 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E: 2003/3003
K: 2003/7826
T: 12.6.2003
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- ALACAK
- FAİZE, FAİZ YÜRÜTME YASAĞI
İçtihat Özeti: 1- Davacı, davalıya ödediği paradan bir süre yoksun kalması sebebiyle uğradığı zaran davalıdan isteyebilir; isteyebi1eceği zarar, davacının parayı icra dairesine yatırdığı tarihten, davalının İİK.nun 40/I-II. maddesi prosedürüne uygun olarak iade ettiği tarihe kadar olan faizidir; bu tarihler arasındaki yasal faize hükmolunmalıdır.
2- Davacı, icra dosyasına yatırdığı ve iade edilen ana paranın faizini istediğine göre, mahkemece, faiz hesaplanıp, bu miktara dava tarihinden faiz yürütülmesi, faize faiz yürütülmesi yasağına aykırıdır.
(2004 s. İİK. m. 40)
(818 s. BK. rn. 104/son)
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü.
Davacı, mahkeme ilamına dayalı olarak davalının aleyhine giriştiği icra takibi sonunda 22.1.1998 tarihinde 402,568.000.-TL.yi takip dosyasına yatırdığını, tehiri icra kararı almadıklarını bu paranın davalı tarafından icra dosyasından 3.2.1998 tarihinde alındığını; davanın yargıtay bozma ilamı ile davacılehine sonuçlanarak, kararın kesinleştiğini, davacının faize ilişkin, haklarını saklı tutarak icradan eski halin iadesini istediğini, davalının 6.5.2002 tarihinde icra dosyasına 402.568.000.-TL ödediğini, davalının, zararlarına neden olduğunu ileri sürerek aşıl, alacağın icraya yatırıldığı 22.1.1998 tarihinden iade edildiği 6.5.2002 tarihine kadar işleyen faizinden dolayı 956.927.145.-TL alacağın.dava tarihinden yasal faizi ile tahsilini istemiştir.
Davalı, icra dosyasına yatırılan paranın mahkeme ilamma dayanılarak alındığını, bu nedenle hukuka aykırı eylemleri bulunmadığını savunarak davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece, Ankara 24.Asliye Hukuk Mahkemesinin 31.5.2000 gün esas 2000/75, karar 2000/292 sayılıkararının kesinleşme tarihi 29.10.2000 tarihi ile, davalı tarafın paranın icra dosyasına iade edildiği 6.5.2002 tarihi arasında davacının talep edebileceği faizin 371.033.506.- TL olduğu; bu miktarın dava tarihi olan 11.6.2002 tarihinden yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazla isteğin reddine karar verilmiş; hüküm, taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki 3. bendin dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davalı, davacı aleyhine aldığı ilamı icraya koyarak 402.568.000.- TL'yi tahsil etmiş, hükmün bilahare temyizen bozulması üzerine, davacının talebiyle icra dosyasına İİK. 40/1-11 maddesinde öngörülen icranın eski hale iadesi prosedürü içinde haksız tahsil ettiği parayı iade etmiştir.
Davacının, takip alacaklısı olan davalıya ödediği paradan bir süre yoksun kalmasından doğan zararını davalrdan isteyebilir. Bu zararı davacının parayı icra dairesine y'atırdığı 26.1.1998 den, davalının liK. 40/1-11 maddesi prosedürüne uygun olarak iade ettiği tarih olan 6.5.2002'ye kadar faizidir. Bu tarihler arasındaki yasal faize hükmedilmek gerekirken, yazılı gerekçe ile ilanın kesinleşme tarihinden iade tarihine kadar hesaplanan faize hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup, karar bu nedenle davacı yararına bozulmaııdır;
3- Borçlar Kanununun 104/son maddesi hükmü gereği faize faiz yürütülmesi yasaklanmıştır. Davacı icra dosyasına yatırdığı ve iade edilen ana paranın faiziniistemiştir. Mahkemece faiz hesaplanıp, bu miktara dava tarihinden faiz yürütülmesi anılan yasa hükmüne aykırı olup, hüküm bu nedenle davalı yararına bozulmalıdır.
Sonuç: Yukarıda 2. nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına, 3. nolu bentte açıklanan nedenle davalı yararına (BOZULMASINA), davalının diğer temyiz itirazlarının 1 nolu bentteki nedenlerle reddine, peşin harcın istek halinde iadesine, 12.6.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.