 |
T.C.
YARGITAY
16. Hukuk Dairesi
E:1988/90
K:1988/7752
T:26.04.1988
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
* ZEYTİNLİK TAPUSU
* KAPSAM BELİRLEMESİ [TAYİNİ]
ÖZET : Zeytinlik olarak verilen taşınmaza ilişkin tapunun kapsamı belirlenirken, zeytin ağaçlarının sayısı esas tutulmalıdır.
(3402 s. Kadastro K. m. 14,17,geçici m.1,4)
Taraflar arasında kadastro tespitinden doğan ve dava sonucunda verilen kararın kısmen onanmasına ve kısmen bozulmasına ilişkin olarak Daireden verilen ilamın karar düzeltme yoluyla incelenmesi davalı tarafından süresinde istenilmekle; inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, gereği görüşüldü:
Davalı tesbit tutanağında işaret olunan 4.11.1974 tarih ve 3 nolu tapu kaydına dayanmıştır. Davalının dayanağı olan tapu kaydında miktar yazılı olmayıp, taşınmazın cinsi 74 ağaçlı zeytinlik olarak belirtilmiş, tapu kaydı 20.12.1949 tarihinde iskanen oluşturulmuş tesis kaydında miktar belirtilmemiş ve 13 ağaçlı zeytinlik olduğu gösterilmiştir. Tahsis kaydının gittisi olan 28.6.1968 gün ve 30 nolu tapu kaydında 1771 sayılı Kanuna göre 74 ağaçlı zeytinlik tahsis edildiği halde, sehven tapuya 13 ağaçlı zeytin olarak yazıldığına işaret olunmuştur. Mahkemece ağaç sayısının değişmesine ilişkin belgeler getirtilmediği gibi, tahsise ilişkin kararlarda getirtilerek kayıttaki değişikliğin yasal olup olmadığı denetlenmemiştir. Bundan başka, davalının dayanağını oluşturan tapu kaydının 1973 numaralı parsele revizyon gördüğü, parselin kuzeyinde bulunan 1974 numaralı parsel ile güneyinde bulunan 1971 numaralı parselin Hazinenin temliki ile oluştuğu, taşınmazın diğer hudutlarının dağ ile çevrili olduğu belirlenmiştir. Taşınmazın kuzey ve güneyinde bulunan kaçak ve yitik kişilere ait taşınmazlar dağıtım suretiyle Hazine tarafından elden çıkarılmış ve bu sınırlar sabit hale dönüşmüştür. Dayanak olan tapu kayıtları gereği gibi komşu kayıtlardan da yararlanmak suretiyle mahalline uygulanmamış, tapulama sırasında tutanak bilirkişileri tarafından kayıtların mahalline uygulanması ve yerel bilirkişi ile tutanak bilirkişilerinin beyanları arasındaki çelişki üzerinde durulmamıştır. Dayanak olan tapu kayıtları yaşlı, tarafsız ve bölgeyi iyi bilen bilirkişi kurulu aracılığı ile usulen mahalline uygulanmalıdır. Tapu kaydındaki zeytin ağacı sa~ısı kesin olarak saptanmalı, tapu malikine tarla değil, zeytinlik tahsis edildiğine göre, tapu kapsamının belirlenmesinde zeytin ağaçlarının sayısı esas tutulmalıdır (Hukuk Genel Kurulu'nun 23.1.1980 gün 1978/1-828 esas ve 1980/124 karar). Bu nedenle uzman ve mahalli bilirkişi kurulu aracılığı ile tapunun oluşturulduğu tarihdeki zeytin ağaçları sayısı tesbit edilmeli, bilirkişilerin birlikte çalışmaları sağlanmalı, tapunun oluştuğu tarihden sonra zeytin ağaçlarının herhangi bir sebeple yok olduğu ileri sürüldüğü taktirde bu konuda gösterilecek tanıklar mahallinde dinlenmeli, gerektiğinde uzman ziraatçı bilirkişiden zeytin ağaçlarının köklerinin olup olmadığı konusunda düşünce alınmalı, belirtilen şekilde inceleme ve soruşturma yapılarak tapu kaydının miktar olarak kapsadığı alan saptanmalı ve sonucuna göre karar verilmelidir. Ayrıca, hükümden sonra yürürlüğe giren 3402 sayılı Kadastro Kanununun 17. maddesinde Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan, orman sayılmayan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen taşınmazların imar ve ihya yoluyla mülk edinilebileceği hükme bağlanmış, anılan Kanunun geçici 1 ve 4. maddelerinde bu hükmün kesinleşmeyen davalara da uygulanacağına işaret edilmiştir. Hal böyle olunca 3402 sayılı Kadastro Kanunun 14 ve 17. maddelerinde öngörülen zilyetlikle iktisap şartlarının davalı yararına gerçekleşip gerçekleşmediği de araştırılmalı, tüm deliller birlikte toplanarak ve değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir. Yargıtay incelemesi sırasında yanılgı sonucu bu hususların gözönünde tutulmaksızın hüküm kısmen onanmış ve değişik gerekçe ile bozulmuş ise de, davalı Mustafa'ın karar düzeltme istemi yerinde görüldüğünden Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 427. maddesi uyarınca Dairemizin 10.9.1987 gün ve 1987/84-41 sayılı Onama-Bozma'ya ilişkin kararın ortadan kaldırılmasına ve hükmün yukarıda belirtilen nedenlerle (BOZULMASINA), 26.4.1988 gününde oybirliğiyle karar verildi.