 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
Esas no: 2000/4429
Karar no: 2001/1032
Tarih: 26.2.2001
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
* ESER SÖZLEŞMESİ
* SÜRE UZATIMI
* BİLEŞİK REESKONT FAİZİ
Karar Özeti: Davacının süresinde sözleşmeye uygun talepte bulunmaması ve belgelendirilmemesi nedeniyle süre uzatımı isteklerinin mühendis firmaca reddedilmesinde sözleşmeye aykırılık yoktur.
Sözleşmede kararlaştırılan bileşik reeskont faizinin mühendisçe kabul edilen ve onaylanan hakediş alacaktan üzerinden hesaplanması gerekir ise de, sözleşmenin bu hükmü esasen TTK. 8/II, 3095 sayılı Yasanın 3. maddelerine aykırı olduğundan uygulanamaz niteliktedir.
(818 s. BK. m. 358/2)
(6762 s. TTK. m. 8/II)
(3095 s. Faiz K. m. 3)
Mahalli mahkemesinden verilen hüküm davalı B... Konut İdaresi ve ihbar edilen S... vekillerince temyiz edilmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 4.4.1994 tarihinde imzalanan 588 adet konutun yapımına ilişkin sözleşmeden kaynaklanmıştır.
Söz konusu sözleşmenin 44. maddesinde süre uzatımı verilmesi gereken haller ve bu konudaki talebin nasıl yapılacağı açıklanmıştır. Maddenin 1. fıkrasında; hangi hallerde süre uzatımına hak kazanılacağı 2. fıkrada ise süre uzatımı verilebilmesi için yüklenicinin 28 gün içerisinde durumu mühendise bildirmesi ve bir kopyasını da iş sahiplerine gönderilmesi, belge ve kanıtların da süre uzatım talebine ekleneceği belirtilmiştir. Aynı sözleşmede çalışılmayan dönem diye bir tanıma yer verilmemiş ve istisnai hava şartlarının 44/1. maddesinde değerlendirilmesi öngörülmüştür. Dava konusu olayda bilirkişilerce süre uzatımına esas olarak kabul edilen hususlardan, Prekast elemanları için davacı yüklenicinin herhangi bir talepte bulunmadığı, avansın geri ödetilmesinde yapılan hata TEK Trafo -TRI bağlantısı için vaki talebin süresinde olmadığı, Elektrik Projesi ve SSK Lojmanları altyapısı için süresinde talepte bulunulmuş ise de bu isteklerin Mühendisin 3 kez istemesine rağmen belgelendirilmediği, anlaşılmaktadır. Bu haliyle taleplerin sözleşmede uygulanması gereken koşullarda yapılmadığı ortadadır.
(FIDIC) inşaat sözleşmelerinde süre uzatımı talepleri, uluslararası yeknesaklığı sağlamak amacıyla sıkı kurallara bağlanmıştır. Süre uzatımının da muhtemel haksızlıkların önlenmesi bakımından taleplerin zamanında yapılması ve delillendirilmesi önem arzetmektedir. Bu nedenle davacının süresinde sözleşmeye uygun talepte bulunmaması ve belgelendirilmemesi nedeniyle süre uzatımı taleplerinin mühendis firmaca reddedilmesinde sözleşmeye aykırı bir tutum ve davranış yoktur. Davacının davadaki alacak talepleri süre uzatımına hak kazanmasına bağlı olup, ortada davacıya verilmesi gereken süre olmadığına göre davanın tümüyle reddi yerine kabulü doğru olmamıştır.
Kabule göre de, çalışılamayan süre sözleşmede ayrı bir madde altında düzenlendiği halde, 1 Aralık -31 Mart arasının süre uzatımına esas alınması, sözleşmenin 60/8. maddesinde kararlaştırılan bileşik reeskont faizinin mühendisçe kabul ve onaylanan hakediş alacaklarına uygulanması gerektiği, esasen sözleşmenin bu hükmün TTK. 8/II ve 3095 sayılı Kanunun 3. maddesine aykırı olup uygulama imkanı olmadığı halde, yüklenici alacağına bileşik faiz uygulanması, hükme esas alınan bilirkişi asıl ve ek raporlarında süre uzatımı verilen hallere tekabül eden alacak miktarı gösterilmeyerek yetersiz incelemeyle sonuca varılması, ortada 2 ayrı dava mevcut iken tek bir dava varmışçasına hüküm tesisi, ceza kesintisi için hesaplanan işlemiş faizin hesabında temerrüt ihtarının bulunmadığının nazara alınmamış olması, dava ihbar olunan mühendis firmanın hak ve alacakları bu dava sonucuna bağlı olmakla davalı yanında feri müdahil olarak katılması gerektiğinin dikkate alınmamış olması usul, yasa ve sözleşmeye hükümlerine aykırı bulunmuş hükmün bu nedenlerle temyiz, eden davalı ve ihbar edilenler yararına bozulması gerekmiştir.
Sonuç: Yukarıda açıklanan sebeplerle hükmün temyiz eden davalı ve müdahale talep eden S... konsorsiyuma iadesini, 26.2.2001 gününde oybirliğiyle karar verildi.