Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E. 1995/7495
K. 1995/9116
T. 5.12.1995

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
MERA, YAYLAK VE KIŞLAK DAVALARI
MÜLKİ SINIRLAR
 
ÖZET Köy tüzel kişilikleri arasında görülen mera, yaylak ve kışlak davaları, mülki sınırların gözönüne alınması ve sınır kayıtlarının uygulanması suretiyle çözümlenemez.
(YİBK., 31.5.1965 gün ve Esas no : 1960/4, Karar no : 1965/2 s.)
 
Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 4.8.1992 gününde verilen dilekçe ile yaylaya elatmanın önlenmesi istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; teknik bilirkişiler tarafından düzenlenen 17.7.1995 günlü krokide kırmızı taralı olarak gösterilen 450.000 m2 yüzölçümündeki Kümbet Yaylasına, davalı Dağ Köyünün elatmasının önlenmesine dair verilen 18.7.1995 günlü hükmün Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davalı Dağ Köyü vekili tarafından istenilmekle; dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek, gereği düşünüldü:
 
Davacı vekili; müvekkili Kümbet Köyüne, Kümbet ve Erdağı Yaylalarınının tahsis edildiğini, davalı Dağ Köyünün sözü edilen yaylalara elattığını ve önlenmesine karar verilmesini istemiştir. 12.7.1995 günü yapılan keşifte dinlenilen mahalli bilirkişi Şükrü, Kümbet Köyü ve Dağ Köyü sınırının doğu kısımdan Çerkez yolundan başladığını, oradan Sarıçayır'ın üstünden Alacık Kaya'ya gittiğini belirttiği, sınırın üstünün Kümbet Köyünün "Kümbet Yaylası" ve mezkür sınırının alt kısmının Dağ Köyünün mülki sınırı olduğunu, Erdağı Köyünün muhtarı olup Erdağı Yaylası'nın Kümbet Yaylası ile hem hudut olup yıllarca bu yaylaya çıktığından, hudutları ve kadim durumu çok iyi bildiğini, doğu kısımların Erdağı Yaylası kapsamında olduğunu söylemiştir.
 
Teknik bilirkişiler Tarık, Alim ve Ünal, 17.7.1995 günlü kroki ve raporlarında, gerekli açıklamalarda bulunduktan sonra, mahalli bilirkişi beyanına göre krokide kırmızı taralı olarak gösterdikleri 450.000 m yüzölçümündeki çekişmeli taşınmazın, Kümbet Yaylası hududu içinde kaldığını bildirmişlerdir.
 
31.5.1965 gün ve 4/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca; mer'a, yaylak ve kışlak davalarında mülki sınırlar nazara alınmaz. Sözü edilen İçtihadı Birleştirme kararı gözetilmeden, taraf köylerin, sınır kayıtlarının uygulanarak yaylaya ilişkin uyuşmazlığın çözümlenmeye çalışılması doğru değildir.
 
Arpaçay Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 1992/319 esasında kaydı olup Kümbet ve Akmazdam Köyleri arasında görülen davanın keşfi de, 12.7.1995 günü yapılmıştır. O davanın keşfinde Erdağı Yaylası'nın keşif yerine uzak olduğu; bu davanın keşfinde ise, Erdağı Yaylası'nın Kümbet Yaylasına sınır teşkil ettiği bildirilmiştir. Sözü edilen 1992/319 esas sayılı dosyada mevcut Arpaçay Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 18.10.1949 gün ve 1948/80 esas, 1949/188 karar; 25.12.1990 gün, 1988/217 esas, 1990/1197 karar ve 18.7.1995 gün, 1992/319 esas, 1995179 karar sayılı ilamlarında, Nizalı yerin Kümbet Yaylası dışında kaldığı belirtilmiştir. Yine Arpaçay Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2.5.1978 gün ve 1975/201 esas, 1978/170 karar sayılı ilamında ise, davacı Arpaçay İlçesi Kümbet Köyü ve davalı Susuz İlçesi Yaylacık Köyü olup, çekişmeli taşınmazın, Çerkez yolunun kuzeyinde kaldığı ve Kümbet Yaylası'nın sınırı dahilinde olduğu açıklanmıştır. Yukarıda açıklandığı vechile iş bu davada, mahalli bilirkişi beyanında ve teknik bilirkişi kurulu raporunda, dava konusu taşınmazın, Kümbet Yaylası içerisinde bulunduğu belirtilmiştir. Her ne kadar çekişmeli taşınmazlar aynı değil isede, iki ayrı grupta belirtilen ilamlar, kümbet Yaylası'nın çerkez yoluna göre durumunu ve arazideki kapsamını belirleme bakımından çelişmektedirler. Açıklanan çelişkiler, sözü edilen davalarda ve iş bu davada, Kümbet köyüne ait tahsis kararının uygulanmaması ve dolayısıyla kümbet Yaylası'nın zemindeki kapsamının belirtilmemesinden kaynaklanmaktadır.
 
