1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacının tüm ve davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itizarlarının reddi gerekir.

2-Yanlar arasındaki 30.3.1988 günlü sözleşme ile muhtelif tip 408 adet konutun gösterilen götürü bedelle yapılması davacı yüklenici tarafından üstlenilmiştir. İşin yapım ve teslim süresi sözleşmenin imza tarihinden itibaren 450 takvim günü olarak kararlaştırılmıştır. Sözleşmenin eki Özel Teknik ve İdari Şartnamenin 19.ncu maddesinde bedel tutarının %75 inin 1988 ödeneği olarak kalan %25 inin ise fiyat farkına tabi ve daha sonraki yıl ödeneği olarak kabul edildiği açıkca belirtilmiştir. Bu haliyle sözleşme konusu işin %75 'ine fiyat farkı istenmeyeceği yüklenici tarafından serbest irade ile kabul edilmiştir.

Ne var ki, aynı şartnamenin 13.ncü maddesinde yüklenici tarafça tatbikat projelerinin idarenin avam projelerine uygun yapılacağı gösterilmiş iken yüklenicinin ileri sürdüğü fenni ve teknik nedenlerle verilen avan projelerin değiştirilmesi idarece kabul edilmiş bir yandan da sözleşmenin 2.nci maddesindeki konut sayısı 408'den 432'ye çıkartılmış olmakla iş artışı ve proje değişikliğinin aldığı zaman nedeniyle yükleniciye süre verilmesi ve dolayısıyla ödenek aktarılması zorunlu hale gelmiştir. O halde bu iki nedene dayalı ödenek aktarılmasından ötürü yapılmış işler için yüklenicinin fiyat farkına hak kazandığının kabulü zorunludur.

Öte yandan, yüklenicinin henüz 1988 yılı fiyatları ile yapılması gereken işi ikmal edip ödeneği hakettiği aşamaya gelmeden, yapılan iş 88/13181 sayılı kararnamenin uygulanmasını istediği açıktır. İşin yavaş seyrettiği, idare ve onun adına müşavir firmaca yapılan uyarılarda olumlu sonuç alınamadığı ve bilhassa 1.7.1989 günlü 14 numaralı hakedişten sonra işin o haliyle bırakıldığı da açıktır. Bunun üzerine idarece yükleniciye sözleşmenin fesihle ilgili 27 nci maddesine değil 10.maddesine dayanılarak 6.10.1989 günlü uyarı gönderilmiştir. Bununla verilen sürede gereken faaliyet gösterilmediği taktirde işin nam ve hesabına yaptırılacağı yükleniciye duyurulmuş olduğu halde yükleniciden olumlu cevap alınamamış ve istenen yönde faaliyeti de görülememiştir. Durum böyle iken, Yüksek Planlama Kurulunca sözleşmenin yürütülmesinde ifa, ita ve uygulama yetkisiyle donatılan Emlak Bankası A.Ş. ile yüklenici arasında 1.10.1991 tarihli sözleşme yapılmıştır. Bu sözleşmenin 10.maddesinde "... 30.3.1988 tarihli İstanbul Halkalı 1.Etap 5.Bölge 408.Konut İnşaatı Sözleşmesinin tasfiyesi..." denilmek suretiyle taraflar işin tasfiyesi konusunda anlaşmışlardır.

Tarafların imzasını taşıyan 3.12.1992 günlü hasar tesbit tutanağında dahi işin tasfiyeye tabi olduğu kabul edilmiştir.

Dairemizin, hakem kararının bozulmasına ilişkin 17.3.1994 günlü ve Esas 1993/2032, karar 1994/1554 sayılı ilamında Emlak Bankası A.Ş.nin Toplu Konut İdaresi adına tahkim anlaşması yapmaya özel yetkisi bulunmadığından bahisle aynı sözleşmenin "hakem şartı"na dair hükmü geçersiz sayılmıştır.

Tasfiye anlaşması yapılması Emlak Bankası A.Ş.ne verilen yetkini kapsamına girmektedir. Çünkü işin ifa, ita ve yürütülmesi yetkisi içerisine tasfiye yetkisi dahi girer. Bu haliyle işin taraflarca tasfiyesinde anlaşmaya varılmakla davacı yüklenici kar mahrumiyeti kaybedilen iş imkanları nedeniyle uğranılan zarar ve munzam zarar adı altında bir istemde bulunamaz.

Tasfiye tarihine kadar yaptıkları iş bedeline yüklenicinin hak kazandığı çekişmesizdir. Saptanması gereken husus bu bedelin tutarıdır.

O halde; mahkemece yeniden oluşturulacak bilirkişi kuruluna inceleme yaptırılmak suretiyle yargı denetimine elverişli ve anlaşılabilecek bir üslupla düzenlenmiş rapor alınmalı bu raporla yukarıda açıklandığı gibi yükleniciye iş artışı ve avan projedeki değişiklik medeniyle verilecek sürelerden ötürü aktarılacak ödenek miktarı sağlıklı bir biçimde ve özellikle sözleşmenin 34/3. maddesindeki "proje tadilat gerektiği hallerde tadilat inşaata mani olmayacak durumda ise müteahhit işe devam etmek zorundadır hükmü de gözetilerek tesbit ettirilmeli, 1988 yılı içerisinde kalan sürede sarfı gereken ödeneği aşan miktarda iş yapıldığı saptanırken bu miktara bir sonraki yıl fiyat farkları uygulanması halinde bulunacak miktarda iş bedeli ile alınan malzeme bedeli hesap edilmelidir. Ayrıca 6.10.1989 ihtar tarihinden itibaren makul sürede ihtarın gereği yerine getirilmeyip şantiyenin 1.10.1991 olan tasfiye tarihine kadar muhafazasına davalı idare sebebiyet verdiğinden makul süre dışında kalan bekleme süresinde yüklenicinin sabit şantiye giderlerinden olan şantiyenin koruma ve bakımına dair zorunlu giderlerle yine şantiyenin muhafazası için bulundurulması gereken personel giderleri hesaplattırılmalı bilirkişilerce saptanacak bu cari giderlerle aynı süre içerisinde bu işle ilgili teminat mektuplarının sorulup bulunacak banka giderleri toplamından çekişmesiz olan ödemeler ve kesilmesi gereken miktarlar düşülerek, varsa kalanının tahsiline ve yasa gereği S.S.K.dan ilişiksizlik belgesi alınması koşuluna bağlı olarak teminat mektuplarının da iadesinde karar verilmek suretiyle tasfiye sonucuna uygun hüküm tesisi yerine yorumu mahkemeye ait sözleşme hükümleri ile yanlar arasındaki yazışmalar ve belgeler gözden uzak tutulmak suretiyle bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olmuştur. Bu nedenle kararın bozulması gerekir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda 2.nci bentte açıklanan nedenlerle davalı idare yararına BOZULMASINA, 1.nci bent gereğince davacı yüklenicinin tüm ve davalı idarenin diğer temyiz itirazlarının reddine 750.000 TL duruşma vekillik ücretinin davacıdan alınıp kendisini duruşmada vekille temsil ettiren davalı idareye verilmesine ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 27.11.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972