 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1993/2658
K. 1994/791
T. 15.2.1994
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
MAHSUP İDDİASI
SÖZLEŞME DIŞI İŞLER
NOKSAN İŞLER
KİRA MAHRUMİYETİ
KARAR ÖZETİ: Eser sözleşmesine davalı, kira kaybı ve noksan iş bedeli tazmini davasında, yüklenicinin; sözleşme dışı fazla işler yaptığı ve benzeri beyanları, mahsup iddiası olduğundan, mahkeme, kendiliğinden araştırmak zorundadır.
Sözleşme dışı işlerin, yapılma tarihlerine göre, ayrı ayrı değerleri bulunarak, arsa sahibinin bütün bağımsız bölümlerine ve ortak yerlerde de, arsa payı oranına kattığı değer, noksan iş bedelinden ve kira alacağından mahsup edilir.
Fazladan yapılan işler için geçen süre, kira parasına esas alınan gecikme süresinden düşürülür.
(818 s. BK. m. 355,358,360)
Mahalli mahkemesinden verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
Arsa payı karşılığı yapılan inşaatın süresinde bitirilmediğinden mahrum kalınan kira bedeliyle ayıplı ve noksan işlerin giderilebilmesi için tazminat verilmesi ve arsa sahibine düşen dükkanın projeye uygun hale getirilmesi istemiyle açılan davada, davalı; sözleşme dışı işler yapıldığından, belediyede yapılması gerekli işlemlerin zaman aldığından bahiste, davanın reddini istemiş, mahkemece noksan işlerde kısmen, diğer istemlerde olduğu gibi davanın kabulüne karar verilmiş; karar, davalı tarafça temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davalı sözleşme dışı işler yapıldığını ileri sürmüş olduğu halde mahkemece bu husus üzerinde hiç durulmamıştır. Oysa karşılıklı edimleri havi sözleşme nedeniyle istenen kira kaybı ve noksan iş bedeline karşı bu savunma "mahsup" iddiası niteliğinde olup, bu 'itirazın' mahkemece doğrudan gözetilmesi gerekir. Bunun yanında sözleşme dışı yapılan işlerin işin süresine etkisinin de araştırılması, sürenin uzamasına neden olmuş ise bu sürenin tayiniyle kira mahrumiyetine esas alınan süreden bunun düşürülmesi zorunludur. Açıklanan bu nedenlerle bilirkişiden -gerekli ise yeniden mahallinde inceleme yapılarak- ek rapor alınması sözleşme dışı yapıldığı ileri sürülen işlerin saptanması, yapılma tarihine göre değerlerinin takdiri, ortak yerlerde davacının arsa payı oranında, davacıya ait bağımsız bölümlerde tamamı alınarak hükmedilecek kira ve noksan iş bedellerinden mahsubuna gidilmesi, fazladan yapılan bu işler için ek süre gerekmiş ise bu sürenin de kira parasına esas gecikme süresinden düşülmesi suretiyle hükme varılması gerekirken noksan incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentde açıklanan nedenlerle sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bendde gösterilen nedenlerle temyiz edilen kararın davalı yararına (BOZULMASINA), ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 15.2.1994 gününde oybirliğiyle karar verildi.