Mahalli mahkemesinden verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki dayalı vekili tarafından istenmiş olmakla temyiz dilekçesinin süresi İçinde verildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, dayalı vekilinin aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2-Davacı iş sahibinin itaya yönelik alacağının tahsiline karar verilirken, iş bedelinin, yükleniciye tamamen ödenmiş olup olmadığının gözönünde bulundurulması gerekir. Başka bir anlatımla, iş bedelinden ödenmeyen bir miktar varsa, bu miktar, davacı alacağından mahsup edilerek, bakiyesine hükmolunur. Karar gerekçesinde, bu husus belirtilmediğinden ve dosya kapsamı ile de anlaşılamadığından, temyiz incelemesi sırasında tereddüt hasıl olmuştur. Mahkemece, anılan yön üzerinde durulmadan veya durulduğu belirtilmeden hüküm tesisi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.

3-Taraflar arasındaki 31.3.1995 tarihli sözleşmenin 8. maddesinde, inşaatın 30.6.1995 gününe kadar bitirilememesi halinde 380.000.000 liranın iki katı kadar bir tazminatın iş sahibine ödeneceği kararlaştırılmıştır. Bu tazminat, BK.nun 158/II.maddesinde düzenlenmiş bulunan "ifaya ekli ceza" niteliğindedir. Sözleşmeye göre de, işin bedeli, zaten 380.000.000 liradır. Daha açık bir anlatımla, yüklenici -ceza olarak- hem aldığı veya alacağı bedeli ve hem de bu bedelin bir mislini ödeyecek; iş sahibi de -durduğu yerde- hem yapılan imalatı bedavaya getirecek ve hem de iş bedeli kadar bir para alacaktır. Gerçi, geciken ifa nedeniyle iş sahibinin de zararı söz konusu olursa da, sözleşmedeki bu ceza hükmü, muhtemel zararın çok ötesinde, onu aşan, etik yönden toplumu rahatsız eden, adeta angaryayı meşru sayan bir hükümdür. Yüklenicinin iktisaden mahvına neden olmasa da, taşıdığı bu sakıncalarından dolayı Anayasa'nın 18. ve BK.nın 19.maddelerine aykırı olup, BK.nın 20/ll. maddesi uyarınca butlan ile batıldır. Bu itibarla, reddi gereken ceza isteminin kabulü isabetli bulunmamış, kararın açıklanan nedenle de bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan hükmün (2.) ve (3.) bendlerde açıklanan nedenlerle davalı yararına (BOZULMASINA), dayalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının (1.) bend uyarınca reddine, 6.000.000 lira vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 11.5.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972