KARAR ÖZETİ: Davacı iş sahibinin sözleşmeyi feshettiği (Döndüğü) tartışmasız olduğuna göre; önceden verdiği şeyi geri isteyebileceği gibi, fesihte hakli ise olumsuz (menfi) zararının tazminini de isteyebilir. Olumsuz zarar, "sözleşmenin ifa edileceğine güvenmekten doğan zarar", ve "daha elverişli koşullarla sözleşme yapma fırsatının kaçırılmış olmasından doğan zarar" lardır.

 

Mahalli mahkemesinden verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

 

Davacı iş sahibi; sözleşmeyi, davalının temerrüdü nedeniyle feshettiklerini ileri sürerek, 150 milyon lira maddi ve 50 milyon lira da manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

 

Davalı yüklenici ise, davanın reddini istemiştir.

 

Mahkemece; 150 milyon lira maddi zarar alacağının tahsiline ve koşulları oluşmayan manevi tazminat isteminin de reddine hükmetmiştir.

 

Kararı, davalı yüklenici vekili temyiz etmiştir.

 

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle yapılan kısmi imalata nazaran davacının 4.125.159. TL. fazla ödemede bulunduğunu saptayan (İzmir Asliye 9. Hukuk Mahkemesi)'nin derecattan geçerek kesinleşen 13-596 sayılı ilamına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

 

2- Dava, istisna (eser) sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkindir.

 

Mahkemenin, kararına dayanak yaptığı bilirkişi raporunda, davacının maddi zararı 126.000.000 TL. kira kaybı ve 45.608.050 TL. da eksik iş bedeli olarak hesaplanmıştır.

 

Davacının, sözleşmeden döndüğü tartışmasızdır. Uyuşmazlık, dönmede davacının haklı olup olmadığında ve haklı ise isteyebileceği olumsuz (menfi) zararın neden ibaret olduğunda toplanmaktadır.

 

Sözleşmeden dönen taraf, diğer tarafa daha önceden verdiği şeyi BK. nun 108/1. maddesi uyarınca geri isteyebileceği gibi (Somut olayda, 4.125.159. TL.'lık fazla ödeme), eğer haklı ve, aynı Yasanın 108/II, maddesine dayanarak, olumsuz zararının (Negative interesse) tazminini de talep edebilir. Sözleşmenin ifa edileceğine güvenmekten doğan zarar olarak tanımlayabileceğimiz bu zararın içine "Daha elverişli koşullarla sözleşme yapma fırsatının kaçırılmış olmasından doğan" zarar da girmektedir. Sözleşmenin yapıldığı 11.10.1991 tarihinde davalının dışında bir başka yüklenicinin verebileceği en yakın,fiyatlarla, işin kalan kısmı kaça yapılacak idiyse, bulunacak o bedel ile sözleşmeden dönen davacının, kalan işi yaptırmak için yeni yükleniciye ödediği bedel arasındaki fark, olumsuz zarar kapsamında kalan "Daha elverişli koşullarla sözleşme yapma fırsatının kaçırılmış olmasından doğan zararı teşkil eder.

 

Olumlu (müsbet) zarar (Positive İnteresse) kapsamında kalan kira kaybı ve eksik işler bedeli, sözleşmeden dönen tarafın haklı dahi olsa isteyebileceği alacak kalemlerinden değildir.

 

Somut olayda; davacının sözleşmeden dönmede haklı olup olmadığı, kalan işin bir başkasına tamamlattırılıp tamamlattırılmadığı, tamamlattırılmış ise ne miktar paranın ödendiği ve az yukarıda açıklanan yönteme uygun hesaplanmış bir olumsuz zarar alacağının bulunup bulunmadığı saptanmamıştır.

 

O halde, mahkemece yapılması gereken husus; davacının sözleşmeden dönmede haklı olup olmadığının, işin bir başkasına makul sürede tamamlattırılıp tamamlattırılmadığının, tamamlattırılmış ise yeni yükleniciye ne miktar paranın ödendiğinin tesbiti ile sonucuna göre bilirkişiye, açıklanan yönteme uygun hesaplattırılacak olumsuz zarardan mütevellit davacı alacağının talep de gözönünde tutularak tahsiline, aksi halde olumlu zarar kapsamındaki alacak isteminin reddine karar vermekten ibarettir.

 

Mahkemece, belirtilen ilke ve esaslar gözardı edilerek, olumlu zararın ödettirilmesine karar verilmesi doğru bulunmamış ve hükmün, bu nedenle bozulması gerekmiştir.

 

SONUÇ Temyiz olunan hükmün, yukarıda (2.) bendde açıklanan nedenle davalı yararına (BOZULMASINA) ve davalı vekilinin sair temyiz itirazların ise (1.) bend uyarınca reddine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 23.2.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972