 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E : 2002/6340
K : 2003/143
T : 14.01.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- CEZAİ ŞART
- GENEL İŞLEM ŞARTl
- YURTDIŞI EĞİTİM MASRAFLARININ İADESİ
818 s. EK/161
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı ile temyiz eden davalıların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz, itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, lisansüstü eğitim amacıyla yurt dışına gönderilen davalı G.M. için yapılan giderlerin tahsili istemiyle açılmış, mahkemece davanın temyiz eden davalılar yönünden kısmen kabulüne karar verilmiş, karar İ.K. ve M.E. dışındaki taraflarca temyiz edilmiştir.
Davalı G.M. için Amerikan Doları ve Türk Lirası cinsinden harcamalar yapıldığı anlaşılmaktadır. Davacı taraf Amerikan Dolarının tahsilini isterken 22.2.2000 tarihindeki kur üzerinden Türk Lirasına çevirip istekte bulunmuş, ancak 22.2.2000 tarihinden itibaren kur farkı da istemiştir. Bu istek şekline göre davacı Amerikan Dolarının fiili ödeme tarihindeki Türk Lirası karşılığını istemiş sayılır. Taahhüt senedindeki borçlu taahhüdü de bu niteliktedir. Bu durumda Amerikan Doları ve Türk Lirası olarak yapılan giderlerin sarf tarihlerinden itibaren hesaplanacak, Amerikan Doları yönünden Devlet Bankalarının Amerikan Dolarına uyguladıkları bir yıl vadeli mevduat hesabı faiziyle, Türk Lirası yönünden yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesi gerekir. Belirtilen ilkeler doğrultusunda bilirkişilerden rapor alınması, buna göre değerlenme yapılması ve hüküm kurulması zorunludur. Buna uygun olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
3- Taahhüt senedinde Amerikan Doları yönünden de iki misli geri ödeme ögörülmüştür. Bu yapılan gider kadar cezai şart ödenmesini gerektirir. Kurumca tek yanlı hazırlanan "genel işlem şartı" niteliğindeki taahhütnameye konulan cezai şart fahiştir. BK.nun 161/son maddesi uyarınca tenkisi veya tamamen ortadan kaldırılması husususun değerlendirilmemiş olması da bozma nedenidir.
Mahkemece yapılacak iş, bilirkişilerden belirtilen ilkeler doğrultusunda rapor alınması, cezai şart yönünden gerekli değerlendirmenin yapılması ve sonucuna göre hüküm kurulmasından ibarettir.
Kararın bu nedenlerle bozulması gerekli görülmüştür.
SONUÇ : Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davacı ile temyiz eden davalıların sair temyiz itirazlarının reddine, kararın ikinci bent uyarınca davacı, 3. bent uyarınca davalı taraf yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcının istekleri halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 14.0 l .2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.