 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 2005/7960
K: 2006/1539
T: 20.03.2006
- ARSA PAYI DEVRİ KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İçtihat Özeti: Davalı yüklenicinin akdi süresinde ve gereği gibi ifa etmediği sabit olduğundan, sözleşme uyarınca ademi ifanın sonuçlarından sorumludur. Davacı arsa sahipleri, sözleşmeyi haklı nedenlerle feshetmiş olduklarından varsa menfi zararları ve yapılan fazla ödemelerin tahsilini isteyebilirler. Sözleşmede aksi kar araştırılmadıkça akdin feshi halinde, müspet zararların akdi fesheden tarafça istenmesi mümkün değildir.
3194 sayılı İmar Kanunu'nun 21. maddesine göre, istisnalar hariç tüm inşaatların ilgili idari birimlerden alınacak yapı izin belgesi ile yapılması zorunludur. Kamu düzenine ilişkin olan bu hal, görevi gereği mahkemece doğrudan göz önünde tutulur.
(818 s. BK m. 355, 356,360)
(3194 s. İmar K. m. 21)
Mahalli mahkemesinden verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi elatmanın önlenmesi kaçak inşaatların kal'i ve gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne dair verilen karar davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Mahkemece süresinde temyiz edilmediğinden bahisle kararın altına 18.10.2005 tarihinde kesinleştiğine dair şerh verilmiş ise de, davalı şirket adresine tebliğe çıkartılan mahkeme karan 7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 21. maddesine göre tebliğ edilmiş, tebliğ bölgesinde muhatabın adreste bulunmama nedenini bildiren ve haber bırakılan komşusu Ayhan'ın imzası alınmamıştır. Bu şekilde yapılan tebliğ usulüz olduğundan davalının bildirdiği 15.10.2005 öğrenme tarihine göre 28.10.2005 günlü temyizin süresinde olduğu kabul edilerek temyiz itirazları incelenmiştir.
- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
- Dosya kapsamına göre davalı yüklenicinin akdi süresinde ve gereği gibi ifa etmediği sabit olduğundan, sözleşme uyarınca ademi ifanın sonuçlarından sorumludur. Davacı arsa sahipleri sözleşmeyi haklı nedenlerle feshetmiş olduklarından varsa menfi zararları ve yapılan fazla ödemelerin tahsilini isteyebilirler. Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça akdin feshi halinde müspet zararların akdi fesheden tarafça istenmesi mümkün değildir. Yanlar arasında düzenlenen sözleşmenin 4. sahifesinde gecikme cezası olarak kararlaştırılan bedel ve cezayı aşan gecikme tazminatı ifaya bağlı müspet zarar kapsamındadır ve akdin feshi halinde dahi istenebileceğine dair sözleşmede hüküm bulunmamaktadır. Bu hale göre sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı ve akdin feshi de talep edilip feshe karar verildiğinden gecikme tazminatına dayanan alacak isteminin reddine karar verilmesi gerekirken kabulü doğru olmamıştır.
- 3194 sayılı İmar Yasası'nın 21. maddesine göre, istisnalar hariç tüm inşatların ilgili idari birimlerden alınacak yapı izin belgesi (inşaat ruhsatı) ile yapılması zorunludur. Kamu düzenine ilişkin olan bu hal görevi gereği mahkemece doğrudan göz önünde tutulur. Davalı yüklenici 2 adet dubleks yazlık binayı inşaat ruhsatı almaksızın kaçak olarak yaptığından kusurludur. Ancak İmar Yasası'na aykırılığın proje tasdiki ve yapı izin belgesi alınmak suretiyle giderilmesinin mümkün olması halinde yaratılan ekonomik değerlerin korunması gerektiğinden binaların yıkımı istenemez. İmar Yasasına aykırı durumun düzeltilmesi hiç mümkün değilse yıkım (kal) istenebilir. Mahkemece bu husus üzerinde durulmamıştır. Bu durumda mahkemece ilgili idari mercilerden yapılan inşaatların yasal hale getirilmesinin mümkün olup olmadığı sorulup araştırıldıktan ve gerektiğinde bu konuda bilirkişiden ek rapor alındıktan sonra imara aykırılığın giderilmesi ve yapılan inşaatların yasal hale getirilmesinin mümkün olması durumunda kal isteminin reddine, aksi halde şimdi olduğu gibi yıkıma karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu kal konusunda yazılı şekilde hüküm tesisi de isabetli olmamıştır.
Mahkeme kararının belirtilen nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1.) bentte yazılı nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, (2.) ve (3.) bentler uyarınca kabulü ile hükmün davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 20.03.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.
