 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E : 1999/3444
K : 1999/4495
T : 06.12.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Davacı Atilla D.. İnşaat ve Tesisat A. Ş. ile davalı EGO Genel Müdürlüğü arasında çıkan anlaşmazlığın çözülmesi için seçilen Hakem kurulu tarafından verilen 23.6.1999 tarihli karar taraflar vekillerince temyiz edilmiş davacı vekili duruşma istemiyle dosya Ankara 4.Asliye Ticaret Mahkemesince 14.9.1999 tarih ve 1999/800 D.iş sayılı yazı ile gönderilmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı Vek.Av. Yavuz K... ile davalı vekili Mine E... geldiler. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Yanlar arasındaki 26.10.1992 tarihli sözleşmenin genel şartlar Bölümü (ihtilafların Çözümlenmesi-Hakemlik) Başlıklı 45.maddesinde hakem kurulunun ihtilafları HUMK. tahkim hükümleri dairesinde T.C. yasalarına göre çözümleyecekleri hükme bağlanmış olduğundan Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu'nun 28.1.1994 gün ve 1993/4 Esas, 1994/1 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme kararı uyarınca Türk Hukuk kurallarına ve sözleşmeye uygun olup olmadığının incelenmesi gerekmiştir.
1-Tarafların iddia ve savulmalarına, toplanan kanıtlara, özellikle sözleşme ekleri hükümlerine uygun olarak isabetli yorum ve inandırıcı nedenlere dayalı hüküm tesis olmasına ve tesis edilen bu hükümde usul ve yasaya aykırı cihet bulunmamasına göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Yanlar arasında sözleşmenin genel şartlar bölümünün 1/1.1.9. maddesinde " çizimler " in " sözleşme " kapsamında olduğu belirtilmiştir.
" Tipik çizimler ve AYKOME yönetmeliği " nin ekinde ise tüm anahat döşeme, doldurma yöntemini gösteren çizime yer verilmiştir. Yukarıdaki tanıma göre sözleşme kapsamında kalan bu çizimde asfalt kalınlığı 50 mm (5 cm) olarak belirtilmiştir. Birim fiyatı bu kalınlıktaki asfalta göre belirlenen işin sözleşme fiyatını da yüklenici bu çizime göre teklifine koymuştur.
B) "İdari ve Teknik Bölümlerle ilgili Sorular " bölümünde yer alan 5 no'lu soru üzerine yüklenici tarafından " Aykome yönetmeliği kapsamındaki ruhsatların alınması asfalt takip bedelleri ......... "nin yükleniciye aidiyeti kabul ve teyid edilmiş " tir. denmektedir. Soruda geçen "Aykome Yönetmeliği" çizimi içeren yönetmelik olduğuna göre yüklenicinin kayıtsız koşulsuz teyidinden sözedilemez. Teyit sözleşme kapsamında kalan yönetmelik ve buna bağlı çizimle sınırlı asfalt tahrip bedelini ilişkindir. Bu halde teyit edilen bedel 50 mm (5cm) asfalt kaplamaya mahsustur. 26.10.1992 tarihli sözleşmede yer alan 5 cm. kalınlığındaki asfaltın sözleşmenin yürürlüğünden sonra AYKOME tarafından arttırılmış olmasıyla doğan iş artışından yükleniciyi sorumlu tutmak mümkün olamaz. Aksi düşünüldüğünde sözleşmede bilfarz 20 cm. olacağı kararlaştırılan asfaltın 5 cm.'ye düşürülmesi halinde yükleniciye 20 cm. yapılmışçasına bedel ödenmesini gerektirirki bu da yapılmayan işe bedel ödenmesi sonucunu doğurur.
Sözleşmenin 19.2.maddesinde öngörülen kolaylıklar, ruhsat alınması ya da çalışma mahallinin geçici olarak trafiğe kapatılması gibi, ilgili kuruluşlardan beklenen bürokratik kolaylıklara ilişkindir. Sözleşme genel şartlarının 34.6.maddesinde konu edilen husus ise, işin akışından doğan ve kararlaştırılanın yerine kaim değişiklikler içindir. Ek işin varlığı halinde diğer anlatımla sözleşmede yer almayan, yeni bir külfetin çıkması halinde yüklenicinin yeni bir bedele hak kazanacağı, sözleşme hukuku ilkesindendir. Aynı sözleşmenin 37.6. maddesi ise birim fiyatların götürü kararlaştırılmasının doğal sonucu olup, teklif fiyatından daha fazlaya iş yapıldığından bahisle ek ücret istenemeyeceğine dairdir. (BK.md.365)
Açıklanan bu nedenlerle 5 cm. yerine daha fazla kalınlıkta asfalt kaplanması halinde fazlasının bedelinden yüklenicinin sorumlu olacağına dair hükümde isabet bulunmamıştır.
Ne var ki; sözleşme kapsamındaki çizime göre boru üst mesafesinden yol üst kotuna kadar olan mesafe sabit ve 100 cm. dir. Kum, stabilize ve 5 cm. lik asfalttan ibaret bu dolgudan, asfalt 10 cm.e çıktığında yol üst kotu geçilemeyeceğine göre stabilize dolgunun 85 cm. yerine 80 cm. ye düşmesi zorunludur. O halde yüklenici stabilizeden bu miktar işi noksan yapmış olacağından 5 cm.den fazlası için AYKOME'ye ödenen asfalt bedelinden, stabilizede ortaya çıkan noksan iş bedelinin mahsup edilmesi ve bu yöndeki hesap sonucu bulunacak tutara göre davacı yararına hüküm tesisi gerekir.
Açıklanan bu nedenle karar bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda (1.) bentte açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının reddine, (2.) bentte yazılan nedenlerle temyiz edilen kararın davacı yararına BOZULMASINA bozma sebebine göre, davalı yanın vekalet ücretine ilişkin temyiz isteğinin incelenmesine yer olmadığına, (2.) bentte oy çokluğuyla, (1.) bentte oybirliğiyle, 30.000.000 TL. duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ödediği temyiz peşin harcın, istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 6.12.1999 gününde karar verildi.
MUHALEFET ŞERHİ
Hakem heyetinin gerekçesine, sözleşme eki genel şartların 19.2, 37.6 ve 48.2 maddelerinde işin yapımı için gerekli tüm izin ruhsat v.s mükellefiyetlerin mevcut ve ileride değişecek durumlarıyla davalının yükümlüğünde bulunduğunun açıkça yazılmış, bulunmasına, ruhsat alınmasında ilgili merciin asfalt tahrip bedeli ödenmeden işlem yapmadığının anlaşılmasına göre usul yasa ve sözleşme hükümlerine uygun bulunan hakem kararının onanması gerektiğini düşündüğünden aktifi oluşan karara katılmıyorum. 6.12.1999