 |
T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E. 1992/9790
K. 1993/819
T. 2.2.1993
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YUKLENİCİNİN KİŞİSEL HAKKI
TEMLİK – TEMELLÜK
ÖZET Satış vaadi ve inşaat sözleşmesindeki edimini yerine getiren yüklenicinin, doğan kişisel hakkının üçüncü şahsa temliki ve temellük edenin de satış bedelini ödeyerek edimini yerine getirmesi sonucu temlik edilen hakkın temellükü işlemi geçerlidir. Yüklenicinin kişisel hakkını temellük eden üçüncü şahıs çekişmeli dairenin mülkiyetinin adına nakledilmesini isteyebilir.
(818 s. BK. m. 81,162 vd.)
Davacı Nurser vekili tarafından, davalılar aleyhine 25.3.1991 gününde verilen dilekçe ile kişisel hakka dayanarak tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın reddine dair verilen 29.5.1992 günlü hükmün Yargıtay'ca, duruşmalı olarak incelenmesi davacı Nurser vekili tarafından istenilmekle; dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek, gereği düşünüldü:
Kural olarak arsa sahibi ile yüklenici arasında kat karşılığı inşaat yapılması hususunda sözleşme düzenlendiğinde ve sözleşme koşulları yerine getirildiğinde yüklenici, kişisel hak kazanır. Yüklenici bu kişisel hakka dayanarak arsa sahibinden inşaat sözleşmesi uyarınca kendisine bırakılan bağımsız bölümlerin mülkiyetlerinin adına nakledilmesini isteyebilir veyahut ta Borçlar Yasasının 162 ve onu izleyen maddeleri hükmünce yazılı olmak koşulu ile arsa sahibinin rıza ve muvafakatını almaya gerek görmeden söz konusu kişisel hakkını üçüncü kişilere temlik edebilir. 3. kişi, gerek akidi olan yükleniciye ve gerekse arsa sahibine karşı temellük ettiği kişisel hakkı ileri sürme olanağına sahiptir. 3. kişi kendisine satılan bağımsız bölüm veya bölümlerin mülkiyetlerinin adına nakledilmesini isteyebilir.
Bu bakımdan, davacı vekili de, davalı Hikmet'in diğer davalılar Ali Rıza ve arkadaşlarına ait 5763 ada, 13 parsel sayılı taşınmaza kat karşılığı inşaat yaptığından ve 7 nolu daireyi müvekkiline sattığından, davacı edimini yerine getirdiğinden bahisle söz konusu 7 nolu dairenin davacı Nurser adına tescilini istemiştir.
Dosya kapsamı ve toplanan deliller itibariyle Ankara 14. Noterliğince düzenlenen 26.51987 gün ve 21606 yevmiye numaralı gayrimenkul satış vaadi ve daire karşılığı inşaat sözleşmesi ile Hikmetin Ali Rıza ve arkadaşlarına ait 5763 ada 13 parsel sayılı taşınmaza daire karşılığı inşaat yapmayı yükümlendiği, inşaatın yapımı sırasında 18.4.1990 ve 28.6.1990 günlü sözleşmeler ile yüklenici Hikmet'in mezkur eser sözleşmesi ile kendisine bırakılan 7 nolu daireyi davacı Nurser'e sattığı, inşaatı yaptığı, dava konusu dairenin iskan ruhsatının alındığı, bu suretle yüklenicinin yükümlülüğünü yerine getirdiği ve kişisel hak kazandığı ve davacı Nurser'in de satış bedelini ödediği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan kural uyarınca yüklenici edimini yerine getirerek kişisel hak kazandığını, bu kişisel hakkını yazılı sözleşme ile Nurser'e temlik ettiğine, Nurser de satış bedelini ödeyerek edimini yerine getirdiğine, her ikisi arasındaki temlik ve temellük işlemi geçerli olduğuna, alınan bedel iade edilmediğinden ve koşulları yerine getirilmediğinden temlik sözleşmesinin feshedildiğinden söz edilemeyeceğine, yüklenicinin çekişmeli daireyi üçüncü kişiye satış işlemi davacı Nurser'in daha önce doğan hakkını ortadan kaldırmayacağına, yüklenicinin kişisel hakkını temellük eden davacı çekişmeli dairenin mülkiyetinin adına nakledilmesini isteyebileceğine, diğer bir değimle davanın dinlenme olanağı doğduğuna ve koşulları geçekleştiğine göre, davanın kabulü gerekirken aksine bazı görüş ve düşünce ile reddi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının yatırana iadesine, yüz bin lira duruşma vekalet ücretinin davalılar Hikmet ve arkadaşlarından alınarak Nurser'e ödenmesine, 222.1993 gününde oybirliği ile karar verildi.
|
