 2, 4, 6 ve 2104 ada 6 numaralı parsellerde dava konusu olduğu halde bu taşınmazların kim yada kimler adına tescil edileceği hükümde gösterilerek düzenli sicil oluşturulmamıştır.
Diğer taraftan, davacı Mehmet ve Hasan K...'nın dayandığı Kanunisani 1292 tarih 4 numaralı sicilden gelen Nisan 1941 tarih 22 numaralı tapu kaydının uzman bilirkişi krokisinde mavi çizgi ile sınırlandırılan çekişmeli 2104 ada 7 ve 2103 ada 6 numaralı parsellerin tamamı ile 2104 ada 5 numaralı parselin 2824 metrekarelik bölümüne uyduğu kabul edilerek bu,, bölümün kayıt maliklerinin mirasçıları adına tesciline karar verilmişsede, tapu kaydının bu bölüme uymadığı bir yana, kayıtların birbirinin geldi ve gittileri olduğu gözönünde bulundurulmadan tapunun ilk tesisindeki 30 dönüm ve tedavüllerinde 27500 metrekare olan yüzölçümü toplanmak suretiyle tapuya kapsam belirlenmiştir. Kaldı ki tapu Kaydı ilk oluşturulduğu Kanunisani 1290 tarih 4 numarada sınırları orman yolu, Türkmenoğlu ve Menlanlıoğlu olarak yazılı olduğu, intikalleri sırasında nedensiz olarak doğusu İstanbul yolu, kuzeyi, yol, batı ve güneyi dağ olarak değiştirildiği halde, tapunun hem ilk oluşturulduğu nemde tedavül sınırlarıyla uzman bilirkişi krokisinde mavi çizgilerle sınırlandırılan bölüme . uyduğu kabul edilmiş ise de bu konudaki bilirkişi beyanları soyut içerikli olduğu gibi getirtilen komşu kayıtlarda Menlanlıoğlu ve Türkmenoğlu sınırlarının bulunmadığı, tedavül sırasında değiştirilen sınırlar ise, her yer de bulunabilecek sınırlardan olduğu anlaşıldığından, sözü edilen tapu kaydının 2104 ada 7 ve 2103 ada 6 parseller ile 2104 ada 5 numaralı parselin bir bölümünü kapsadığı konusundaki bilirkişi ve tanık sözleri dayanaktan yoksun kalmıştır Komşu kayıtlardan 2113 ada 3 ve 14 numaralı parsellere revizyon gören Kanunisani 1339 tarih 25 ve 26 numaralı tapu kayıtları doğu sınırı orman yolu olarak, dava konusu 9 numaralı parselin batı sınırındaki yolu., güney sınırı Türkmenoğlu olarak 14 numaralı parselin güneyinde kalan taşınmazları gösterdiğinden bu haliyle davacı Mehmet ve Hasan K...'nın dayandığı tapu kaydının 9 numaralı parselin batı sınırını oluşturan orman yolunun batısındaki bir yere ait olabileceği sonucuna ulaşılacağı düşünülmemiştir.
Öte yandan dinlenen bilirkişi ve tanıklar taşınmazların bir bölümü üzerindeki Mehmet ve Hasan K... zilyetliğinin 1952, 1953 yıllarından sonra başladığını bildirmişler, davacı Kocaağa Y... ve arkadaşları tarafından 1988 yılında açılan tescil davasında çekişmeli; 3104; ada 9 numaralı parsele; dava tarihine göre 25-30 yıldan beri zilyet olduklarını bildirdikleri gibi dinlettikleri tanıklar da bu iddialarını doğrular mahiyette beyanda bulunmuşlardır. Davalı Atatürk Orman Çiftliği vekilinin bildirdiği tanık Aytaç İ... taşınmazın 1978 yılına kadar Devlet Ziraat Araştırma Kurumu tarafından kullanıldığını, kurumun Haymana'ya taşınmasından sonra boş kalınca 1980 yılından itibaren taşınmazın bir bölümünün Kocaağa Y... ve arkadaşları tarafından kullanılmaya başlanıldığını söylemiştir. Delillerin değerlendirilmesinde, çekişmeli taşınmazların kadastro tesbiti 1956 yılında yapıldığına göre davacı K... ve Y... soyadını taşıyan kişilerin, kadastro tesbitinden önce 20 yıla ulaşan kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğinin bulunmadığı, kadastro tesbit tarihinden sonra sürdürülen zilyetliğin davacılar yararına hukuki sonuç doğurmayacağı gözönünde bulundurulmamıştır.
