 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
Esas No : 1997/5040
K:1998/81
Tarih : 15.11.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
İTİRAZIN İPTALİ DAVASI
İSTİSNA (ESER) SÖZLEŞMESİ
YETKİ
İFA YERİ
KARAR ÖZETİ: Her dava, aksine hüküm bulunmadıkça, açıldığı tarihte davalının ikametgahı sayılan yer mahkemesinde görülür.
Sözleşmeden doğan davalar, aynı zamanda sözleşmenin ifa yeri mahkemesinde de görülebilir. İfa yeri açıkça veya zimnen anlaşılamayan hallerde BK 73. maddesine başvurulur.
Somut olayda, sözleşmenin ifa yerinin (cihazların bakım ve onarım yeri) Ankara olduğunun sözleşme içeriğinden açıkça anlaşılmasına, davalının ikametgahının Ankara'da bulunmasına aksinin delil sözleşmesi ile kararlaştırılmamış olmasına göre,davanın yetki yönünden reddi gerekirken, işin esasına girilmesi doğru değildir.
(1086 s. HUMK. m. 9,10,22)
(818 s. BK. m. 73)
Mahalli mahkemesince verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Dava,istisna (eser) sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine vaki "itirazın iptali" istemine ilişkindir.
Dava, İstanbul Mahkemesinde açılmış; davalı iş sahibi vekili, süresinde verdiği cevap layıhasında, yetkisizlik ilk itirazında bulunarak, Ankara Mahkemesinin yetkili olduğunu bildirmiştir.
Mahkeme, BK.nun 73. maddesine dayanarak, ilk itirazı reddetmiş ve esastan hüküm kurmuştur.
Her dava, aksine hüküm bulunmadıkça, açıldığı tarihte davalının ikametgahı sayılan yer mahkemesinde görülür (HUMK. m. 9). Bu genel kuraldan hareket edilecek olursa, yetkili mahkeme, davalının ikametgahının bulunduğu Ankara Asliye Ticaret Mahkemesi'dir.
Taraflar arasında, İstanbul Mahkemesinin yetkili olduğuna ilişkin bir delil sözleşmesi bulunmamaktadır (HUMK. m. 22).
Sözleşmeden doğan davalar, aynı zamanda, sözleşmenin icra olunacağı mahal mahkemesinde de görülebilir (HUMK. m. 10). Sözleşmenin ifa yeri, sözleşmede açıkça veya zımnen gösterilmişse, yetkili mahkeme, gösterilen ifa yeri mahkemesi de olabilir. Eğer, sözleşmeden ifa yeri açıkça veya zımnen anlaşılamıyorsa, o takdirde, ifa yerinin tayini için BK.nun 73. maddesine müracaat edilir. Bu takdirde, borç bir miktar paradan ibaretse, alacaklının mukim bulunduğu mahal, sözleşmenin ifa yeri sayılacağından, dava alacaklının bulunduğu yer mahkemesinde de açılabilir (BK. m. 73/1). Borç, muayyen bir şeye (parça borcu) taalluk ediyorsa, akdinin ikadı sırasında o şeyin bulunduğu mahal, sözleşmenin ifa yeri sayılır ve dolayısıyla o şeyin teslimine ilişkin dava da o yer mahkemesinde açılabilir (BK.m. 73/2). Bunların dışında, sözleşmenin ifa yerini tayinde kural, borcun doğumu zamanında borçlunun bulunduğu yerin, ifa yeri olduğudur (BK. m. 73/3).
Somut olayda, cihazların bakım ve onarım yeri, yani sözleşmenin ifa yeri, TCDD Ankara Hastanesinin bulunduğu Ankara'dır. Sözleşmenin ifa yeri, sözleşme içeriğinden açıkça anlaşıldığına, davalının ikametgahı Ankara olduğuna ve aksi de delil sözleşmesiyle kararlaştırılmadığına göre, yetki yönünden dava dilekçesinin reddiyle dosyanın yetkili Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine gönderilmesi gerekirken, BK.nun 73. maddesine yanlış an1am verilerek, yetkisizlik ilk itirazının reddiyle işin esasına girilmesi doğru olmamış ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ Temyiz olunan kararın, yukarıda açıklanan nedenle, yetki yönünden (BOZULMASINA) ve bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, istek halinde ödediği temyiz peşin harcının temyiz eden davalıya geri verilmesine, 15.1.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.