 |
T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
Esas no : 1995/2781
Karar no : 1995/5091
Tarih : 20.6.1995
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ
- TEMLİK BK.162 VD.
Davacı Neriman B... vekili, tarafından,davalılar aleyhine 3.8.1993 gününde verilen dilekçe ile kişisel hakka dayanarak tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda;davanı n reddine dair verilen 26.1.1995 günlü hükmün Yargıtayca,duruşmalı olarak incelenmesi davacı Neriman B... vekili Av.Zihni Y... tarafından istenilmekle, tayin olunan 20.6.1995 günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacı Neriman B... ile karşı taraftan davalı Seyit Mehmet Y... geldiler. Başka gelen olmadı. Açık duruşmaya başlandı. Süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlenildi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı vekili,Ankara 12.Noterliğince düzenlenen 3.3.1939 gün ve 9470 sayılı inşaat sözleşmesi ile arsa sahibi Seyit Mehmet Y... 'lı ile yüklenici Sinan B...'un tapu sicilinin 4516 ada 19 parsel sayısında kayıtlı taşınmaza kat karşılığı inşaat yapılması hususunda anlaştıklarını, yüklenicinin kendisine isabet eden (9) sonra (12) numara verilen daireyi müvekkiline sattığını, müvekkilesinin satış bedelinden fazla parayı yükleniciye ödediğini davacının yüklenicinin yarım bıraktığı daireyi tamamladığını ve 1992 yılından beri bu dairede oturduğunu bildirerek davalıya ait tapu kaydının iptali ile 12 numaralı dairenin davacı Neriman B... adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece davacının yükleniciye karşı edimini yerine getirdiğine dair mukni bir delil mevcut olmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
Ankara 12.Noterliğince düzenlenen 8.3.1989 gün ve 09470 sayılı arsa payı karşılığı kat yapımı ve inşaat yapım sözleşmesi ile arsa sahibi Seyit Mehmet Y... , yükleniciler Sinan B... ve Cemalettin Ş... ' in Ankara ili Altındağ ilçesi Çinçin Mahallesinde vaki ve kain, tapu sicilinin 292 pafta 4515 ada 19 parsel sayısında kayıtlı 239 M2 yüzölçümündeki taşınmaza inşaat yapılması, yapılacak inşaatta 3 dairenin arsa sahibine ve arta kalan bağımsız bölümlerin yükleniciye ait olması hususunda anlaştıkları sözleşmenin resen ve yasaya uygun biçimde düzenlendiği yüklenici Sinan B...'un 8.6.1989 günlü "protokoldur" başlıklı belge ile 4516 ada 19 parsel sayılı taşınmaza eser sözleşmesi uyarınca yapacağı ve kendisine kalan 9 sonra fazla daire yapılması ile 12 numara verilen daireyi davacı Neriman B...'a sattığı, sözü edilen taşınmazda kat irtifakının kurulduğu, kat irtifaklı 42/478 arsa payı ile bu paya tekabül eden 3.katta 12 sıra numaralı dava konusu meskenin arsa sahibi Seyit Mehmet Y...'lı adına kayıtlı olduğu, yüklenicinin inşaatı yaptığı ve iskan ruhsatının alınmadığı davacının edimini yerine getirdiğinde yüklenicinin halefi olarak 12 numaralı daire ve arsa payının adına tescilini isteyebileceği dosya kapsamı mahallen yapılan keşif ve uygulama uzman bilirkişi raporundan anlaşılmıştır.
Kural olarak arsa sahibi ile yüklenici arasında kat karşılığı inşaat yapılması hususunda sözleşme düzenlendiğinde ve sözleşme koşulları yerine getirildiğinde yüklenici kişisel hak kazanır. Yüklenicinin bu kişisel hakka dayanarak arsa sahibinden inşaat sözleşmesi uyarınca kendisine bırakılan bağımsız bölümlerin mülkiyetlerinin adına nakledilmesini isteyebilir ve yahutta Borçlar Yasasının 162 ve onu izleyen maddeleri hükmünce yazılı olmak koşulu ile arsa sahiplerinin rıza ve muvafakatlarını almaya gerek görmeden sözkonusu kişisel hakkını üçüncü kişilere temlik edebilir. 3. kişi gerek akidi olan yükleniciye ve gerekse arsa sahibine karşı temellük ettiği kişisel hakkı ileri sürme olanağına sahiptir. 3. kişi kendisine satılan bağımsız bölüm veya bölümlerin mülkiyetlerinin adına nakledilmesini isteyebilir.
Yüklenicinin 4516 ada 19 parsel sayılı taşınmaza inşaat yaptığı eser sözleşmesinden kaynaklanan edimini yerine getirdiği ve dolayısıyle kişisel hak kazandığı saptandığına göre, yukarıda açıklanan temlik kuralı uyarınca yüklenicinin çekişmeli daireyi Neriman B...'a satışına ilişkin 8.6.1989 günlü sözleşme Borçlar Yasasının 162 ve onu izleyen maddeleri gereğince geçerli olduğuna, Neriman B... temellük ettiği sözkonusu kişisel hakkı gerek yükleniciye ve gerekse arsa sahibi Seyit Mehmet Y...'ya karşı ileri sürme olanağına haiz bulunduğuna binaen edimini yerine getirdiğinde 4516 ada 19 parsel sayılı taşınmazda kat irtifakına nazaran 42/478 arsa payı ile bu paya tekabül eden 3.katta 12 numaralı dairenin adına tescilini isteyebilir. Diğer bir değimle davanın, dinlenme olanağı vardır.
Davacı vekili, Neriman B...'ın yükleniciye satış bedelini ödediğine ilişkin 8.6.1989 günlü protokol başlıklı sözleşmeye dayanmış yüklenici Sinan B...'un imzasını ve satış bedelinin ödenmesi ile ilgili yazılarının havi olduğunu bildirdiği iki kartvizit fotokopisini ibraz etmiştir. İbraz edilen her iki kartvizit fotokopisindeki imzanın ve satış bedeline mahsuben ödemeleri belirleyen yazıların yüklenici Sinan B...'a aidiyetinin saptanması halinde sözkonusu belgeler beyyine başlangıcı teşkil eder ve o zaman davacı iddiasını ispat bakımından tanık dinletebilir. Ayrıca, dava dilekçesinde (vs.yasal delillere) dayanıldığından ve bu husus yemini kapsadığından, davacı, borcunu ödediğini ispat bakımından yükleniciye yemin yönetme olanağına da haizdir.
Bu itibarla, davacıya satış sözleşmesinden doğan edimini yerine getirdiğine ve diğer deyimle borcunu ödediğine ilişkin delillerini ibraz olanağının tanınması kartvizitlerdeki imzanın ve yazıların Sinan B...'a ait olup olmadığının incelenmesi Sinan B...'a aidiyetinin tespiti halinde sözkonusu belgelerin beyyine başlangıcı teşkil edeceği ve davacının tanık dinletebileceğinin gözönünde tutulması, icabı halde davacının yükleniciye yemin yöneltebileceği, Neriman B...'ın satış bedelinden arta kalan borcunun saptanması halinde saptanacak bedeli alacaklıya ödenmek üzere Mahkeme veznesine veya tayın edilecek tevdi mahalline yatırması için kendisine önel verilmesi ve hasıl olarak sonuç dairesinde hüküm kurulması gerekirken yazılı olduğu vechile davanın reddi, usul ve yasaya aykırıdır.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA,istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 20.6.1995 gününde oybirliği ile karar verildi.