 |
T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E:1999/3026
K:1999/3626
T:14.5.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA DEĞERİ
GÖREVLİ MAHKEME
ÖZET: 1- Mahkemelerin görevlerinin belirlenmesinde esas alınacak müddeabih değeri, davanın açıldığı gün itibariyle saptanır.
2-Sulh Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararıyla kendisine dosya gelen Asliye Hukuk Mahkemesinin yapacağı iş, davanın esasa ilişkin değerlendirilmesini yapmak ve bu arada itiraza uğrarsa bedel konusunu da incelemektir.
(1086 s. HUMK. m. 1,7)
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 9.7.1997 gününde verilen dilekçe ile MK.nun 650. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; mahkemenin görevsizliğine dair verilen 27.1.1999 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
Davacı, Medeni Kanunun 650. maddesine dayanarak iptal ve tescil istemiyle harca esas değer olarak elli milyon lira göstermek suretiyle Sulh Mahkemesine dava açmıştır.
Anılan mahkemece yapılan ilk keşifte arz değeri doksan milyon lira olarak saptanmış, ikinci keşifte ise yüzelli milyon lira olduğu belirlenmiştir.
Mahkemece ikinci keşifte belirlenen değere dayanılarak görevsizlikle dosyanın görevli Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir. Hükmü davacı temyiz etmiştir.
Mahkemelerin görevlerinin belirlenmesinde esas alınacak müddeabih değeri davanın açıldığı gün esas alınarak saptanır. Bu bir usul kuralıdır. Sulh Hukuk Mahkemesinin keşiflerde değer belirlerken bu kuralı uyguladığı varsayılmalıdır. Mahkemenin bu yolla belirlediği bir değere dayanarak verdiği görevsizlik kararını görevli mahkemenin esasa ilişkin çözümlemeye kadar irdelemesine usul hukuku olanak vermez. Zira bu yolun seçilmesi halinde usul ekonomisi çiğnenmiş ve davalar sürüncemede bırakılmış olur. Bu kural ancak dava değerinin kesin belirlenir olması halinde dikkate alınmaz.
Görevsizlikle kendisine dosya gelen Asliye Hukuk Mahkemesinin yapacağı iş istemin esasa ilişkin değerlendirmesini yapmak ve bu arada itiraza uğrarsa bedel konusunu da incelemektir.
Bu nedenlerle davacının temyiz itirazları yerinde görülmüş ve Asliye Hukuk Mahkemesinin görevsizlik kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), bozmaya göre sair hususların incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 14.5.1999 gününde oybirliği ile karar verildi.