Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E. 1991/1601
K. 1992/5291
T. 12.5.1992

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
İNTİFA HAKKININ TESCİLİ
BELEDİYENİN DEVİR KARARI
RESMİ SÖZLEŞME YOKLUĞU
AMACA UYGUN KULLANMA
 
ÖZET : Belediye meclisinin çekişmeli taşınmazın intifa hakkının Dernek adına tesis ve tescili hususunda kararına uygun olarak, çekişmeli taşınmazdaki binayı öğrenci yurdu olarak kullandığı, sonra öğrenci yurdu olarak kullanılmasının sakıncalı olması nedeniyle otel olarak kiraya verdiği, kira geliri ile öğrencilere burs verdiği ve bu suretle intifa hakkı ile ilgili güdülen amaç dolaylı biçimde sağlandığına, bu durumda belediyenin intifa hakkı ile ilgili kararını geri alması sonuç doğuramayacağına göre, Derneğin dava konusu taşınmazdaki binayı kiraya vermesinin intifa hakkının tesisinde öngörülen amaca uygun düşmediğinden bahisle davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır.
(743 s. MK. m. 705, 718)
 
Davacı Şebinkarahisar Yardımlaşma Derneğivekili tarafından, davalı Şebinkarahisar Belediyesi aleyhine 5.12.1990 gününde verilen dilekçe ile intifa hakkının tapuya tescili istenmesi üzerine, yapılan muhakeme sonunda, davanın reddine dair verilen 7.11.1991 günlü hükmün Yargıtay'ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı ve davalı vekilleri tarafından istenilmekle; dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
 
Davacı vekili, Şebinkarahisarlılarca kurulan Şebinkarahisar ve Çevresi Kültür Derneği'nin hemşerileri gençlerin okumalarını teminen yurt binası yapılması için İstanbul İli Eminönü İlçesi'nde kain ve tapu sicilinin 190 pafta 747 ada 44 parsel sayısında kayıtlı arsayı satın aldığını, bu taşınmazın mülkiyetinin Şebinkarahisar Belediyesi adına intikalinin uygun gördüğünü ve gerekli işlemi yerine getirdiğini, Dernek ve Şebinkarahisar Belediyesi'nin anlaşması üzerine Şebinkarahisar Belediyesi Meclisi'nin 9.5.1969 gün, 75 sayılı kararı ile 40 yıl süre ile bila bedel binanın intifa hakkının Demeğe verilmesinin kabul edildiğini, tapuda intifa hakkının tescili işleminin yerine getirilmediğini, Şebinkarahisar ve Çevresi Kültür Derneği'nin binayı öğrenci yurdu olarak ilgililerin hizmetine sunduğunu, 1976 yılında öğrenci hareketlerinden ötürü binanın öğrenci yurdu olarak kullanma olanağının kalmadığını ve otel olarak kiraya verildiğini, kira gelirinden öğrencilere burs ödendiğini; şimdi ise, Şebinkarahisar Belediyesi'nin binayı kiraya vermek suretiyle kira gelirini kendisinin aldığını, Şebinkarahisar ve Çevresi Kültür Derneği'nin adının Şebinkarahisarlılar Yardımlaşma Derneği olarak değiştiğini ve önceki Derneğin devamı olduğunu bildirerek Şebinkarahisar Belediye Meclisi'nin 9.5.1969 gün, 75 sayılı kararına dayanarak 40 yıl süreli intifa hakkının tapuya tescilini istemiştir.
 
