 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E. 1991/3154
K. 1991/6188
T. 24.12.1991
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- SÖZLEŞME FAZLASI İŞ
- FUZULİ VEKALET
- TEMERRÜT FAİZİ
ÖZET : Belediyenin yapılan fazla işten yararlandığının anlaşılmasına göre, bu işlere ilişkin alacak, ancak BK. 470 ve devamı maddelerle düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümlerine göre istenebilir.
Temerrüt faizinin istenebilmesi için, borcun muaccel olması yeterli olmayıp ayrıca borçlunun temerrüde düşürülmesi gerekmektedir.
(818 s. BK. m. 101, 410)
Taraflar arasındaki davanın, (Sivas 1. AsIiye Hukuk Hakimliği)nce görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 27.3.1991 tarih ve 173-145 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş olmakla, temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan sonra dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
Davacı, dava dilekçesinde, 30.4.1986 tarihli sözleşme ile, davalı belediyece ihale olunan "Kılavuz 1. Bölge imar uygulaması" işini % 24 indirimle üstlenerek ve işi tamamlayarak ana hak edişlerini aldığını, kesin hesap yapılıp bakiye alacağın ödenmesi, teminat mektubunun geri verilmesi istendiği halde, aradan 6 ay geçmesine karşın, kesin hesap yapılıp, geri kalan alacağı 65.000.000.- TL.nın ödenmediğini ve teminatlarının da çözülmediğini beyanla 65.000.000.- TL.nın işin bitirildiği tarihten itibaren yasal faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiş, bu istem vekilince de yinelenmiş,
Davalı vekili, yanıt dilekçesinde, işin davalıya 16.290.650,67 TL. bedelle ihale edildiğini, bunun dışında bir ihale kararı bulunmadığını, sözleşmenin 2.maddesine göre davacıya ek iş verilmesi halinde ek sözleşme yapılmasının gerekli olduğunu böyle ek bir sözleşmenin yapılmadığını, 2886 sayılı Kanuna göre gerekli şartların yerine getirilmediğini beyanla, davanın reddi gerekeceğini savunmuş,
Mahkemece, teslim edilen yerin alanının 67.1 hektar olmasına karşın davacının, fazla gelen 33.3 hektarlık alanın da imar uygulanmasını yaparak, ek sözleşme olmamasına karşın belediyeye teslim ettiği, fazla iş yapılmasına belediyenin aşama, aşama icazet verdiği, onayladığı ve tescillerini sağladığı, sözleşme kapsamındaki 33.8 hektarlık alan dışında yapılan 33.1 hektarlık alan bedelinin 1987 birim fiyatları ile ödenmesi gerektiği, tutarı 16.993.420.TL. olup, birim fiyat farkı kararnamesine göre uygulanacak katsayı 1988 yılının 2. yarısına göre 3 ile çarpılarak tutarın 50.980.260.- TL. olduğu belirtilerek, tapuya tescil için yazılan müzekkere tarihi olan 4.7.1988 tarihinden itibaren % 30 yasal faizi ile davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, bu karar davalı tarafça temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla, gerektirici nedenlere ve kanıtların takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.
2- Davacı tarafından yapılan sözleşme dışı işler, belediyece kabul edilip, buna göre imar işlemleri yapılarak tapuya da tescil edildiğine, böylece davalı belediyenin yapılan fazla işten yararlandığının anlaşılmasına göre, bu işlere ilişkin alacak, ancak BK. 410 ve devamı maddelerle düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümlerine göre istenebilir. Vekaletsiz iş görme halinde, sözleşme ve kararnamelerin uygulanması usul ve yasaya aykırıdır. Bu durumda, mahkemece yapılacak işlem sözleşme dışı işlerin yapıldığı tarihteki rayiç bedelleri saptanarak, bu değere göre hüküm kurulması olmalıdır.
3- BY. 101. madde gereğince temerrüt faizinin istenebilmesi için, borcun muaccel olması yeterli olmayıp ayrıca borçlunun temerrüde düşürülmesi gerekmektedir. Somut olayda, davacının Sivas 1. Noterliği'nce 9.2.1989 tarihinde 5797 sayı ile davalıya ihtarname çektiği anlaşılmaktadır. Bu ihtarnamenin davalı tarafa tebliğ tarihi araştırılarak, buna ihtarnamede "en kısa sürede" dendiğine göre makul bir süre de eklenerek bulunacak bu tarihten itibaren davalının temerrüde düştüğü kabul edilip, faizin o tarihten başlaması gerekmektedir. Oysa, mahkemece faiz başlangıcının, belediye başkanlığınc tapu sicil müdürlüğüne imar planlarının uygulanmaya konması için yazılan müzekkerenin tarihi olan 4.7.1988 tarihinin alınması da kabule göre bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarıda 1 nolu bendde yazılı nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3 nolu bendlerde yazılı nedenlerle hükmün davalı yararına (BOZULMASINA), duruşmada kendisini vekille temsil ettiren davalı taraf yararına, avukatlık ücret tarifesine göre takdir ve tayin edilen 24.800.- lira avukatlık ücretinin, davacıdan alınıp davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 24.12.1991 gününde oybirliğiyle karar verildi.