DAVA : Taraflar arasındaki davanın ... Asliye Hukuk Hakimliğince görülerek mahkeme ilamında belirtilen gerekçelere binaen verilen 28.6.1988 tarih ve 247-326 sayılı hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen günde davacı vekili ile davalı vekili geldiler. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar avukatları dinlendikten sonra dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü:

 

KARAR : Davacı vekili, müvekkili bankanın davalı R.K.'nın verdiği bonolardan dolayı alacaklı bulunduğu, yapılan takipler sonunda davalı R.K'nın menkul ve gayrimenkul mal varlığına rastlanmadığı ancak davacının ... ili, Kepçeli mevkii 1290 ada, 1 parselde kain 1198,5 m2 lik benzin istasyonu ve otel vasıflı taşınmazın diğer davalı ... Akaryakıt ve Otomotiv T.A.Ş.'ne bedelsiz olarak devrettiğini, mal kaçırma amacını günden bu devir işleminin iptali gerektiğini bildirmiştir.

Mahkeme davayı kabul etmiştir.

Davacının alacağına esas teşkil eden senetler davacı banka ile davalı R.K.nın da yönetim Kurulu üyeliğini yaptığı dava dışı... Sanayi ve T.A.Ş. arasında imzalanan 20.7.1981 tarihli kredi sözleşmesi nedeniyle davacıya verilmiş ve davacının alacağı bu tarihte doğmuştur.

İptale konu edilen taşınmazlar ise evvelce davalı R.K.'ya ait iken bu kişi tarafından yukarıda sözü edilen davalı ... A.Ş.'ne sermaye payı olarak verilmiş olup, bu işlem dosyadaki belge ve mahkemenin kararına göre 27.11.1980 tarihinde oluşmuştur. Yani iptale konu edilen tasarruf alacağının doğumundan evvel vukubulmuştur.

İİK.nun 277 ve bunu izleyen maddelerinde iptale tabi tasarruflar ivazsız tasarruflar, aciz halinde yapılan tasarruflar ve diğer butlan halleri olmak üzere üç grupta toplanmıştır. Her üç gruba dahil tasarrufların iptali için öncelikle davacının dava tarihinde kesinleşmiş bir alacağının varlığını gösteren kesin veya geçici belgesi ibraz etmesi ve tasarrufun yapıldığı tarihte de tasarruf yapanın kendisine karşı borçlu durumda olması gerekir.

Davada, ilk şart gerçekleşmiştir. Ancak tasarrufun yapıldığı tarihte üçüncü şahısla hukuki ilişkide bulunan kişi, kural olarak borçlu durumda olmalıdır ki yukarıda sözü edilen herhangibir tasarrufun iptali dava edilebilsin. Gerçekten ivazsız tasarruflarla ilgili İİK. nun 278. maddesinin ilk fıkrasında, hacizden veya acizden yahut iflasın açılmasından bu takiplere konu alacaklardan en eskisinin tesis edilmiş tarihe kadar geriye doğru olan müddet içinde yapılan ivazsız tasarruflardan söz edilmiştir. Acizden dolayı butlan hallerini düzenleyen İİK. nun 279. maddesinde ise tasarrufun yapıldığı tarihte veya daha sonra borçlunun verdiği rehin, mutad olmayan vasıtalarla yaptığı ödemeler ve henüz vadesi gelmeyen bir borcun ödenmesine bağlı tasarruflar iptal davasına konu edilmiştir. 3. gruba dahil tasarruflarda da "alacaklıları ızrar kasdıyla yapılması" koşulu aranmıştır. Tasarrufun yapıldığı tarihte mevcut olmayan bir alacaklının zarara uğratılmış olması mümkün değildir.

İptal davasının maddi hukuk açısından dava konusu bu yönde olduğu gibi mantıki açıklaması da bu doğrultuda olmak gerekir. Çünkü iptal davasını açan kişi borçlu ile borçlandırıcı işleme girerken onun mal varlığını bildiği aslıdır. Diğer bir deyimle, alacaklı borçlusunun mal varlığının yeterli olduğunu kabul etmek suretiyle bilerek onunla hukuki ilişki kurmuştur. Öyle ise önceki işlemlerin kendi yararına sonuçlar doğurmasını bekleyemez. Eğer borçlunun ekonomik gücünü yeterince incelemeden borçlandırma işlemine girmişse, hata ve ihmal kendisine aittir ve bu yüzden hatasına dayanarak kendisi için bir menfaat sağlayamaz. Zira İİK.nun 277 ve bundan sonraki maddelerinde düzenlenen tasarruflar, kural olarak hukuken geçerli olan tasarruflardandır.

Bu görüşü doğrulayan diğer bir uygulama, kanununun müzakereleri sırasında, aksine bir hükmün metne alınması için yapılan bir teklifin reddi ile ilgilidir. Bu teklif Adliye Encümenince "Borçlu veya müflisin, borçlu olmadıkları bir zamanda tasarrufunu muteber saymamak doğru olmayacağı ve alacaklıların müsmelede bulunduğu sırada borçlunun mali durumu bilmeleri lazım geleceğinden, hiç borçlu olmadığı zamandaki tasarrufun da iptalini istilzam edecek olan bu teklifin kabul edilmediği.." gerekçesiyle reddedilmiştir.

Dairemizin bu konudaki yerleşmiş içtihatları da aynı doğrultudadır. (Yargıtay 15.HD. 22.11.1988 gün ve 4249/3908 sayılı kararı)

Bu açıklamaların ışığı altında somut olaya dönüldüğünde, iptali istenen tasarrufların 27.11.1980 tarihinde, davacının alacağının ise 20.7.1981 tarihinde oluştukları, yani tasarrufun yapıldığı tarihte davacının henüz doğmuş bir alacağının bulunmadığı anlaşıldığından ve bu devir işlemi ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 977/391 E. ve 1978/28 karar sayılı ilamıyle değer tesbiti yapılarak tescil edilmiş olduğundan taşınmazların devrine ilişkin tasarrufun da iptali istenemeyecektir.

Açıklanan bu durumlar karşısında davacı Bankanın açtığı davanın reddi cihetine gidilmesi gerekirken mahkemece yazılı olduğu şekilde kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiş, davalılar vekilinin temyiz itirazlarının bu nedenlerle kabulüyle hükmün bozulması gerekmiştir.

 

SONUÇ : Yukarıda belirtilen nedenlerle hükmün davalılar yararına BOZULMASINA, vekilleri duruşmaya geldiğinden 24.800 lira vekalet ücretinin  davacıdan alınarak davalılara verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcın istek halinde temyiz eden davalılara iadesine 24.1.1989 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972