Katılan davacılar S.S.A... toplu iş yeri yapı kooperatifi çekişmeli 3104 ada 9 numaralı parselin uzman bilirkişi krokisinde C harfi ile işaretli Nuriye Y...'ın zilyet olduğu bölümden 30000 metrekarelik kısmını 1992 yılında yine katılan davacı S.S.E... Yapı Kooperatifi 3104 ada 9 numaralı parselin D harfiyle işaretli Yusuf Hüsnü Y...'ın zilyet olduğu yerden 15900 metrekarelik bölümü 9.3.1992 tarihinde satın aldıkları iddiası ile davaya katılarak tesbit tarihinden ;çok sonra doğan hakka dayandıkları halde davaları hakkında 3402 sayılı Yasanın 26/D maddesi gereğince görevsizlik kararı vermek gerekirken bu kişilerin katılma taleplerinin reddi ile ait olduğu mahkemede dava .açmaları biçiminde hüküm kurulmuş olmasıda isabetsizdir.
Yukarıda açıklanan maddi ye hukuksal olgular karşısında mahkemece:
l- Çekişmeli 2103 ada 5 numaralı parselin Atatürk Orman Çiftliği adına yapılan tesbiti kesinleştiğinden 3402 sayılı Yasanın 12.maddesi gereğince kesinleşen tesbitler hakkındaki iptal ve tescil davaları Genel Hukuk Mahkemesinde görüleceğinden davacı Mehmet Hasan K... mirasçılarının Asliye Hukuk Mahkemesinin 1988/357 esas sayılı dava dosyasında açtıkları ve görevsizlik kararıyla kadastro mahkemesine aktarılan dava nedeniyle Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğundan bahisle davanın görev yönünden REDDİNE,
2-Davacı Mehmet ve Hasan K...' nın dayandığı Kanunisani 1292 tarih 4 numaralı sicilden gelen Nisan 1941 tarih 22 numaralı tapu kaydının çekişmeli taşınmazlara uymadığı ve adı geçenlerin tesbit tarihine göre taşınmazlar üzerinde kazandırıcı zamanaşımı süresine
ulaşan zilyetlikler ide bulunmadığından davaların REDDİNE,
3-Davacı Abdullah Y..., Kocaağa Y..., Nuriye Y..., H.Yusuf Hüsnü Y...'ın tesbit tarihine kadar çekişmeli 3104 ada 9 numaralı parsel üzerinde kazandırıcı zamanaşımı, süresine ulaşan zilyetlikleri bulunmadığından davalarının REDDİNE,
4-Katılan davacı S.S. A... Toplu İş Yeri Koop. İle S.S. E... Yapı Koop. Tesbitten sonra doğan hakka dayanmakta olduklarından dava dilekçelerinin görev yönünden reddine ve 3104 ada 9 numaralı parsel tutanağının onanlı bir örneğinin dosya içinde bırakılarak dava dosyasının görevli Ankara Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
5- Çekişmeli 2103 ada 2, 4, 6, 2104 ada 5, 7, 9 numaralı parsellerin tutanaklarında yazılı nitelikleri ile ve tesbit gibi maliye hazinesi adına, 2104 ada 4 ve 6 numaralı parsellerin yine tutanaklarında yazılı nitelikleri ile Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü adına tapuya tesciline karar vermek gerekirken delillerin değerlerdirilmesinde yanılgıya düşülerek dosya içeriğine aykırı düşüncelerde yazılı olduğu üzere karar verilmiş olması doğru değildir.
SONUÇ :
a) Hükmü temyiz eden Ankara Büyükşehir Belediyesinin mahkeme ara kararıyla davaya dahil edilmiş olması kendisine yasal taraf sıfatı vermediğinden temyiz dilekçesinin (isteminin) REDDİNE,
b) Davacı Mehmet ve Hasan K... mirasçıları ile davacı Kocaağa Y... ve arkadaşlarının tüm temyiz itirazlarının REDDİNE,
c) Davalılar Atatürk Orman Çiftliği, Hazine, Yenimahalle Belediye Başkanlığı ve katılan davacılar S.S. A... Toplu İş Yeri Yapı Kooperatifi ile S.S. E... Yapı Kooperatifinin temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü BOZULMASINA öve Yargıtay duruşması için takdir edilen 750.000.- lira avukatlık ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekil ile temsil edilen davalılara verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene geri verilmesine 25.6.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.