 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 2001/800
K: 2001/2672
T: 17.5.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- SÖZLEŞMENİN GEÇERSİZLİĞİ
- KAMU DÜZENİ
- SEBEPSİZ İKTİSAP
Karar özeti: Davacı kooperatifin yöneticisi iken, mensubu bulunduğu şirket adına işi üstlenen davalı ile imzalanan sözleşme, 1163 sayılı Yasanın değişik 59/6. maddesinin amir hükmüne aykırı olmakla geçersiz olduğundan, kamu düzenine ilişkin bu değişikliğin, mahkemece doğrudan gözönüne alınması zorunludur. Bu halde davalı yüklenici ancak sebepsiz iktisap kuralına dayalı olarak, karşı tarafın malvarlığına giren iş bedeline, karsız olarak sadece maliyet bedeli üzerinden hak kazanır.
(1163 s. Koop. K. m. 59/6)
Hüküm taraflar vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekili duruşma istemiş olmakla temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davacı kooperatifin yöneticisi iken mensubu bulunduğu şirket adına işi üstlenen Hikmet'le imzalanan sözleşme 1163 sayılı Yasanın 6.10.1988 tarih, 3476 sayılı Yasa ile değişik 59. maddesinin 6. fıkrasının amir hükmüne aykırı olmakla sözleşmenin geçersizliği kuşkusuzdur. Kamu düzenine ilişkin olarak getirilen bu değişikliğin mahkemece doğrudan gözönünde tutulması zorunludur. Hal böyle olunca geçersiz sözleşmede yer alan fiyatlarla yapılan iş bedelinin hesaplanması ve buna dair bilirkişi raporunun hükme esas alınması doğru olmamıştır. Davalı yüklenici ancak sebepsiz iktisap kuralına dayalı olarak karşı tarafın mal varlığına giren iş bedeline karsız olarak hak kazanır. Kamu düzeninin korunması bunu gerektirir. Bilirkişilerden bu ilke doğrultusunda ve işlerin yapıldığı tarihteki-karsız-sadece maliyet bedeli üzerinden davalının hakettiği bedelin hesaplanması için ek rapor alınarak sonuca gidilmelidir.
3- Birleştirilen davalar varlığını muhafaza ettiğinden her bir davada ayrı ayrı hüküm tesisi ve ilk davada menfi tesbit, takibin iptali, herbir senedin tarih ı ve miktarı belirtilerek, birleştirilen davada proje bedeli ve pay ödemeleri hakkında gerekçe gösterilerek HUMK.nun 388-389. maddelerinde öngörülen biçimde infazda duraksamaya sebebiyet vermeyecek tarzda hüküm tesisi gerekirken yazılı biçimde hüküm kurulması da ayrıca bozma nedenidir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda (2.) ve (3.) bendde yazılı nedenlerle davacı kooperatif yararına (BOZULMASINA), (1.) bend gereğince davacının sair, davalının ise tüm temyiz itirazlarının reddine, 20.000.000 TL. duruşma vekillik ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, 588.288.572 lira ilam harcının temyiz eden davalıdan alınmasına, ödediği temyiz peşin harcının da istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 17.5.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.