Hukuki.NET

T.C
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E: 2003/17643
K: 2004/6396
T: 29.4.2004

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


  • SÖZLEŞMENİN FESHİ
  • YABANCI PARA ALACAĞI
  • CEZAİ ŞART
İçtihat Özeti: 1- Davacı, davalı ile aralarındaki geçerli sözleşme gereği sattığı dairenin mülkiyetini davacıya geçirmediği için akdi feshetmiş olup, satış bedeline mahsuben döviz olarak verdiği satış bedelinin fiili ödeme tarihindeki (TL.) karşılığının iadesini istediğine göre, mahkemece dava tarihindeki (TL.) karşılığına hükmedilmesi usul ve yasaya uygun değildir.
2- Taraflar arasındaki sözleşmede öngörülen 10.000 DM.lik cezai şart, seçimlik ceza olup, davacı iş bu davada aynen ifayı değil, ödediği paranın iadesini ve cezai şarta hükmedilme sini istediğine; ceza olarak sözleşmede öngörülen miktardaki para müteahhit olan davalıyı yoksulluğa düşürecek oranda olmadığına göre, cezai şartın kabulüne karar verilmelidir.
(818 s. BK. m. 83, 158, 161)
Taraflar arasındaki istirdat ve tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü.
Davacı, kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince inşaat yapan davalı müteahhitten kendisine düşen daireyi harici satış sözleşmesi ile satın aldığını, dairenin devrinin verilmediğini öne sürerek, 10.000 DM. peşin ödenen satış bedeli ile 10.000 DM. cezai şartın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı cevap vermemiştir.
Mahkemece davacı tarafından ödenen 10.000 DM. a tekabül eden 5.981.870.000 TL.nın dava tarihinden yasal faizi ile tahsiline, cezai şart ve fazla istemin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Davacı, 1.1.2000 tarihli satış sözleşmesi ile kararlaştırılan 30.000 DM. satış bedeline mahsuben 10.000 DM. elden nakit ödediğini, bu paranın tahsilini istemiştir. Taraflar arasındaki sözleşme geçerli bir sözleşme olup, davalı sözleşme gereği sattığı dairenin mülkiyetini davacıya geçirmediği için davacı akti feshetmiştir. Davacı davalıdan verdiği satış bedelinin iadesini istemekte olup; ödediği 10.000 DM. satış bedelinin fiili ödeme tarihindeki (TL) karşılığının iadesini istemekte haklıdır. Mahkemece BK. 83. maddesi hükmü gözetilerek 10.000 DM.in fiili ödeme tarihindeki (TL) karşılığının tahsiline karar verilmesi gerekirken, dava tarihindeki TL. karşılığına hükmedilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir.
2- Davacı, davalıya çektiği 7.11.2001 günlü ihtarname uyarınca, aralarında aktedilen 1.1.2000 tarihli sözleşme ile tapu kaydının 1.6.2001 tarihinde verilmesi gerektiğini, kendisinin kalan satış bedelini vermeye hazır olduğunu, tapu kaydının en geç 7 gün içinde tarafına naklini istemiş; davalı sözleşmeyi ifa etmemiş; aksine daireyi 19.4.2002 tarihinde 3. bir şahsa tapuda satmıştır. Taraflar arasındaki 1.1.2000 tarihli satış sözleşmesinin "cezai şart" başlıklı bölümünün 2. maddesinde "satıcı 1.6.2001 tarihinde hiçbir ihtara gerek kalmadan 6 nolu dairenin satışını yaparak dairenin tapusunu alıcıya geçirmediği takdirde sözleşme fesh olmuş kabul edilecektir. Alıcıya 10.000 DM. i cezai şartı kayıtsız şartsız ödeyecektir. Ayrıca peşin aldığı 10.000 DM. iade edecektir". Hükmünü kararlaştırmışlardır. Bu hükümdeki ceza, BK. 158/1. maddesinde öngörülen seçimlik ceza olup, davacı; müteahhit olan davalıya karşı açtığı bu davada aynen ifayı istememiş, ödediği paranın geri verilmesini ve cezai şarta hükmedilmesini istemiştir. Ceza olarak öngörülen parada BK. 161. maddesine göre davalıyı yoksulluğa düşürecek oranda değildir. Mahkemece cezai şartın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 29.4.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini