DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı-k.davalı vekil tarafından istenmiş olmakla (...) gereği konuşulup düşünüldü:

 

    KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygungerektirici nedenlere ve özellikle nakliye mesafesiyle ilgili olarak düzenlenen nakliye krokisi ve keşif özetindeki dolgu malzemesi nakliye analizinde nakliye mesafesinin 2 km. olarak taraflarca kabul edilmiş olmasına, nebati toprak kazısıyla ilgili olarak düzenlenen hakedişlerle ödeme yapılmış bulunmasına göre davacı ve k.davalı kooperatifin aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

    2- Taraflar arasındaki sözleşmenin 3/F. maddesinde sözleşme ekleri arasında Bayındırlık İşleri Genel Şartnamesi'nin sözleşme eki olduğu belirtilmiş olup, anılan şartnamenin 39. maddesinde yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde ne şekilde itiraz edileceği belirtilmiştir. Bu husus taraflar arasında HUMK'nun 287. maddesine göre delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan hakimin de görevi gereğince re'sen gözetmesi gerekir. 39. maddede yüklenicinin hakedişlere itirazı olduğu takdirde karşı delillerin ne olduğunun ve dayandığı gerekçeleri idareye vereceği ve bir örneğinin de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun idareye verilen "... tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla" cümlesini yazarak imzalaması gerekir. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakediş olduğu gibi kabul etmiş sayılır. Başka bir deyişle hakediş yüklenici bakımından kesinleşir. Bu itibarla kesin hesap çıkartılırken hakedişlerin tümünün incelenerek, hakedişe giren kalemler bakımından yüklenicinin şartnamenin 39. maddesine uygun itirazı olup olmadığı incelenmeli, usulüne uygun itiraz olmamışsa hakediş kesinlemiş sayılacağından yüklenici alacağı hesaplanırken hakedişlerde onun bakımından kesinleşen miktarlar nazara alınmalıdır. Hakedişe girmeyen imalatlar bakımından ise itiraz sözkonusu olmayacağından buna ilişkin alacak sözleşme ve eklerine göre hesaplanmalıdır.

    3- Taraflar arasındaki sözleşmenin 3/j maddesinde demir, çimento, akaryakıt ve patlayıcı maddeye devletçe zam yapılması halinde ortaya çıkan fiyat farklarının yükleniciye aynen ödeneceği hükme bağlanmış olduğuna göre akaryakıta devletçe zam yapılması halinde fiyat farklarının ödenmesi gerekmektedir. Bu durumda akaryakıt fiyat farkının devletçe akaryakıta zammın yapıldığı tarihler gözetilmek suretiyle hesaplanması gerekirken hükme dayanak yapılan bilirkişi raporunda akaryakıt fiyat farkı ortalama alınmak suretiyle hesaplanması usul ve yasaya aykırıdır. Yalnız akaryakıt fiyat farkı bakımından 2. bentte yapılan açıklama gözetilmeli ve hakedişlere akaryakıt fiyat farkı yönünden usulüne uygun bir itiraz olmamışsa yüklenici yönünden hakedişin kesinleştiği nazara alınıp ona göre değerlendirme yapılmalıdır.

    4- Sözleşme eki olan keşif özetinde dolgunun 1717 poz'a göre yapılacağı ve burada belirtilen miktarlar üzerinde ödeme yapılacağı belirtilmişse de, 90/194 D.işler ile 1991/669 D.işl. sayılı tesbit dosyalarında sözü edilen pozun fiilen uygulanmadığı ve yargılama sırasında alınan 28.10.1993 tarihli ikinci raporda 1717 pozun keza uygulanmadığı belirtildiği halde 1991/106 D.iş sayılı tesbit dosyasında dolgunun adı geçen poza uygun olduğu, hükme dayanak yapılan 7.6.1995 günlü son raporda ise keşif özetinde yer aldığına göre bu pozun uygulanması gerekir denilmiş, 27.3.1992 tarihli 1. bilirkişi raporunda da dolgunun belirtilen poz'a uygun olup olmadığı konusunda bir açıklamada bulunulmamıştır. Bu durumda keşif özetinde dolgu için öngörülen 1717 poza göre dolgu yapılıp yapılmadığı konusunda raporlar arasında çelişki bulunmaktadır. Gerekçeleri gösterilmek suretiyle bu çelişki giderilmeden ve 1717 poz'a uygun dolgu yapılıp yapılmadığı incelenip araştırılmadan sadece keşif özetinde yer aldığından bahisle bu pozun uygulanması gerektiğine ilişkin 7.6.1995 tarihli bilirkişi raporunda isabet bulunmamaktadır.

    5- Mahkemece davalı yüklenicilerin kar kaybına yönelik talepleri BK'nun 369. maddesine göre hesaplanmıştır. Oysa davacı iş sahibinin sözleşmeyi fesihte haklı olup olmadığının yukarıda belirtilen bentlerde açıklanan hususlar dairesinde inceleme yapılmasından sonra hasıl olacak sonuç dairesinde saptanmalı ve davacının fesihte haksız olduğunun belirlenmesi halinde BK'nun 325. maddesine göre hesaplama yapılmalıdır.

 

    SONUÇ : Mahkemece yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda Ankara veya İstanbul'a talimat yazılmak suretiyle inşaat fakültesi öğretim üyeleri arasından oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi kurulu aracılığıyla inceleme yaptırılarak B.İ.G.Ş.'nun 39. maddesi de gözetilmek suretiyle hasıl olacak sonuç dairesinde bir karar verilmesi gereken raporlar arasındaki çelişkiyi gerekçe ve dayanaklar gösterilmek suretiyle gidermeyen yetersiz son bilirkişi raporuna dayanılmak suretiyle hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı bulunduğundan bozmayı gerektirmiştir. (31.05.1996)

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972