 |
T.C.
YARGITAY
15. Hukuk Dairesi
E: 1989/2419
K: 1990/688
T: 20.02.1990
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Taraflar arasındaki davanın temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmbiş olmakla gereği konuşulup düşünüldü: Davacı KARAR:Davacı; Hazine vekili, Milli Savunma Bakanlığına ait bir adet rawin cihazının modernizasyonu konusunda davalı ile sözleşme yapıldığını, ancak, davalının süresi dolmasına rağmen gerekli revizyon yapılmadan cihazı iade ettiğini ileri sürerek sözleşmenin fesih edildiğini ve teminatın da irat kaydolunduğunu, cihazın eski hale getirilmesi için sarfı gerekli 18.536.228 TL.nın yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı Şirket, davacının bir zararı olmadığını, cihazda 11 ay gecikme ile muayene yapıldığını, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davacının cihazın eski hale getirilmesi hususunda sözleşmede bir hüküm yer almadığı, esasen fessih ve teminatın irat kaydedildiği gerekçesiyle dava reddedilmiştir.
Yukarıda özetlenen duruma göre sözleşmenin davacı tarafından haklı olarak fesih ve teminatın irat kaydedildiği anlaşılmış ve mahkemece de bu husus kabul edilerek kararın buna ilişkin gerekçesi davalı yüklenici açısından kesinleşmiştir. O halde işin niteliği itibariyle, feshin geriye etkili biçimde gerçekleştiği ortadadır. Bunun sonucu olarak, davacı vaadolunan şeyi vermekten kaçınabileceği gibi, davalıya teslim etmiş olduğu şeyi de aynen geri almak hakkını elde eder (B.K. 108.md.).
Bundan başka, somut olayda davacı iş sahibinin bir kusuru yoksa akdin hükümsüzlüğü nedeniyle uğradığı zararları da hukuki ilişkinin tabi olduğu zamanaşımı süresi içinde talep ve dava edebilir (B.K. 108/2. madde). Bunun için sözleşmesinde ayrıca bir hüküm bulunmasına gerek yoktur.
Bu durumda mahkemece yapılacak iş, öncelikle "Rawin cihazının modernize" edilmesi konusunda bir hukukçu olmak üzere teknik yeteneğe sahip kişilerden oluşturulacak bilirkişi aracılığı ile davalının cihaz üzerinde sonuç vermeyen ne gibi değişiklikler yaptığı, bunların sökülüp cihazın eski haline getirilmesi için malzeme ve işçilik vd. masrafların ne olabilecini saptamak, bu hesaplamada sözleşmenin 6/c ve eksiltme şartnamesinin 9/c maddesine göre cihazın 13.1.1986 tarihli tutanakta "modernize edilmiş" sözü yazılarak idareye teslim edildiğinden 20 gün içinde muayenesinin yapılacağı kararlaştırıldığından, 24.1.1986 tarihine cihazın eski duruma getirilmesi için gerekli çalışma süresi eklenerek elde edilecek tarihteki rayiçler esas alınmak, işin niteliği ve özelliği ile "EK-B İdari Şartname Bilgileri"nin 6. madde hükmü karşısında akdin ifa edilememesinden davacı idareye bir kusur yükletilmesinin mümkün olup olmadığı varsa yüzde oranını hesap ettirmek, davalı ticari bir şirket olup T.T.K.nun 20/2. madde hükmüne uygun olarak ticaretiyle ilgili tüm işlemlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmek zorunda olduğu da gözönünde tutulmak ve sonucuna uygun bir karar vermek olmalıdır.
Mahkemece dava konusunda yeterli teknik bilgiye sahip olmayan inşaat mühendisi bilirkişi raporunda dayanılarak eksik inceleme ile yazılı olduğu şekilde davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle mahkeme kararının davacı yararına BOZULMASINA, 20.2.1990 gününde oybirliğiyle karar verildi.