Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1997/248
K. 1997/1891
T. 7.4.1997

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
İNŞAAT SÖZLEŞMESİ
TEMERRÜT NEDENİYLE FESİH
YÜKLENİCİNİN TAPUYA HAK KAZANMASI
 
KARAR ÖZETİ: Kat karşılığı inşaat sözleşmesi; yüklenicisinin, işe devam etmeyeceğini bildirmesi üzerine feshedilmişse, uyuşmazlığın kural olarak, menfi zararların giderilmesi şeklinde çözülmesi gerekir.
Yüklenicinin, inşaattan hiç bir şey talep etmeyeceğine dair sözleşme hükmü, bu kişinin iktisaden yok olmasına neden olacağından geçersizdir.
 
Yüklenicinin, tapuya hak kazanabilmesinin koşulları; yaptığı işe, iyiniyet kurallarına ve inşaatı terk ettiği tarihteki fiziksel orana göre belirlenmelidir.
 
Davada taraf olmayan kişiye satılan dairenin tesciline ilişkin hüküm, arsa sahibini, taraf olmaması nedeniyle bağlamayacağından, bu kişinin, hükmen malik olana karşı dava açması halinde, deliller toplanmadan red kararı verilmemelidir.
  (743 s. MK. m. 2)
  (818 s. BK. m. 20, 106, 108, 355, 360)
  (1086 s. HUMK. m. 237/2)
 
Mahalli mahkemesinden verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
 
Davada, davacı ile davalı limited şirket arasında düzenlenen 10.1.1990 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca davalı şirketin, üstlendiği işin çok cüzi bir kısmını yapıp, binadaki 3, 4 ve 8 nolu daireleri üçüncü kişilere satarak inşaatı terk ettiği ve davalı şirketle yapılan yazışmalarla da işin tamamlanamayacağının açıkça bildirildiği ve bu sebeple akdin feshedildiği ileri sürülerek, devredilen 3 ve 4 nolu daire tapularının iptali ile davacı adına tescili ve arsa sahibinin üçüncü kişilere ödediği kira tutarı 14.980.000 TL.'nin tahsili talep edilmiş, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
 
Dosyada mevcut yazışmalardan, davalı yüklenici şirketin işe devam etmeyeceğine dair iradesi ile davacı arsa sahibinin fesih arzusunun birleştiği ve akdin feshinde taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmadığı açıktır. Öyle olunca, davacının BK.nun 106 ve 108. md.'de açıklanan haklarını (yani menfi zararlarını) talep edebileceği ortadadır. Bu nedenle arsa sahibi akdin ifasına güvenerek üçüncü kişilere ödediği kira bedelini davalı yükleniciden isteyebileceğinden, bu talebe ilişkin davanın kabulü yerine, reddinde isabet yoktur.
 
Öte yandan, akit fesih edilmekle tarafların birbirlerine verdiklerini iade etmeleri gerekir. Sözleşmenin 11. maddesinde akdin süresinde yerine getirilmemesi halinde yüklenicinin inşaattan hiç bir şey talep edemeyeceğine dair hükmün yüklenicinin iktisaden mahvına neden olacak kadar ağır olması nedeniyle geçerliliği yoktur (Yargıtay HGK.nun; T. 20.3.1974, E. 1970/T-1053, K. 1974/222 sayılı kararı). Ne var ki, feshin sonucuna bağlı olarak davalının yaptığı inşaatın seviyesine göre hakettiği bedelin kendisine ödenmesi ya da inşaatın seviyesine göre haketmiş ise tapuya hak kazanması gerekir. Mahkemece sözleşmede belirtilen seviyelerle yükleniciye hakettiği tapuların intikal ettirildiği belirtilerek davanın reddine karar verilmiş ise de; yüklenicinin bedel yerine tapuya hak kazanabilmesi, sözleşmede kendisine düşen vecibeleri yerine getirmesine bağlı olup, işin yarım kalması halinde yükleniciye tapu verilebilmesi talebi; olayın niteliği ve özelliğinin haklı gösterdiği durumlarda ve MK.nun 2. md. hükmünün haklı gösterilmesi halinde "Yargıtay İBGK. nun 25.1.1984 gün ve 3/1 sayılı kararına" göre değerlendirilmelidir. Yani mahkemece öncelikle inşaatın terk edildiği tarihteki durumuna göre fiziksel oranının belirlenmesi ve inşaatın geldiği seviye yukarıda belirtilen İçtihadı Birleştirme Kararına göre tescile hak kazandırıyorsa buna göre verilen tapular da dikkate alınarak ne miktarda iptalinin gerektiği, yüklenicinin yaptığı iş, iyiniyet kuralları ve fiziki orana göre tescile hak vermiyorsa bu durumda davanın açılmasından sonra 4 nolu dairenin davalı Müzeyyen tarafından dava dışı Tülay'a satılması da gözetilerek ve HUMK.nun 186. md. uyarınca işlem yapılıp, Tülay'ın açıp kazandığı tescil davasında, davacı arsa sahibinin taraf olmadığı ve bu itibarla tescile ilişkin hükmün davacıyı bağlamayacağı da nazara alınarak "davanın Tülay'a yöneltilmesi durumunda" delillerin toplanıp sonucuna uygun bir karar verilmelidir. Aksine görüşle davanı1ı reddedilmesi doğru görülmemiş hükmün bozulması gerekmiştir
 
SONUÇ : Yukarıdaaçıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davacı yararına (BOZULMASINA), 250.000 TL. vekalet ücretinin davalılardan alınarak vekille temsil edilen davacıya verilmesine, istek halinde ödediği temyiz peşin harcının temyiz eden davacıya iadesine, 7.4.1997 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini