 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E:1994/3962
K:1995/839
T:16.02.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YARGITAY İLAMI
Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili avukat Sinan Y... ile davalı Hilmi İ... ve vekilleri Av.Ahmet Ç..., Av.Hasan İ..., Davalı Ali Y... vekili avukat Sabiha Y..., Davalı Cahit Ö... geldiler. Davalılar B.Sami A... ve Abdurrahman T... vekilleri gelmediler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra vaktin darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmıştı. Bu kere dosyadaki kağıtlar sonra işin gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR
Davalılardan Ali Y...nin yapımını üstlendiği E... Hastane işinde proje dışına çıkarak ve gerekli olmadığı halde hafriyat yapması sonucu bu yerde istinad duvarı yapılmasının zorunlu hale geldiği, bunun üzerine 5.12.1979 tarihinde kendisine duvar için proje verildiği halde yapmadığı, hakkında ilgililerle birlikte idari ve adli soruşturma başlatıldığı, kanıtların yok olmaması için başka bir yükleniciye duvarın ancak 1985 yılı fiyatlarıyla ihalesinin yapıldığı ileri sürerek ve fazla hak saklı tutularak duvar için sarf edilen 111.024.000 TL. nin tahsili dava edilmiştir.
Davalılarca davanın reddi istenilmiş, mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacı Kurum vekilince temyiz edilmiştir.
1-Ankara Asliye 1.Ticaret Mahkemesinin 1983/61 E. sayılı davasında yüklenici Ali Y... tarafından S... aleyhine E... Hastanesi inşaatından dolayı kesin hesap sonucu doğan alacak talep edilmiş ve o davada da fazla hafriyat yapılmış olup olmadığı uyuşmazlık konusu olmuş, mahkemece de bu nedenle o davanın sonucunun beklenmesine karar verilmiş ve beş oturum beklendikten sonra 23.12.1993 tarihli oturum da 1983/61 sayılı dosyasının sonuçlandığından bahisle beklenmesine dair ara kararından vazgeçilip bu dava hükme bağlanmıştır. Ancak anılan davada verilen karar Yargıtay'ca bozulmuş ve böylece henüz kesinleşmediği anlaşılmış olmakla, o karar kesinleşinceye kadar sonucunun beklenmesi. değerlendirmenin ona göre yapılması gerekirken yazılı şekilde hükme varılması usul ve yasaya aykırı olduğundan karar bu nedenle bozulmalıdır.
2-Öte yandan; mahkemece hükme esas alınan 21.12.1992 tarihli bilirkişi raporunda işin .tasfiyesine karar verildiği ve aradan uzun süre geçmesine rağmen tasfiye, gereğinin yerine getirilmediğinden ötürü davalıların sorumlu tutulamayacakları belirtilmiş ise de; idarece 24.7.1980 tarihinde Kurum hakları teminat altına alınmak kaydıyla karar verilmiş olup ayrıca tasfiye protokolü düzenlenmemiştir. Su aşamada tasfiye ikmal edilmediğinden Kurumun sözleşmeden doğan haklarının sukut ettiği kabul edilemez. Davacı Kurum,yüklenicinin projeye aykırı olarak hafriyat yapmış olması sonucu istinad duvarı yapılması ihtiyacı doğduğunu ileri sürdüğüne göre; işin projesine, fen ve teknik kurallara ve hafriyatın yapıldığı yerin özelliğine göre davalı yüklenicinin gereksiz yere hafriyat yapmış olmasıyla Kurumun istinad duvarı yaptırmak ve fazladan gidere katlanmak zorunda kalmış olup olmadığının saptanması gerekir. Bunun için Ali Y...'nin üstlendiği işin projesi, duvarla ilgili ihale evrakı ve buna ait projeler ile yaptırılmış tesbit raporuyla belirlenen bulgulardan yararlanılarak uzman bilirkişi heyetinden rapor alınması suretiyle bu yönün Yargıtay denetimine de elverişli şekilde gerekçeleriyle birlikte ortaya konması zorunludur. Mahkemece bu yönden yeterli inceleme ve araştırma içermeyen bilirkişi raporuna dayanılarak davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir. Yaptırılacak inceleme ve araştırma sonunda yüklenicinin kusurundan dolayı istinad duvarı yaptırılması gerektiği sonucuna varılırsa, Kurumun bu duruma 1979 yılında vakıf olmasına rağmen uzun süre bekleyerek 1985 yılı fiyatlarıyla istemde bulunması mümkün değildir. 1979 Yılından sonra normal olarak bu işin 2. bir yükleniciye verilmesi için yeterli ve makul süre gözetilerek bulunacak tarihteki fiyatlara göre istinad duvarı için gerekli gidere hükmedilmelidir. Noksan incelemeyle verilen kararın bu yönden de bozulması gerekmiştir.
3-Yüklenici dışında, diğer davalıların sıfatlarına ve üstlendikleri görevin niteliğine göre açıklanan projeye aykırı ve fazladan yapılan işten dolayı hukuki sorumlulukları bulunup bulunmadığı ve varsa sorumluluklarının derecesiyle neden ibaret olduğunun da keza bilirkişilerce yukarda gösterilen biçimde yapılacak inceleme ve araştırma sonucuna göre değerlendirilmesi gerekirken bu yönden de yeterli inceleme yapılmadan hükme varılması da bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın (1.) (2.) ve (3.) bentlerde açıklanan nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, duruşmada kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına 24.300 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, 15.2.1995 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY YAZISI
Yanlar arasındaki uyuşmazlık, İzmir E... Hastahanesi inşaat sırasında, fazla hafriyat yapmak suretiyle, komşu parsellere verilen zararı önlemek amacıyla, Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü tarafından bu yere istinad duvarı yapılması işinden kaynaklanmıştır.
Davalılardan Hilmi İ...'nin dava konusu iş nedeniyle doğan zarardan ötürü, hukuki sorumluluğundan bahsedilemez. Zira adı geçen davalı hakkında Yüce Divanca verilen kararda, mahkumiyetini gerektiren nedenler arasında "istinad duvarı" ile ilgili bir suçlama veya bu kazı konusunda yükleniciye fazla para ödenmesine neden olduğu hususunda bir iddia bulunmamaktadır. Yükleniciye adı geçen kazı konusunda fazla para ödendiği hususu daha sonra da iddia ve ispat edilmiş değildir. "; öyleyse, yüklenici tarafından yapılan kazı sırasında bakan olan davalı Hilmi İ...'nin fazla kazı sonucu o yere istinad duvarı yapılması işinde hukuki sorumluluğu yoktur. Ayrıca illiyet bağının adı geçen davalıyı da içerisine alacak şekilde genişletilemeyeceği fikrinden hareketle, sayın çoğunluğun bu konudaki görüşüne katılmıyorum. Mahkemenin adı geçen davalı hakkındaki davanın reddi kararının onanması gerekeceği düşüncesindeyim.