Ayrıca, mahalli bilirkişi Şükrü, Erdağ Köyü'ne mensup ve muhtarı olduğu, Erdağ Yaylası'nın Kümbet Yaylasına hem hudut olup yıllarca bu yaylaya çıktığını bildirmiştir. Kümbet Köyüne (Kümbet ve Erdağı Yaylaları'nın) tahsis edilmesi ve mahalli bilirkişinin Erdağı yaylasından yararlandığını bildirmesi ve dolayısiyle Kümbet Köyü ile menfaat birliğinin bulunması karşısında, onun tarafsız sayılamayacağı kanısı hasıl olmaktadır.
 
Taraf köyler, 27.10.1988 gün ve 3488 sayılı Yasa ile yürürlükten kaldırılan 10 Nisan 1340 gün ve 474 sayılı Yasa ile 9.6.1934 gün, 2502 sayılı Yasanın uygulama alanında bulunmaktadırlar. Arpaçay İlçe İdare Kurulu'nun 4.4.1936 gün, 49 sayılı kararı ile Kümbet Köyüne, (Kümbet ve Erdağı Yaylaları ve Dağ Köyüne (Hacı Kalo Yaylası'nın 1/2'si) tahsis edilmiştir. Taraf köylere tahsis edilen yaylaların sınırları belirtilmemiş ve haritaları bulunmadığı bildirilmiş ise de, söz konusu yaylalar belli ve bilinen yerlerdir. Bu durumda uyuşmazlığın çözümlenebilmesi için Yüksek Hukuk Genel Kurulu'nun 30.4.1975 gün ve 1973/1-824 esas, 578 sayılı ilamlarında açıklandığı veçhile, dava konusu yerde yararı bulunmayan komşu köy ve kasaba halkından yöreyi iyi bilen yaşlı ve tarafsız kimseler arasından seçilecek mahalli bilirkişiler ve aynı kural uyarınca tarafların gösterecekleri tanıklar aracılığıyla Kümbet Yaylası'nın herkesce bilinen ve belli olan sınırlarının arazide saptanması, gerek İlçe İdare Kurulunun ve gerekse 1992/319 esas sayılı dosyada mevcut Toprak Tevzi Komisyonunun 4753-5618 sayılı Çiftçiyi Topraklandırma Yasası uyarınca yaptığı tahsis ve krokilerden söz konusu saptama işinde yararlanılması, icabı halde aynı şekilde Erdağ ve Hacı Kalo yaylalarında arazideki yerlerinin belirlenmesi, ayrıca çekişmeli taşınmazında zemindeki yerinin tespiti, teknik bilirkişilere keşfi izlemeye ve infaza elverişli olmak üzere yaylaların ve dava konusu yerin ölçekli krokilerinin çizdirilmesi, tarafların delillerin toplanması, dava konusu yerin Kümbet Köyü'nün dayanağı olan tahsis kararı kapsamında kaldığı anlaşılırsa davanın kabulü icap eder. Aksi takdirde, yani çekişmeli yerin, davalı Dağ Köyü'nün yaylası kapsamında kaldığı tespit edilirse, o zaman davanın reddi hususunda hüküm kurulur. Dava konusu taşınmazın taraf köylerin yaylaları dışında olduğu tespit edilirse, o zaman, varsa diğer delillerle birlikte mahalli bilirkişi ve tanıklar aracılığıyla sözü edilen yerin, öteden beri ne şekilde, hangi amaçla ve kim tarafından kullanıldığının, o yeri kullananın korunmaya değer bir hakkı olup olmadığının saptanması ve hasıl olacak sonuç dairesinde bir hüküm kurulması gerekir.
 
Bu itibarla, eksik inceleme ve soruşturmaya, yetersiz keşfe ve bilirkişi sözlerine istinaden, davalı köy temsilcisine savunma olanağı tanınmadan ve tarafların tanıkları dinlenmeden kurulan hüküm, usul ve yasaya aykırıdır.
 
Sonuç Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Dağ Köyü vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının yatırana iadesine, 250.000 (ikiyüzellibin) lira duruşma vekalet ücretinin Kümbet Köyü'nden alınarak Dağ Köyü'ne ödenmesine, 5.12.1995 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06
  • Kısmi Kabul ve Kısmi Red Kararından Sonra 3/4 oranından indirimli icra vekalet ücreti 
  • 26.04.2025 09:11


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini