Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas No: 2000/10639
Karar No: 2000/11091
Tarih : 7.12.2000

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


 
  • ALACAK DAVASI
  • ADİ ORTAKLIK
ÖZETİ : Bir davada ileri sürülen olguları kanıtlamak taraflara kanıtlanan olgulara göre davadaki istemi nitelendirmek bu nitelendirmeye göre uygulanması gereken yasa maddelerini arayıp bulmak ve doğru olarak uygulamak hakimin görevidir. (HUMK madde 76) ortaklık konusu sözleşmede aksi kararlaştırılmadığı takdirde can ve zararın eşit olarak paylaşılacağı (Bk.523) ve ortakların şirkete ait kazancın taksimle mükellef olduğu yolundaki bk.522.madde hükümleri gözönüne alınarak davacı ortağın talebinin istemle sınırlı olmasına kabulüne karar verilmesi gerekir.
 
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı, dava dışı D... Madencilik Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin Sapanca Kırkpınar'da yaptıracağı turistik tesislerle ilgili proje üretim işini 13.6.1997 tarihli protokol gereğince davalı ile birlikte üstlendiklerini, protokole göre ön proje ve fikir projesi safhasının yerine getirilmesi işinin davacı diğer hizmetlerin davalı şirket tarafından üstlenildiğini, mimari proje üretim işi bitirildikten sonra D... A.Ş. ile davalı Pentanın Sulh ve ibra Protokolü " ile 16.10.1997 tarihinde ise karşılıklı olarak feshettiklerini Penta tarafından zaman içerisinde kendisine 26.250 ABD doları ödeme yapıldığını mimari proje çalışmaları karşılığı D... A.Ş. tarafından davalı şirkete toplam 235.000 dolar ödeme yapıldığını, protokol gereğince bu paranın 117.500 dolarının kendilerine ait olduğunu, 26.250 dolar düşüldükten sonra 91.250 Dolar alacağının kaldığını istenmesine rağmen davalı ödemeye yanaşmadığından alacağın dövize uygulanan faizi ve fiili ödeme günündeki Türk lirası karşılığı olarak tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, işin kendisi tarafından üstlenildiğini, davacı ile yapılan protokolün taslak olup şirket yetkilisince onaylanmadığını taslağı 2. maddesinin eksik yazılmış olduğunu, davacının hizmetinin olmadığından tüm mimarı hizmetin yarısının talep olunamayacağını davacının fazla aldığını da iade etmesi gerektiğini beyan ile davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi raporuna dayanılarak davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Bir davada ileri sürülen olguları kanıtlamak taraflara, kanıtlanan olgulara göre davadaki istemi nitelendirmek bu nitelendirmeye göre uygulanması gereken yasa maddeye arayıp bulmak ve doğru olarak uygulamak da hakimin (HUMK. 76)
Taraflar D... Madencilik Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.nin Sapanca Kırkpınar'da yaptıracağı turistik tesislerle ilgili mimari proje üretim işini işbirliği içinde gerçekleştirmek üzere 13.6.1997 tarihli protokolü yapmışlar ve yükümlenilen iş için bir adi ortaklık kurmuşlardır. Protokol başlıklı ortaklık sözleşmesinin l. maddesine göre yapımı üstlenilen mimari projenin ön proje ve fikir projesi safhası davacı Sunday Sytmen tarafından yürütülecek, diğer hizmetler ise davalı Penta tarafından sağlanacaktır. Sözleşmenin 2. maddesi ile elde olunacak gelirin eşit şekilde paylaşılacağı hüküm altına alınmıştır. Yine bu maddede iş sahibinden davalının alacağı bedelin yarısının davacı hesabına yatırılacağı da hükme bağlanmıştır.
Ortaklığın konusu tüm, mimari projedir. Sözleşmede taraflardan sadece davacının gerçekleştireceği hizmetin ortaklık konusu olacağına dair bir hüküm yer olmadığı gibi esasen böyle bir kabul ortaklığın amacına da aykırı düşen BK. nün 522 maddesi uyarınca ortaklar şirkete ait kazancı taksimle mükelleftirler. 523 maddesi hükmüne göre ise hilafına mukavele bulunmadıkça, sermayeleri ne olursa olsun kar ve zararın eşit olarak paylaşılması gerekir. 13.6.1997 tarihli protokol başlıklı sözleşmede yasa hükmüne aykırı bir anlaşma mevcut değildir. İş sahibi D... tarafından ortaklığa konu iş karşılığı ödenen bedel yönünden, taraflar arasında bir uyuşmazlıkta bulunmamaktadır.
Bu durumda mahkemece, ortaklık konusu iş karşılığı alınan bedelin davacının isteği ile sınırlı kalmak kaydı ile taraflar arasında eşit olarak bölüştürülmesi suretiyle uyuşmazlığın çözümlenmesi gerekirken olayın özelliğine ve sözleşme hükümlerine uygun düşmeyen bilirkişi raporu esas alınarak yazılı biçimde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine,7.12.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.
 
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini