 |
T.C.
YARGITAY
16. Hukuk Dairesi
E: 2005/3073
K: 2005/1161
T: 24.02.2005
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay'ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Kadastro sırasında 105 ada 9, 10, 11 parsel sayılı ve 10741.83, 6269.65 ve 10985.78 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki ham toprak vasıflı yerlerden olmaları nedeniyle davalı Hazine adına tespit edilmiştir. Davacı Ali, yasal süresi içinde tapu kaydı ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne ve çekişmeli 105 ada 9, 10 ve 11 parsellerin 21.5.2004 tarihli bilirkişi raporunda (A), (C) ve (E) ile gösterilen kısımlarının 1/2'şer payının davacı Ali adına, çekişmeli 105 ada 9, 10 ve 11 parsellerin (B), (D) ve (F) kısımları ile (A), (C) ve (E) ile gösterilen kısımlarının 1/2'şer paylarının davalı Hazine adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece davacının davasının kısmen kabulüne, kısmen reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma, inceleme ve uygulama hüküm için yeterli bulunmamaktadır. Davacı taraf 11.6.935 tarih 16 numaralı tapudan gelme Ekim 952 tarih 102 numaralı tapu kaydı ve tedavüllerine dayanmıştır. Mahkemece tapu kayıtları celbedildiği halde mahalline yeterli şekilde uygulanıp kapsamı belirlenmemiş, kayıtları kapsamı belirlenirken başka parsellere revizyon gördüğü hususu nazara alınmamış, tapu kaydının ihdasından sonra tedavül görürken miktarında ve hudutlarındaki değişikliğin geçerli bir hukuki sebebe dayalı olup olmadığı araştırılmamış, tapu kaydı ormanı hudut göstermemekle beraber taşınmazın doğuda ormana bitişik olması nedeniyle kayıt miktar fazlasının ormandan edinilip edinilmediği hususunda uzman ziraat ve orman mühendisinden rapor alınmamış, taşınmazın geçmişteki durumu, tasarrufu ve intikali hususunda bilirkişi ve tanıklardan maddi olaylara dayalı ayrıntılı ve gerekçeli bilgi alınması yoluna gidilmemiş, tesbite aykırı sonuca varıldığı halde tesbit bilirkişileri dinlenilip aykırılığın giderilmesine çalışılmadan hüküm kurulmuştur. Bu tür eksik ve yetersiz soruşturmaya dayanılarak karar verilemez.Doğru sonuca varılabilmesi için; davacı tarafın dayanağını oluşturan 11.6.935 tarih 16 numaralı tapu kaydının intikalleri sırasında meydana gelen miktar ve hudut değişikliklerinin geçerli hukuki sebebinin olup olmadığı Tapu Sicil Müdürlüğünden sorulup saptanmalı, taşınmazın bulunduğu bölgede orman tahdidinin yapılıp yapılmadığı Orman İşletme Müdürlüğünden sorulup tahdit yapılmış ise orman tahdit harita ve mazbataları, tahdit yapılmamış ise amenejman planı, 1/25.000 ölçekli memleket haritası ve tüm komşu parsellerin tutanak ve dayanağını oluşturan belgeler getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde yerel ve uzman bilirkişiler huzuruyla keşif icra edilmelidir. Taşınmazların başında icra edilecek keşif sırasında tapu kaydındaki bayır, taşlık, çay ve dere hudutlarının neresi olduğu mahalli bilirkişilerden sorulup zeminde göstertilmeli, tapu kaydının intikali sırasındaki hudut ve miktar değişikliklerinin neye dayalı olduğu hususunda bilgileri alınmalı, yerel bilirkişiler tarafından bilinmeyen hudutların tesbiti için taraflara tanık dinletme imkanı sağlanıp kayıtların kapsamı duraksamaya yer vermeyecek şekilde tesbit edilmeye çalışılmalı, kaydın kapsamı belirlenirken intikallerdeki miktar ve hudut değişiminin geçerli bir nedene dayalı olup olmadığı, ve zeminde taşınmazların genişletilebilir arazilere komşu olup bu nedenle kaydın miktarıyla geçerli olduğu nazara alınmalıdır. Keşif sırasında yerel bilirkişiler yardımı uzman bilirkişiler aracılığıyla amenajman planı, memleket haritası, varsa orman tahdit harita ve mazbataları uygulanıp arazinin niteliği ile ilgili olarak ziraat ve orman mühendislerinden ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmalı, dinlenecek yerel bilirkişi ve tanıklardan taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, yargılama sırasında toplanan delillerin tutanağın edinme sebebi sütunundaki beyanlara aykırı düşmesi halinde tesbit bilirkişileri tanık sıfatıyla ve gerekirse yüzleştirme yapılmak suretiyle dinlenilip aykırılığın giderilmesine çalışılmalı beraberde götürülecek teknik bilirkişiye uygulanan tapu kayıtlarının kapsamını belirtir keşfi takibe imkan verir taşınmazın 1/25.000 ölçekli memleket haritasında ve amenajman planındaki konumunu belirtir rapor alınıp kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeyle yazılı olduğu şekilde karar verilmesi isabetsiz temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün BOZULMASINA, 24.2.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.