 |
T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
E: 1988/4433
K: 1988/6817
T: 25.10.1988
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
DAVA : Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 5.8.1986 gününde verilen dilekçe ile ferağa icbar suretiyle tescil istenmesi üzerine yapılan muhakeme sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.5.1987 günlü hükmün Yargıtayca, duruşmalı olarak incelenmesi davalı vekili tarafından
istenilmekle,
Her ne kadar Şefik Tetik vekili Av.Mehmet Erdem tarafından yazılan temyiz dilekçesine(<<ve arkadaşları>>,<<Av.Engin Özgen>>) sözleri sonradan ilave edilmiş ise de,Mahkemece Yazıişleri Müdürlüğünün Malmüdürlüğüne peşin harçla ilgili olarak yazdığı müzekkere ve yatırılan temyiz peşin harcı makbuz kapsamından söz konusu temyiz dilekçesinin ilaveli şekli ile resmi işleme tabi tutulduğu anlaşılmakla, Şefik Tetik dışındaki davalıların temyiz istemlerinin reddine ilişkin 3.2.1988 günlü kararın kaldırılmasına ve süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabülüne karar verildikten sonra gelenlerin sözlü açıklamaları dinlenildi, duruşmanın bittiği bildirildi. İş karara bırakıldı. Bilahare dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü :
KARAR : Dosya kapsamına ve toplanan delillere, davaya dayanak yapılan satış vaadi sözleşmeleri yasada öngörülen koşullara uygun biçimde düzenlendiklerine ve hukuken geçerli olduklarına, satış bedelleri iade edilmediğinden ve cezai şart ödenmediğinden, diğer bir deyimle koşulları yerine getirilmediğinden ötürü bazı davalıların satış vaadi sözleşmesinden rücu ettiklerine ilişkin ihtarları hukuken sonuç doğurmayacaklarına; her ne kadar 112 pafta, 861 ada, 101, 102 ve 103 parsel sayılı çekişmeli taşınmazlar iştirak halinde mülkiyete konu teşkil etmekte iseler de; davacılar, anılan taşınmazların tüm paydaşlarının tüm paylarını satınaldıklarından sozü edilen satış vaadi sözleşmelerini ifa olanaklarının mevcudiyetine göre, mümeyizler vekillerinin hükme karşı yönelttikleri diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. Ancak;
Kadıköy 1. Noterliğince düzenlenen 4.5.1982 gün ve 29103 yevmiye numaralı satış vaadi sözleşmesinde satış bedeli 9 milyon liradır. Satış bedeline mahsuben Ayşe Cahide S.'e 2.850.000.- lira, Süleyman N. mirasçılarına 2.750.000 lira ve Rabia N. mirasçılarına 2.750.000 lira ödendiği belirtilmiştir. Satıcıların harç, rüsum, vergi, tedbir ve haciz vs. borçlarını ödemek ve artanını iade etmek üzere, alıcılar, Ayşe Cahide S.Y'e ait 150.000 lira ve diğer iki grup satıcılara ait 250.000'er liradan 500.000 lira ve diğer iki grup satıcılara ait 250.000'er liradan 500.000 lira olmak üzere toplam 650.000 lirayı ödememişler ve uhdelerinde alıkoymuşlardır. Çekişmeli taşınmazları satınalanlar, satıcılar lehine kaç lira ödediklerini, onlara karşı kaç lira borçlu veya alcakları olduklarını bildirmemişlerdir. Ayrıca, Kadıköy 4. Noterliğince düzenlenen 10.4.1985 gün ve 35519 yevmiye numaralı satış vaadi sözleşmesinde, satış bedeli 4 milyon liradır. Satış bedelinin 500.000 lirası peşin ödenmiştir. Alıcılar, arta kalan 3,5 milyon lira için satıcı Emine Yaprak Ö.'a emre muharrer senet vermişlerdir. Yüksek H.G.K'nun 19.5.1979 günü ve 1977/14-8372 E. 1979/4364 K. sayılı ilamlarında belirtildiği veçhile, alıcı bono bedelini ödediğini ispat etmekle yükümlüdür. Bu bakımdan, sözü edilen 3,5 milyon liralık bono bedelinin ödendiği araştırılmamıştır.
Borçlar Yasasının 81. maddesinde öngörülen kural uyarınca, davacıların tescil isteyebilmeleri için ilkönce kendi edimlerini yerine getirmeleri gerekir. Bu nedenle davanın dinlenebilmesi için yukarıda gün ve yevmiye numaraları belirtilen iki ayrı satış vaadi sözleşmesinden dolayı davacıların edimlerini yerine getirip getirmediklerinin soruşturulması, bu hususta tarafların delillerinin toplanması, alıcıların borçlu olduklarının anlaşılması halinde saptanacak bakiye satış bedellerinin satıcılara ödenmek üzere Mahkeme veznesine veya tayin olunacak tevdi mahalline yatırmaları için davacılara önel verilmesi ve hasıl olacak sonuç dairesinde bir hüküm kurulması gerekir.
Bu itibarla, eksik inceleme ve soruşturmaya dayanarak kurulan hüküm, isabetli bulunmamıştır.
SONUÇ :Yukarıda açıklanan nedenlerle mümeyyizler vekillerinin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA 25.10.1988 gününde oybirliğiyle karar verildi.