 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1996/463
K. 1996/821
T. 14.2.1996
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ESER SÖZLEŞMESİNİN FESHİ
CEZAİ ŞART
OLUMSUZ ZARAR
OLUMLU ZARAR
KARAR ÖZETİ: Eser sözleşmesinde, yüklenicinin temerrüdü halinde, alacaklı arsa sahibi sözleşmeyi feshetmişse, olumlu zarar kapsamına giren ve sözleşme varlığını sürdürdüğü sürece talep edilebilen cezai şartı değil, olumsuz zararın giderilmesini isteyebilir.
(818 s. BK. m. 105, 355)
Mahalli mahkemesinden verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı vekili; müvekkili arsa sahibi ile davalı yüklenici arasındaki istisna akdinin feshini, ruhsatsız inşaat nedeniyle belediyeye ödemek zorunda kaldıkları 20.000.000 lira ile sözleşmede gecikme cezası olarak kararlaştırılan 12.000.000 liranın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı yüklenici vekili ise, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme, sözleşmenin feshi ile toplam 32.000.000 liranın tahsiline hükmetmiştir.
Kararı, davalı yüklenici vekili temyiz etmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz istemlerinin reddi gerekmiştir.
2- Borçlar Kanununun 106. maddesine göre; borçlunun (yüklenicinin) temerrüdü halinde, alacaklının (arsa sahibinin) önünde üç seçenek vardır: Ya sözleşmenin yerine getirilmesini ister ya sözleşmeden dönme söz konusu olmaksızın, borcun ifa edilmemesinden mütevellit zarar ve ziyanını, başka bir anlatımla olumlu zararını (positive interesse) talep eder; ya da sözleşmeden dönerek BK.nun 108. maddesinde belirtilen olumsuz zararının (negative interesse) hüküm altına alınmasını ister.
Sözleşmede kararlaştırılan gecikme cezası (itaya ekli ceza), olumlu zarar kapsamına girer ve ancak, sözleşme varlığını sürdürdüğü sürece talep edilebilir.
Oysa, somut olayda akdin feshi istendiğine ve de feshine karar verildiğine göre, artık varlığı kalmayan sözleşmeye dayanarak, o sözleşmede kararlaştırılmış bulunan cezai şart istenemeyeceği gibi, istense dahi, mahkemece hüküm altına alınamaz.
Bu itibarla, cezai şarta ilişkin olarak istenen 12.000.000 liralık talebin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle kabul edilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bu kısmının açıklanan nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ Temyiz olunan kararın yukarıda (2.) bentde açıklanan nedenle davalı yararına (BOZULMASINA), ve davalı vekilinin sair temyiz istemlerinin de (1.) bent uyarınca reddine, istek halinde temyiz peşin harcının davalıya geri verilmesine, 14.2.1996 gününde oybirliğiyle karar verildi.