T.C.YARGITAY17. Hukuk DairesiE. 1992/13053K. 1992/7824T. 21.9.1992
Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

KADASTRO TESBİTİNE İTİRAZ DANIŞIKLI İŞLEMİN İPTALİ

ÖZET Danışıklı işlemin iptali isteği kadastro mahkemesinin görevine giren bir konudur.(3402 s. Kadastro K. m. 26, 40)

Taraflar arasındaki tesbite itiraz davası üzerine yapılan yargılama sonunda; davanın reddine ilişkin verilen hüküm davacı Rasim tarafından süresi içinde temyiz edilmekle; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Kadastro sırasında 112 parsel sayılı 23220 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz tapu kaydına dayanılarak Nazif, 113 parsel sayılı 8266 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz da aynı nedenle Rasim adlarına tesbit edilmiştir. 112 nolu parsel tutanağına köy muhtarı ile Nazif itiraz etmişlerdir. Komisyonca; itirazları nın reddine, ancak 112 nolu parselin askı ilan tarihinden sonra Aralık 1983 tarih, 4 nolu tapu ile Nazif tarafından oğlu Idris'e satıldığından bahisle Idris adına tesciline karar verilmiştir.

Rasim, kardeşi Idris'i göstererek açtığı dava ile 112 nolu parselin bir bölümünün ifrazen iptali ile kendisine ait 113 nolu parsele eklenmesini ve 112 nolu parselin kalan bölümünün de miras bırakan Nazif adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece davacı Rasim'in kardeşi Şükrü ile birlikte Asliye Hukuk Mahkemesinin 1985/263 esas sayılı dosyasında danışık nedeniyle tapu iptali davası açtığını üç ay sonrada kadastro mahkemesinde bu davayı açtığından derdestlik nedeniyle davanın reddine karar verilmiş hüküm davacı Rasim tarafından temyiz edilmiştir.

1– Çekişmeli 112 nolu parsel tutanağına itiraz eden Nazif, 20.1.1985 tarihinde öldüğünden komisyon kararı mirasçılarına tebliğe çıkarılmış mirasçılardan davacı Rasim süresinde açtığı dava ile 112 nolu parselin bir bölümünün kendisine ait 113 nolu parsele eklenmesini ve miras bırakan babası Nazif'in Idris'e kadastro tesbitinden sonra tapu ile yaptığı satışın danışıklı olduğunu ileri sürerek iptal davası açmıştır. Rasim'in 112 nolu parselin bir bölümünün 113 nolu parsele eklenmesi konusundaki iddiası miras bırakan ve tutanağa itiraz eden Nazif'e bağlı bir haktan ileri gelmediğinden tutanak Rasim yönünden kesinleşmiştir. Artık davası kadastro mahkemesinde görülemez. Rasim'in bu konuya ilişkin davasının görev yönünden reddine, tutanağın onaylı bir örneği ile dava dosyasının Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu gibi hüküm kurulması isabetsizdir.

2– Davacı Rasim'in babası Nazif'in taşınmazı danışıklı olarak kardeşi Idris'e devrettiği, bu nedenle 112 nolu parselin Nazif adına tescili konusundaki iddiasına gelince; 21.2.1985 günlü komisyon kararı davacı Rasim'e 7.9.1985 tarihinde, kardeşi Şükrü'ye de 19.1.1986 tarihinde tebliğ edilmiştir. Komisyon kararı aleyhlerine olan Rasim ve Şükrü karar kendilerine tebliğ edilmeden 10.6.1985 tarihinden önce Asliye Hukuk Mahkemesinin 1985/263 sayılı dosyası ile açtıkları davada çekişmeli 112 nolu parsel ile kadastro tutanağı düzenlenmeyen ve tapuda kayıtlı olan diğer bir taşınmazı babaları Nazif'in mirasçılarından mal kaçırmak amacı ile aslında bağış yaptığı halde, danışıklı olarak tapuda satış göstermek suretiyle kardeşleri Idris'e temlik ettiğini, öncelikle danışıklı işlem nedeniyle tapu kaydının iptalini ve miras bırakan Nazif adına tescilini, olmadığı takdirde saklı payları oranında tenkise karar verilmesini istemişlerdir. Davacı Rasim'in kardeşi Şükrü ile 1985/263 esas numarasıyla Asliye Hukuk Mahkemesine açtıkları davadan sonra 20.9.1985 gününde kadastro mahkemesinde açtığı bu dava ile 112 nolu parselin danışıklı olarak kardeşi Idris'e devredildiğini ileri sürerek kaydın iptaliyle Nazif adına tescilini istemiştir. Danışıklı işlemin iptali isteği kadastro mahkemesinin görevine giren bir konudur. Ne var ki; 112 nolu parselin tutanağı 20.7.1982 tarihinde düzenlenmiştir. Danışıklı olduğu ileri sürülen işlem tutanağın düzenlenmesinden çok sonra Aralık 1983 tarihinde yapılmıştır. 3402 sayılı Kadastro Yasasının 26. maddesinde "Kadastro Mahkemesinde görülmekte olan dava konusu taşınmaz mal 40. madde uyarınca başkasına devredildiği takdirde, davaya devralan devam eder" hükmü öngörülmüş ise de, aynı Yasanın 26/son maddesi; "....Kadastro tutanağının düzenlenmesi gününden sonra doğan haklara dair ... isteklerinin incelenmesi Kadastro Mahkemesinin görevi dışındadır' hükmü yer almaktadır. Davacı rasim, tutanağın düzenlendiği 20.7.1982 tarihinde ve danışıklı olduğu ileri sürülen işlemin yapıldığı 26.12.1983 tarihinde taşınmazda hak sahibi değildir. Davacının dava açma hakkı murisin öldüğü 1.1.1985 tarihinde doğmuştur. Şu hale göre davacı Rasim'in kişisel hakkına davalı olarak açtığı danışıklı işlemin iptali ile taşınmazın Nazif yada mirasçıları adına tescili konusundaki davası tutanağın düzenlenmesinden sonra doğan hakka dair bir istekdir. O halde dava dilekçesinin görev yönünden reddine, dosyanın görevli Karamürsel Asliye Hukuk Mahkemesi'ne, tutanak aslı ve eklerinin de Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilmesine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu gibi hüküm kurulması isabetsizdir.

Davacı Rasim'in temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile açıklanan nedenlerden ötürü hükmün BOZULMASINA, 21 .9.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.