Davalı Şebinkarahisar Belediyesi vekili, Belediye Meclisinin 9.5.1969 gün, 75 sayılı kararının tesis olunduğu gün ile dava günü arasında 10 yıldan fazla süre geçtiğinden zaman aşımı nedeniyle davanın dinlenmeyeceğini, bundan başka intifa hakkı ile ilgili resmi sözleşme düzenlenmediğini, binanın yurt olarak kullanılmadığını, kiraya verilmek suretiyle 1.7.1985 gününe kadar haksız işgalin sürdürüldüğünü, Derneğin yurt işletmeciliği yetkisinin 1980 yılında kaldırıldığını ve kazanç sağlayacak faaliyetlerde bulunamayacağını, değeri ve geliri yüksek intifa hakkı edinemeyeceğini bildirerek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
 
Mahkemece, çekişmeli taşınmazın arsa olarak davalı adına tapuda kayıtlı olduğu, üzerinde yedi katlı bina bulunduğu ve tapuda cins düzeltilmesi yapılmadığı, binanın bir süre Öğrenci yurdu olarak Şebinkarahisarlıların hizmetine tahsis edildiği, öğrenci hareketlerinden Ötürü dernekçe otel olarak kiraya verildiği, sonra Şebinkarahisar Belediyesi ile Özel kişi arasında 1.7.1985 gününden itibaren otel olarak işletilmek üzere kira sözleşmesi düzenlendiği, Şebinkarahisar Belediye Meclisinin 9.5.1969 gün 75 sayılı kararının tesis edildiği gün ile dava günü arasında 10 yıldan fazla süre geçtiğinden zamanaşımı savunmasının yerinde olduğu, ayrıca Dernek tarafından bina otel olarak kullanılmak üzere kiraya verilmesinin de intifa hakkının tesisinde öngörülen amaca uygun düşmediği belirtilerek davanın reddine karar verilmiştir.
 
Dosya kapsamı ve toplanan deliller itibariyle Şebinkarahisar ve Çevresi Kültür Derneği tarafından öğrenci yurdu olarak kullanılmak üzere İstanbul İli Eminönü ilçesi Mimar Kemal Mahallesi'nde kain ve tapu sicilinin 190 pafta 747 ada 44 parsel sayısında kayıtlı arsanın satın alındığı, taşınmazın mülkiyetinin Şebinkarahisar Belediyesi adına intikal ettirildiği, tarafların anlaşmasına uygun olarak Şebinkarahisar Belediye Meclisi'nin 9.5.1969 gün ve 75 sayılı kararı ile 40 yıl süre ile bila bedel taşınmazın intifa hakkının sözü edilen Dernek adına tesis ve tescil ettirilmesinin kabul olunduğu, Derneğin de bu arsaya yedi katlı binayı yaptırdığı ve Öğrenci yurdu olarak kullandığı, Mahkemece ve taraflarca kabul edildiği üzere talebe hareketlerinden Ötürü binanın yurt olarak kullanılmaması nedeniyle otel olarak işletilmek üzere kiraya verdiği, kira gelirini burs olarak Öğrencilere Ödediği, bu durumun 18.6.1985 gününe kadar sürdüğü, bundan sonra Şebinkarahisar Belediyesi'nin intifa hakkı ile ilgili kararını geri aldığı ve kendisinin 1.7.1985 gününden itibaren binayı otel olarak kiraya verip gelirini aldığı anlaşılmıştır.
 
Şebinkarahisar Belediye Meclisi'nin 9.5.1969 gün, 75 sayılı intifa hakkı ile ilgili kararından itibaren dava konusu taşınmazda yapılan bina öğrenci yurdu olarak kullanıldığına, öğrenci hareketlerinden sonra binanın öğrenci yurdu olarak kullanılması sakıncalı olduğundan otel olarak kiraya verildiğine, kira geliri ile Öğrencilere burs Ödendiğine, bu suretle intifa hakkı ile güdülen amaç dolaylı biçimde sağlandığına, bu durum 18.6.1985 gününe kadar devam ettiğine ve davanın açıldığı 5.12.1990 gününe kadar aradan 10 yıllık süre geçmediğine göre, zamanaşımı savunmasının dinlenme olanağı olmadığı halde bu nedenle davanın reddi doğru değildir. Ayrıca, davanın zamanaşımı nedeniyle reddi halinde işin esasına girişilmeyeceği ve bu hususta hüküm kurulmayacağı da düşünülmemiştir.
 
