 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1992/490
K. 1992/1984
T. 15.4.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
ESER SAHİBİ
MUHALEFET HAKKI
ÖZET Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 16/son madde ve fıkrasına göre, eser sahibi (yüklenici) kayıtsız ve şartsız izin vermiş olsa bile şeref ve itibarın yahut eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü değiştirmelere muhalefet hakkını muhafaza eder. Bu haktan sözleşme ile vazgeçmek hükümsüzdür.
(5846 s. FSEK. m. 16/son)
Davacı E........İnşaat A.Ş. (O.E.) ile Davalı:................Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü arasında çıkan davadan dolayı, (Ankara Asliye 5. Ticaret Mahkemesi)nce verilen 25.12.1990 gün ve 1990/657-1990/614 sayılı hükmü onayan Dairemizin 11.11.1991 gün ve 1991/1793-5364 sayılı ilamı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla; dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:
1) Taraflar arasındaki çekişme 21.1.1986 tarihli...................Bankası İzmir Denizbostanlısı Toplu Konutları Proje Yaptırma Sözleşmesinden" kaynaklanmaktadır. Davacı, dava konusu projeleri yaparak davalı bankaya teslim etmiş ve bedeli 26.000.000. TL.yi almıştır. Bundan sonra eser üzerinde hiç bir surette emeği geçmemiştir. Bu durumda, yapılarak davalıya teslim edilen projelerin sahibi davalı bankadır. Bu husus ayrıca sözleşmeye ekli "proje yapım şartnamesi"nin amaç ve kapsam başlıklı ikinci sayfada yer alan "projeler İdarece tasdik edildikten sonra İdarenin malı olacağından, İdare gerekli gördüğü her türlü tadilatı işin seyrine göre proje müellifinin muvafakatını almadan yapabilecektir" hükmünden de anlaşılmaktadır. 0 halde, davacının 100.000.000 TL. kentsel tasarım müelliflik ücreti ve 400.000.000 TL. mimari müelliflik ücreti isteminin yasal dayanağı bulunmadığından davacı vekilinin bu kısma ilişkin karar düzeltme isteği yerinde görülmemiştir.
2) Ne varki Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 16/son madde ve fıkrasına göre, eser sahibi (yüklenici) kayıtsız ve şartsız izin vermiş olsa bile şeref ve itibarın yahut eserin mahiyet ve hususiyetlerini bozan her türlü değiştirmelere muhalefet hakkını muhafaza eder. Bu haktan sözleşme ile vazgeçmek hükümsüzdür. Yasanın bu açık hükmü gözetilerek davacının manevi tazminat isteği yönünden içlerinden biri hukukçu, diğerleri konusunda uzman bilirkişilerden teşkil olunacak bir bilirkişi kumlu ile keşif yapılarak, davacı tarafından yapılarak davalıya teslim olunan projelerin davalı banka tarafından uygulama projesine dönüştürülmesi sebebiyle yasada açıklanan anlam ve amaca göre eserin manevi tazminatı gerektirecek nitelikte "mahiyet ve hususiyetinin" bozulup-bozulmadığı hususunda rapor alınması ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, hükmün bu kısmının yanılgı ile onanmış olduğu anlaşıldığından Dairemizin 11.11.1991 gün ve 1991/1793-5364 sayılı onama kararının manevi tazminata ilişkin bu kısmının kaldırılarak usul ve yasaya aykırı kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıdaki nedenlerle 1 nolu bendde yazılı sebeplerle maddi tazminata ilişkin karar düzeltme isteminin reddine, 2. bendde yazılı nedenlerle Dairemizin 11.11.1991 gün ve 1991/1793-5364 sayılı onama kararının manevi tazminat yönünden kaldırılarak usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin ve tashihi karar peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 15.4.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
