 |
T.C.
YARGITAY
16. Hukuk Dairesi
E:1999/40
K:1999/1984
T:27.5.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- BELEDİYE BAŞKANLIĞININ HAZİNE YERİNİ MÜLK EDİNMESİ
ÖZET : Belediye hudutları içerisinde kalan ve mülkiyeti Maliye Hazinesine ait olan taşınmazın Gecekondu Kanunu gereğince Belediye adına tescil edilebilmesi için 6785, 189, 4753 sayılı Kanunlarda belirtilen hususların araştırılması ve diğer kanunlarda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere, Hazine ve özel idare elinde bırakılmış olmaması gerekir.
(775 s. Gecekondu K. m. 3)
(6785 s. İmar K. m. 47)
Taraflar arasında kadastro tesbitinden doğan dava sonucunda verilen hükmün Yargıtayca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu. Gereği görüşüldü:
Kadastro sırasında 501 ada 32 parsel sayılı 803.12 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olması nedeniyle hali arazi vasfı ile davalı Hazine adına tesbit edilmiştir. Davacı Belediye Tüzel Kişiliği, yasal süresi içinde taşınmazın 3194 sayılı Yasa gereğince imar planı ve mücavir alan sınırları içinde kaldığı iddiasına dayanarak dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ve çekişmeli parselin davacı Belediye adına tesciline karar verilmiş; hüküm, davalı Hazine tarafından temyiz edilmiştir.
Mahkemece çekişmeli taşınmazın Belediye hudutları içerisinde kaldığı ve 775 sayılı Gecekondu Kanununun 3. maddesi gereğince mülkiyeti Hazineye ait iken Belediyeye geçtiği kabul edilmek suretiyle hüküm kurulmuş ise de; yapılan araştırma, inceleme ve uygulama karar için yeterli bulunmamaktadır. 30 Temmuz 1966 tarihinde yürürlüğe giren 775 sayılı Gecekondu. Kanununun 3. maddesinde "Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Hazinenin, Özel idarelerin ve Vakıflar İdaresi dışındaki Katma Bütçeli Dairelerin mülkiyetindeki arazi ve arsalardan veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden, Belediye sınırları içinde olanlar ve 6785 sayılı Kanun'un 47.maddesine dayanılarak tespit edilen mücavir sahalarda bulunanlar bu Kanunda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere bedelsiz olarak ilgili Belediyelerin mülkiyetine geçer.
Ancak bir kamu hizmetine ayrılmış olan veya 23.12.1960 tarih ve 189 sayılı Kanun kapsamına girenlerle, 4753 sayılı Kanun hükümlerince kültür arazisi olarak tesbit edilenler veya gerek bu ve gerekse diğer kanunlarda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere Hazine veya Özel İdare elinde bırakılması Bakanlar Kurulunca lüzumlu görülenler bu hüküm dışındadır hükmü yer almış bulunmaktadır. Bu hükme göre mülkiyeti Hazineye ait olan bir yerin veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazın mülkiyetinin Belediye geçebilmesi için;
1-Taşınmazın Belediye hudutları veya 6785 sayılı İmar Kanununun 47. maddesine dayanılarak tesbit edilen mücavir saha içinde bulunması,
2-Kamu hizmetine ayrılmamış olması,
3-23.12.1960 tarih, 189 sayılı Kanun kapsamına girmemesi,
4-4753 sayılı Kanun'a göre muhtaç çiftçilere dağıtılmak üzere kültür arazisi olarak tesbit edilen yerlerden olmaması,
5-Gerek bu gerekse diğer Kanun'larda belirtilen amaçlarda kullanılmak üzere Hazine veya özel idare elinde bırakılması Bakanlar Kurulunca lüzumlu görülen yerlerle ilgisinin bulunmaması gerekir.
Bu durumda Mahkemece taşınmazın Belediye hudutları içerisinde yer alıp almadığı veya 6785 sayılı Kanun'un 47. maddesine dayanılarak tesbit edilen mücavir sahada bulunup bulunmadığı hudutname ve imar planlarının uygulanması ile belirlenmeli, müşahhas olayda 775 sayılı Gecekondu Kanununun 3/2. maddesinde yer alan ayrık hallerin var olup olmadığı merciinden sorulmak suretiyle saptanmalı, bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Mahkemece belirtilen şekilde araştırma ve inceleme yapılmadan karar verilmesi isabetsiz temyiz itirazları bu nedenle yerinde bulunduğundan kabulüyle hükmün (BOZULMASINA), 27.5.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.