Her ne kadar Şebinkarahisar Belediyesi resmi kuruluş ise de, olayın Özelliğine binaen Özel hukuk hükümlerine göre, uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekmektedir. Bu hususla ilgili olmak üzere Medeni Yasanın 718. maddesinde; "taşınmazdaki intifa hakkının tapu siciline kayıt ile teessüs edeceği; hilafına bir kayıt bulunmadıkça, mülkiyete dair hükümlerin taşınır ve taşınmaz intifa haklarının iktisabında ve tescilinde tatbik olunacağı" Öngörülmüştür. Sözü edilen Medeni Yasanın 705. maddesinde ise, irtifak hakkının tesisi için yapılan sözleşmenin resmi olmadıkça geçirli sayılmayacağı belirtilmiştir. Şu dava da, resmi senet aranmasına gerek yoktur. Zira, yukarıda açıklandığı veçhile, Şebinkarahisar ve Çevresi Kültür Derneği, çekişmeli arsayı satın almış, üzerine binayı yaptırmış, başkasının eline geçmemesi ve güven duygusu nedeni ile taşınmazın mülkiyetini Şebinkarahisar Belediyesi'ne intikal ettirmiştir. Şebinkarahisar Belediye Meclisi de vaki anlaşmaya binaen 9.5.1969 gün ve 75 sayılı kararı ile çekişmeli taşınmazda Öğrenci yurdu inşaa edildiğinden 40 yıl süre ile bila bedel Dernek lehine intifa hakkı tesis ve tesciline karar vermiştir. Her ne kadar intifa hakkı tapuya tescil edilmemiş ise de, taraflar anlaşma ve mezkur kararın hükümlerini uzun süre yerine getirmişler ve geçerliliği bakımından birbirlerine güven vermişlerdir. Bu durumda, Hukuk Genel Kurulu'nun 6.6.1979 gün ve 1979/190-199 sayılı kararında belirtildiği üzere, intifa hakkı ile ilgili resmi sözleşme düzenlenmediği hakkındaki savunma hakkın kötüye kullanılması niteliğini taşır ve bu savunma yasal korumadan yoksundur. Diğer yönden, Şebinkarahisar ve Çevresi Kültür Derneği, Şebinkarahisar Belediye Meclisi'nin 9.5.1969 gün ve 75 sayılı çekişmeli taşınmazın intifa hakkının Dernek adına tesis ve tescili hususunda kararına uygun olarak çekişmeli taşınmazdaki binayı Öğrenci yurdu olarak kullandığı, sonra Mahkemece ve taraflarca kabul edildiği üzere öğrenci yurdu olarak kullanılmasının sakıncalı olması nedeniyle otel olarak kiraya verdiği, kira gelin ile öğrencilere burs Ödediği ve bu suretle intifa hakkı ile güdülen amaç dolaylı biçimde sağlandığına, bu durumda Şebinkarahisar Belediyesi'nin intifa hakkı ile ilgili kararını geri alması sonuç doğurmayacağına göre sözü edilen korunluk hali değerlendirilmeden Derneğin dava konusu taşınmazdaki binaya kiraya vermesinin intifa hakkının tesisinde Öngörülen amaca uygun düşmediğinden bahisle davanın reddi usul ve yasaya aykırıdır.
 
kabule göre de;
 
Davalı vekili, davaya karşı verdiği cevap dilekçesinde, dava değerine itiraz etmiştir. Bu nedenle, dava günündeki çekişmeli intifa hakkı değerinin keşfen saptanması ve davanın reddinden dolayı söz konusu değer üzerinden vekille temsil olunan davalı yararına vekalet ücreti takdiri gerekirken yazılı olduğu veçhile dava dilekçesinde belirtilen değer üzerinden vekalet ücreti tayini doğru değildir.
 
SONUÇ Yukarıda açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harçlarının yatıranlara iadesine, 100.000 lira duruşma vekalet ücretinin Şebinkarahisar Belediyesi'nden tahsili ile davacı Şebinkarahisarlılar Yardımlaşma Derneği'ne ödenmesine, 12.5.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
 
 
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini