 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
Esas no: 2000/5018
Karar no: 2001/724
Tarih: 7.2.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- YABANCI PARA ALACAĞI
- KUR FARKI
- MUNZAM ZARAR
Karar Özeti: Dava tarihinde yürürlükte bulunan BK.nun, 3678 sayılı Yasa ile değiştirilen 83. maddesinin tanıdığı hakkın kullanılmaması suretiyle -saklı tutulsa dahi - yabancı para alacağının, dava tarihindeki kur üzerinden Türk lirasına çevrilerek dava edilmesi halinde, tahsil tarihindeki kur farkı ayrıca dava edilemez.
(818 s. BK. m. 83)
Mahalli mahkemesinden verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı yüklenici davalıya yaptığı iş bedelinden kalan alacağı 230.501.85 ABD dolarının o günkü kur üzerinden TL. karşılığı 630.081.417 liranın tahsilini 4.10.1990 tarihinde dava etmiş ve bu miktarın tahsiline dair verilen hüküm kesinleşmiştir. Ardından tahsil edilen TL. ile o tarihteki kurla alınabilen ABD doları mahsup edildiğinde 183.719.34 ABD doları karşılığı 8.274.719.074 TL munzam zararı 7.8.1995 tarihinde dava etmiş, bu istemdeki 8.136.418.069 TL olarak hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda bahsi geçen ilk dava, BK. 83. maddesinin 23.11.1990 günlü Resmi Gazetede yer alan ve aynı gün yürürlüğe giren 3678 sayılı Yasa ile değişikliğinden önce açılmıştır. Bu nedenle munzam zararın varlığından bahisle kur farkının tahsiline dair 7.8.1995 tarihinde açılan davanın dinlenebilirliği (mesmuluğu) vardır.
Bu kez eldeki dava ise B.K. nun 83. maddesinin yabancı para borcuna dair hükmünün değişikliğinden sonra 7.3.2000 tarihinde açılmıştır. Bu değişiklikle yabancı para borcunun ödenmemesi halinde alacaklıya bu borcun fiili ödeme günündeki rayice göre Türk parasıyla ödenmesini talep hakkı tanınmıştır. Somut olayda davacı dava tarihinde yürürlükte olan bu hükmün kendisine tanıdığı hakkını kullanmamıştır. Yargıtayın kararlılık kazanan uygulamasında Yasayla getirilen bu hakkın kullanılmaması suretiyle -saklı tutulsa-dahi- yabancı para alacağının dava tarihindeki kur üzerinden TL'ye çevrilerek dava edilmesi halinde, tahsil tarihindeki kur farkı ayrıca dava edilelmez (YHGK. T. 3.6.1998 E. 11/299 K. 380; Y. 15. H.D. T. 26.11.1998, E. 4379, K. 4426...).
Açıklanan nedenlerle davanın reddi gerekirken yazılı nedenlerle kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. Kararın bu nedenle bozulması gerekir.
Sonuç:Yukarıda yazılı nedenlerle temyiz edilen kararın davalı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 7.2.2001 gününde oybirliğiyle karar verilmiştir.