 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1994/6546
K. 1995/65
T. 16.1.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
FAİZİ AŞAN MUNZAM ZARAR
TEMERRÜT FAİZİ
TEMERRÜT FAİZİNE FAİZ
KARAR ÖZETİ: Hak edişlerin süresinde alınamamasından dolayı istenilen faiz, sözleşmeyle düzenlenmiş olsa da, temerrüt faizidir. Temerrüt faizine faiz yürütülemez.
Hak edişlerin zamanında alamadığı için, vergi cefasına maruz kalan yüklenicinin, ödediği cezayı istemesi, faizi aşan munzam zarar olduğundan, munzam zarara, alacağını zamanında tahsil edememekten dolayı acze düşerek uğradığını ispatlaması gerekir.
(818 s. BK. m. 10413, 105)
Mahalli mahkemesinden verilen hükmün, temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan sair tem iz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davacı yüklenici, hakedişlerinin geç ödenmesinden dolayı gecikme faizi talep etmiş ve mahkemece gecikme faizi olarak 20.474.902 TL.'ye hükmedilmiştir. Davacı bu geç ödemeden dolayı ayrıca vergi dairesince vergi cezası tahakkuk ettirildiğini de ileri sürerek, fazla hakkı saklı kalmak üzere 1 milyon TL.'nin tahsilini de istemiştir. Bilirkişi raporunda, tahakkuk ettirilen cezanın 18.817.528 TL. olduğu saptanmış ve mahkemece taleple bağlı kalınarak 1 milyon TL.'ye hükmedilmiştir. BK.nun 105. maddesi gereğince faizi aşan munzam zarara hükmedilebilmesi için, davacı alacaklının alacağını zamanında alamadığından dolayı vergi borcunu ödeyemediğini ve bu yüzden vergi cezasına maruz kaldığını ispat etmesi gerekir. Davacı bu yönden her hangi bir delil ibraz etmediği durumda faiz dışında munzam zarar olarak vergi cezasına hükmedilemeyeceği gözetilmeden, mahkemenin, faizden ayrı olarak 1.000.000 TL. vergi cezasına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
3- Davanın konusu hakediş bedelinin süresinde ödenmemesinden dolayı tahakkuk eden temerrüt faizidir. Bu faiz sözleşmede öngörülmüş olsa dahi gene temerrüt faizi niteliğindedir. BK.nun 104/son maddesi gereğince temerrüt faizine ayrıca faiz yürütülemez. Mahkemece bu yön gözetilmeden dava tarihinden itibaren ayrıca faiz yürütülmesi de usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
Sonuç: Temyiz olunan kararın (2.) ve (3.) bendlerde açıklanan nedenlerle davalı yararına (BOZULMASINA), (1) bent gereğince diğer temyiz itirazlarının reddine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 16.1.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.