ÖZET : Satılan ve kiralananın belirli veya belirlenebilir olmaması halinde bütün unsurları itibariyle kurulmuş satım veya kira aktinin varlığından söz edilemez.

Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne ve kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün dayalı avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin süresinde Olduğu saptanarak, dosya incelendi gereği düşünüldü.

Davacı, davalıdan 8.800.000.000 TL. bedelle bir ticari araç plakası satın aldığını, satın aldığı bu plakayı tekrar davalıya kiraya verdiğini, bunun teminatı olarak davalıdan 8.800.000.000 TL. lık senet aldığını, aralarındaki sözleşmeye göre verilen senedin ticari araç plakasının raiç değerine göre değerinin belirleneceğini davalının kira parasını ve plaka raiç değerini ödemediğini, verilen senedi takibe koyduğunu ve 20.700.000.000 TL olarak tahsil ettiğini, plaka raiç değerinin ise 32.000.000.000 TL. olduğunu, bakiye 11.300.000.000 TL. raiç bedel farkı ile 2.600.000.000 TL. plaka kira alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davacıdan yüksek faizle para aldığını, ortada gerçekte bir ticari araç plaka satışı olmamasına rağmen davacının faizle para verdiğini gizlemek ve maliyetin takibini önlemek için anılan sözleşmeyi kendisine imzalattığını savunarak davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, sözleşmedeki imzaya tarafların itirazlarının olmadığı gerekçe gösterilmek ve bilirkişi raporu da esas alınmak suretiyle 9.300.000.000 TL. ticari araç plaka bedeli farkının ve 2.600.000.000 TL. ticari araç plakası kirasının tahsiline karar verilmiş; hüküm dayalı tarafından temyiz edilmiştir.

Davaya dayanak yapılan 4.2.1997 tarihli sözleşmede "sahibi bulunduğum ticari plakayı Şekere 8.500.000.000 liraya sattım. Paranın tamamını aldım. Plakayı bana kiraya bıraktı. istediği zaman plakasını o günkü fiyat şartlarında satacak ve bu plaka karşılığında 8.800.000.000 TL. senet verildi. Bu senet plaka yükseldiğinde veya düştüğünde plakanın değerine göre senet ve sözleşmemiz geçerli olacaktır." yazılıdır. Bu sözleşme içeriğinden taraflar arasında öncelikle satım, bunun peşinden de kiralama hukuki ilişkisinin kurulmak istendiği anlaşılmaktadır.

Oysaki, bu satım sözleşmesinde, satıcı alıcı satılan kira sözleşmesinde ise kiralayan, kiracı ve kiralanan esaslı unsurlardandır. (BK: 182, 248, madde) Somut olayda, satılan ve kiraya verilen "ticari araç plakası" dır. Sözleşmede ticari araç plakasının numarası belirtilmediği gibi diğer ayırıcı unsurlara da yer verilmemiştir. Bu durumda, ticari araç plakasının belirli veya belirlenebilir olduğunun kabulüne hukuken olanak yoktur. Satılan veya kiralananın belirli veya belirlenebilir olmaması halinde ise bütün unsurları itibariyle kurulmuş satım veya kira aktinin varlığından söz edilemez. Kaldı ki bu nitelikteki bir sözleşmenin ifası da mümkün değildir. Davacı davalıya ödediği bedeli de tahsil etmiştir. Şu durum karşısında mahkemece, taraflar arasında hukuken kurulmuş geçerli bir sözleşmenin oluşmadığı gözetilmeksizin davanın reddi yerine yazılı gerekçeyle kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan mahkeme kararının dayalı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 29.2.2000 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972