İçtihat Özeti: Davacının satın aldığı aracın, gerçekten davalıya ait araç olmayıp çalıntı olduğu, davalıya ait aracın sadece şase numarasını içeren kesiminin çalıntıaraca monte edildiği belirlenmesine göre, davalıya ait gracın, poliçe genel şartları getirtilmeli, aracın pert işlemine tabi tutulup tutulmadığı, tutulmuşsa sigortalının (davalının) yükümlülükleri tesbit edilmeli, araçhurdasının hangi tarafta kaldığı sigorta şirketinden sorulmalı, davalı, sırf sigorta sözleşmesinin gereği olarak aracın devrini gerçekleştirmişse, davanın reddine,. şayet davacıyı zarara uğratmak ve haksız menfaat temin etmek amacıyla hareket ettiğinin kanıtlanması halinde ise, davanın kabulüne karar verilmelidir.

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü.

Davacı, davalının sahibi olduğu Renault Europa 19 model aracı satın aldığını, bu aracı bilahere Kendisinin de dava dışı 3. kişiye sattığını, daha sonradan aracın motor ve şase numarasının değiştirildiğinin tespit edildiğini, ayıplı mal satan davalının satış bedelini iade ethıediği gibi, girişilen icra takibine de. haksız itiraz ettiğini ileri sürerek, itirazın iptaline karar verilmesini istemiştir.

Davalı, söz konusu aracın ağır bir trafik kazası geçirdiğini, hurda haline gelen aracın kasko sigorta tazminatının tahsil edildikten sonra sigorta şirketinin isteği doğrultusunda devrinin yapıldığını, kusur ve sorumluluğunun bulunmadığını savunarak, zamanaşımı ve esastan davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davalı şirkete ait aracın kaza yaparak hasarlandığı, sigorta tazminatını alan davalının aracın mülkiyetini sigorta şirketine terk ettiği ve daha sonra da, sigorta şirketinin talebi üzerine aracı noterpen davacıya devrettiği, motor ve şase üzerindeki tahrifatın hangi safhada yapıldığı belirlenememiş ise de, ilk satıcı olan davalının sorumlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne ilişkin verilen karar, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Yukarıda da kısaca özetlendiği gibi, dava, ayıplı satım nedeniyle tazminat istemine ilişkin olup, davacı, davalıdan satın aldığı aracın motor ve şase numaralarının değiştirilmiş olduğunu ileri sürmektedir. Buna karşılık davalı ise, aracın ilk sahibi olduğunu aracın geçirdiği trafik kazası nedeniyle hurda haline geldiğini, araç mülkiyetinin sigortacıya terk edilmek suretiyle kasko sigorta tazminatının tahsil edildiğini ve sigorta şirketinin isteği doğrultusunda araç satışının davacıya yapıldığını, bu arada aracın haricen satışlar ile el değiştirdiğinin tespitledildiğini, değiştirme işleminin bu aşamalarda gerçekleştirilf!1iş olabileceğini savunmuştur.

Dosyaya sunulan belge ve bilgilerden, davalının 2.12.1994 tarihinde sıfır kilometrede üretici firmadan satın aldığı Renault Europa 19 model aracın 34 107 sayılı plaka ile tescil edildiği, aracın 1998 yılı Ocak ayında geçirdiği trafik kazası sonucu hurda haline geldiği ve davalının dava dışı kasko sigortacısından sigorta tazminatını tahsil ettiği anlaşılmaktadır.

Sigortalı aracın ağır hasar görmesi durumunda tamiri ekenomik bulunmadığından peı:t-total işlemine tabi tutulduğu, şayet araç hurdası sigortalıya bırakılmış ise, aracın hurda değerinin tenzilinden sonra bakiyesinin sigortalıya ödendiği, aksi halde, hurda aracın sigorta şirketince değerlendirildiği, ancak, bu halde, hurda aracın mülkiyetinin devrine yönelik sigortalıya (poliçe genel şartlarına getirilen hükümler ile) Yükümlülük getirildiği bir gerçektir. Şayet davalı, savunmasında belirttiği üzere, sırf poliçe .genel şartlarından (sözleşmeden) doğan zorunluluk gereği aracın mülkiyetini sigortacniın gösterdiği kişiye devretmiş ise, bu eylemi sırf sigortacı ile sözleşme ilişkisinin zorunluluğundan doğduğundan sorumluluğundan söz etmek mümkün değildir. Pert haline gelen araç nedeniyle aracın gerçek değerini sigorta tazminatı olarak alan araç malikinin sigorta şirketinin talebi ile kayden mülkiyetini devretmesi gerçek anlamda bir satış ilişkisi dahi değildir. Zira satış bedelinin semeni sigortalı değil sigortacJalmaktadır. Gerçekten, somut olaya dönüldüğünde,davacının aracın fiili zilyetliğini davalıdan değil, satış bedelini ödediği dava dışı kişilerden aldığı olayla ilgili hazırlık tahkikatındaki bizzat davacı beyanlarından anlaşılmaktadır. Kaldı ki, davacının satın aldığı aracın gerçekten davalıya ait araç olmayıp, çalıntı bir araç olduğu, davalıya ait aracın sadece şase numarasını içeren kesiminin çalıntı araca monte edildiği. yapılan bilirkişi tahkikatı ile açıklığa kavuşmuştur. Davalının bu şekilde oluşan sahtecilik eylemlerine kasıtlı olarak katıldığı kanıtlanmadıkça sorumlu tutulamaz.

Bu durumda mahkemece, davalıya ait araçla ilgili düzenlenen poliçe genel şartlarının getirtilmesi, aracın pert işlemine tabi tutulması durumunda sigortalının (davalı) yükümlülüklerinin tespit edilmesi, somut olayda, araç hurdasının hangi tarafta kaldığının gerektiğinde sigorta şirketinden de sorulması, şayet, davalının sırf sigorta sözleşmesinin gereği olarak aracın devrini gerçekleştirmiş ise, davanın reddine, aksi halde davacıyı zarara uğratmak ve haksız menfaat temin etmek kaydıyla hareket ettiğinin kanıtlanması durumunda şimdiki gibi davanın kabulüne karar vermek gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davalı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 4.7.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972