* TAHKİM SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIKLAR ( Maddi Hukuka Göre Çözümlenmesi )

* TOPLANAN DELİLLER (Tartışılarak Sabit Görülen Vakıalarla Hukuki Nedenlere Yer Verilmesi)

 

DAVA : Davacı: T./Y. Ortak Girişimi ile davalı: İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Su Kanalizasyon Genel Müdürlüğü ( İSKİ ) arasında çıkan anlaşmazlığın çözümü için seçilen Hakem Kurulu tarafından verilen 18.6.1997 tarihli kararın temyizen tetkiki taraflar vekillerince temyiz edilmiş, davacı vekili duruşma istemiş ve dosya İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi'nce 18.6.1997 tarih ve 1995/605 sayılı yazı ile gönderilmiş olmakla, duruşma için tayin edilen günde davacı vekilleri Av. G. E. ve Av. S. T. A. ile davalı vekili Av. M. T. geldiler. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar vekilleri dinlendikten sonra, vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kerre dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR

HUMK'nin 533. maddesinde hakem kararlarının bu maddede sayılan usule ilişkin nedenlerden dolayı bozulabileceği öngörülmüş ise de, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Hukuk Genel Kurulu'nun 28.1.1994 tarih ve 1993/4 Esas, 1994/1 Karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı gereğince tarafların tahkim sözleşmesi veya şartında uyuşmazlığın maddi hukuk kurallarına göre çözümlenmesini öngörmeleri halinde, hakemlerin bu kurallar çerçevesinde karar vermek zorunda oldukları, aykırı durumun temyiz nedeni oluşturacağı kabul edilmiştir.

Yanlar arasındaki 26.5.1987 tarihli sözleşmenin 67. maddesinde çekişmenin giderilmesinde "Türk yasaları ve sözleşme koşullarına" başvurulacağının öngörülmüş olmasına göre, tarafların temyiz itirazlarının incelenmesi gerektiğine karar verilmiştir.

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle, 19.1.1990 tarihli ek sözleşmenin 2.3.2 maddesinde ödemelerin kredi temini koşuluna bağlanmış olmasına, aynı günlü anlaşmaya ek mektubun son paragrafında da kredi sağlanamadığı takdirde yeni bir ödeme programı üzerinde görüşmeler yapılacağının yükleniciye bildirilmiş olmasıyla, vadesi kesin ve koşulsuz bir ödeme planının varlığından söz edilemeyeceğine göre, dava dilekçesinde ( 1 ) numara altında yer alan geç ödemeden doğan istemin, alınan jeolog bilirkişi raporunda gösterilen nedenlerle ( 3 ) numara altında yer alan talebin ve beklenmeyen, öngörülemeyen hallerden sayılamayacağından, trafik saatlerinde yapılan değişikliklere dayalı ( 4 ) nolu talebin reddine dair davacının, aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları ile davalının tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Davada, yapılması zorunlu olan yeni projelerin İSKİ'nin onayına sunulduğu, "kayda değer gecikmelerle" onaylandığı, gecikmenin 296 güne ulaştığı, bu süre içinde makine parkı ve personelin atıl kalmasına rağmen, giderlerin devam ettiği ileri sürülüp işletme giderleri ile makine parkının çalışmamasından maruz kalınan kar kaybı da istenilmiştir.

Dosyaya giren evrak arasında yer alan 9.5.1990 ve muhtelif tarihli dilekçelerle çeşitli nedenlere dayanılarak süre uzatımı istendiği, davalı kurumca da 24.4.1991 tarih, 1991/546 sayılı kararla istem kısmen kabul edilerek 4 ay 19 gün süre uzatımı verildiği görülmüştür. İş artışından ötürü genel giderlerin ve makine parkı giderlerinin ayrıca karşılanması gerekmez ise de, yüklenicinin kusurundan doğmayan nedenlerle süre uzatımına gidildiğinde, genel işletme giderleri ve makine parkının işin hacmi ve süresine göre makul olmayan süreyle atıl kalmasının göz önünde bulundurulması gerekir.

Dava dilekçesinde istenilen toplam sürenin ayrı ayrı hangi nedenlere dayalı olarak ve kaçar günden hesaplandığı belli edilmediğinden öncelikle davacı yana bu hususun açıklattırılması, her bir neden ve süre üzerinde gerekirse bilirkişi görüşüne de başvurularak inceleme yapılması gerekirken, sadece jeolojik yönden ortaya çıkan sorun hakkında bilirkişi görüşüne başvurulup diğer nedenler üzerinde durulmaması isabetli olmamıştır. Anılan araştırmanın yapılması, hakem kararlarında da yeri olan HUMK'nin 388. maddesi uyarınca, toplanan deliller, delillerin tartışılması, red ve üstün tutulma nedenleri, sabit görülen vakıalarla hukuki sebebe yer verilmek suretiyle hüküm tesisi gerekirken, genelde iddia ve cevaba yer verilerek noksan araştırma ve yetersiz gerekçeyle hüküm tesisi doğru olmadığı gibi, HUMK'nin 533. maddesi uyarınca 178.000 USA Doları'ndan ibaret yargılama giderlerinin nelerden teşekkül ettiğinin kararda dökümü yapılarak gösterilmemiş olması da, doğru görülmemiş, kararın bozulması gerekmiştir.

SONUÇ : Yukarıda ( 1 ) bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm, davacının diğer temyiz itirazlarının reddine, hakem kararının ( 2 ) bentte açıklanan nedenlerle temyiz eden davacı yararına BOZULMASINA, 250.000 TL duruşma vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 19.3.1998 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972