Mahalli mahkemesinden verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle taraflar arasındaki inşaat sözleşmesi uyarınca davacı yüklenicinin inşaatı belirli bir seviyeye kadar yapmış ve davalı iş sahibi kooperatifçe de ödemede bulunulmuş ve böylece sözleşmenin benimsenmiş olmasına göre artık bu aşamada sözleşmenin geçersiz olduğundan söz edilemeyeceğine, öte yandan davadaki istek kalemlerine göre sözleşmenin feshinin haklı olup olmadığının bu davada inceleme konusu yapılmasına gerek bulunmadığına, ve ayrıca sözleşmede yanlarca 13181 sayılı kararnamenin uygulanacağının kararlaştırılmış olmasına, bu kararnamede değişiklik yapan 6019 sayılı fiyat farkı kararnamesinin de 01.07.1994 tarihinden sonraki imalat ve ihzarat fiyat farkı için uygulanmasının tabii bulunmasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

 

2- Davacı, sözleşmenin 17. maddesine göre hakedişlerin geç ödenmesi veya ödenmemesi halinde ödenmeyen veya geç ödenen bedel için 3095 sayılı Yasanın 2/3. maddesi uyarınca reeskont faizi ödeneceğinin kararlaştırıldığını belirterek, 7 ve 8 nolu hakedişlerin ödenmemesi nedeniyle sözleşmenin 17. maddesi uyarınca %75 üzerinden 495.831.033 TL. faiz talep etmiştir. Bu durumda talebe göre sadece 7 ve 8 nolu hakedişlerin ödenmesi gereken tarihten dava tarihine kadar değişen oranlar gözetilmek ve % 75 talebi geçmemek kaydıyla sadece 7 ve 8 nolu hakedişler için faiz hesaplanması gerekirken HUMK. nun 74. maddesine aykırı şekilde talep aşılmak suretiyle tüm hakedişler için faiz hesaplanması usul ve yasaya aykırı olduğu gibi, sözleşmenin 17. maddesine davalı dava dilekçesindeki toplam talebin aşılarak 1.882.828.809 TL. üzerinden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.

 

3- Diğer taraftan, sözleşmenin 12. maddesinde yükleniciye yapılmış ve yapılacak bütün ödemelere ayrıca %12 KDV eklenmek suretiyle ödeme yapılacağı belirtildiğinden davacı buna dayanmak suretiyle KDV isteminde bulunmuştur. 3065 sayılı Yasanın ek geçici 8 ve 9. maddelerine göre 150 m2 kadar olan kooperatiflere ait konut inşaatları KDV'den istisna edilmiştir. Bu itibarla Dairemizin yerleşmiş içtihatları ile de belirtildiği gibi, davacı yüklenici ancak temin ettiği malzeme için KDV talep edebilir. Bunun dışında sözleşmenin 12. maddesine dayanarak tüm ödemelere KDV isteyebilmesi için ilgili vergi dairesine KDV ödemiş olması gerekir. Bu itibarla davacıya yaptığı inşaat nedeniyle KDV ödemiş ise buna ilişkin belgelerin ibraz ettirilmesi ve ödemenin sabit olması halinde 12. madde uyarınca işlem yapılması aksi halde, sadece malzemeye ödediği KDV saptanarak buna göre hüküm tesis edilmesi gerekir. Bu husus nazara alınmadan bir ayrım yapılmaksızın tüm hakedişler için KDV hesaplanması da usul ve yasaya aykırıdır.

 

4- Öte yandan, davacı dava dilekçesinde ödenmeyen KDV için yıllık %75 üzerinden reeskont faizi olarak 605.210.372 TL. talep etmiştir. Davacının bu talebi ancak hak~dişlere ait KDV'yi ilgili vergi dairesine ödemesi halinde talep edebilir. O halde, mahkemece sözü edilen hakedişlerle ilgili KDV'nin ödenip ödenmediği araştırılmalı ödenmiş ise ödenen miktar bakımından davalının temerrüde düşürüldüğü tarihten dava tarihine kadar KDV alacağı için faiz hesaplanmalıdır.

 

5- Mahkemece ayrıca bilirkişi raporunda hesaplanan faiz alacağına %15 nisbetinde KDV ilave edilmiştir. Davacının faize KDV uygulanmasına ilişkin dava dilekçesinde bir talebi olmadığı gibi, faizin 3065 sayılı Yasada belirtilen mal ve hizmet kapsamına girmeyeceğinden faize KDV uygulanmaması gerekirken, aksine düşünce ile yazılı olduğu şekilde karar verilmesi de usul ve yasaya aykırıdır.

 

6- Yanlar arasındaki sözleşmenin 11. maddesinde yükleniciye yapılmış ve yapılacak ödemelere ayrıca %15 nakliye bedeli eklenerek ödemenin bu şekilde yapılacağı hükme bağlanmış ise de, kooperatif yönetim kurulu sözleşme tarihinden bir gün sonra 23.05.1992 günlü kararı ile bu hükmün değiştirilmesi, yapılacak nakliye ödemelerinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı inşaat işleri nakliye birim fiyat analiz formuna göre ödenmesinin karara bağlandığı ve uygulamanın bu doğrultuda yapılmak suretiyle 11. maddenin taraflarca tadil edildiği gözardı edilerek tadil edilen şekli yerine sözleşme hükümlerince yüklenici alacağına ayrıca %15 nakliye bedeli hesaplanıp bulunan bu alacağın hüküm altına alınması da doğru olmadığı gibi, davacı yüklenici tarafından düzenlenen hakedişlerden 1 ve 2. dışında sadece KDV alacağı yönünden itiraz yöneltildiği halde, itiraz edilmeyen hakediş bedellerinin yeniden saptanması ve bir kısım hakediş içeriklerini değiştiren bilirkişi raporu ile bağlı kalınıp bulunan bu alacağın hüküm altına alınması da yanlıştır.

 

Bu durumda mahkemece, taraflardan açıklanan hususlara ilişkin eksik delilleri istenip toplanmalı, bilirkişi kurulundan yukarıda değinilen İlkeleri kapsar ek rapor alınmalı, böylece oluşacak sonuç doğrultusunda hükme varılmalıdır. Eksik araştırma ve inceleme ile sözleşme hükümlerine yanlış anlam verilerek davanın yazılı şekilde kabulü doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir.

 

SONUÇ Temyiz olunan kararın 2-3-4-5-6, bentlerde açıklanan nedenlerle davalı iş sahibi yararına (BOZULMASINA), 1. bent gereğince diğer temyiz itirazlarının reddine, 750.000 TL. duruşma vekillik ücretinin davacıdan alınarak kendisini duruşmada vekille temsil ettiren davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya iadesine, 08.04.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972