 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1992/1 496
K. 1992/4892
T. 22.10.1992
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YARGI YETKİSİ
ÖZET Hakim yargısal faaliyetini kendi kaza sınırları içinde yürütmek mecburiyetindedir. Sınırlar aşılarak yapılan işlemler YHGK. 30.11.1966 T. 1974 E. 301 K. sayılı kararın (469 s. K. md. 1-e) Anayasanın 141/son ve HUMK.nun 77. maddelerine aykırı düşer.
(469 s. MŞİK.m.1)
(2709 s. Anayasa m. 141/son)
(1086 s. HUMK. m. 77)
Taraflar arasındaki davanın (Edirne 2. Asliye Hukuk Hakimliği)nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 17.12.1991 tarih ve 586-661 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
1– Her mahkeme ancak kurulduğu kaza sınırları içinde yargı yetkisine sahiptir. Hakim yargısal faaliyetini kendi kaza sınırları içinde sürdürebilir. Bunun dışında bu yetkiyi kullanamaz (469 s. K. md. 1). Bu husus kamu düzeniyle ilgilidir. Hakimin öncelikle ve doğrudan uyması gereken kuraldır. Bundandır ki davaya bakan Edirne Mahkemesi hakimin uyuşmazlığa konu inşaatın bulunduğu yer olan Keşan İlçesi Erikli Köyüne giderek yaptığı keşif ve bu keşif sonucu alınan bilirkişi raporu geçersizdir. Buna dayanılarak hüküm verilemez (Y. HGK., T. 30.111966, E. 974, K. 301). Ayrıca, mahkemeler arası yardımlaşma –istinabe– yolu varken yetki sınırları aşılarak gösterilen bu faaliyet, Anayasanın 141/son ve HUMK.nun –doğrudan hakime hitap eden– 77. maddesinde öngörülen davanın "en az giderle" görülmesi ilkesiyle de bağdaşmaz.
Geçersiz keşif ve bu keşfe dayanan rapor esas alınarak hükme varılması HUMK.nun 428/son maddesi uyarınca bozma nedenidir.
2– Davacı yanca ödendiği yazılı kanıtlarla ispatlanamayan ücretin, miktarı itibariyle HUMK.nun 288 ve 289. maddelerine göre –davalının izni dışında– tanık dinlenemeyeceği açıkken, bu konuda dinlenen tanık beyanlarının hükme esas alınmış olması da doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda 1. ve 2. bendde yazılı nedenlerle hükmün BOZULMASINA, bozma nedenlerine göre sair hususların şimdilik incelenmesine mahal olmadığına, davalı duruşma kendisini vekile temsil ettirdiğinden 24.800 TL. duruşma vekillik ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine, istek halinde ödediği temyiz peşin harcının temyiz eden davalıya iadesine, 22.10.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
|
