 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E:1999/7192
K:1999/8302
T:15.11.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
YABANCI PARA ALACAĞI
MUNZAM ZARAR
ÖZET:Amerikan Doları alacağının fiili ödeme günündeki Türk Lirası karşılığını talep hakkı varken, yaptığı icra takibinde, takip tarihindeki Türk Parası karşılığını istemeyi tercih eden davacı, fiili ödeme günündeki kur karşılığını isteme hakkını yitirmiştir. Ne var ki, "çoğun içinde az da vardır" kuralı uyarınca, icra takibine konu alacağının geç ödenmesi nedeniyle uğradığı faizi aşan oranda bir zararı mevcut ise, bunu talep edebilir.
(818s. BK. m. 83,105)
Taraflar arasındaki tazminat davası nın yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün davalı avukatınca duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
Davacı davalıdan alacaklı olduğu 132.000 Doların ödetilmesi için açmış olduğu davanın 4 yıl sonra karara bağlandığını, bu yüzden döviz kurlarındaki artış nedeniyle zarara uğradığını belirterek, 124.000 Dolar munzam zarar tazminatının ödetilmesine karar verilmesi istenmiştir.
Davalı davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 115.520 Doların fiili ödeme günündeki raiçe göre Türk lirası olarak davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, 5.8.1992 tarihinde davalı aleyhine Şişli 2. İcra Müdürlüğünün 1992/3790 esas sayılı dosyası ile yaptığı takipte 132.000 Dolar karşılığı 940.000.000 TL. nin faiz, icra masrafı ve vekalet ücreti ile birlikte ödetilmesini Davacının davalıdan olan asıl alacağının 132.000 Dolar olduğu dosyada mevcut toplanan delillerden anlaşılmaktadır. 3678 sayılı Kanunla BK. nun 83. maddesine eklenen son fıkra hükmü uyarınca davacı yabancı para alacağını vadesinde veya fiili ödeme günündeki Türk parası karşılığını talep etme hakkına haizdir. Anılan yasa 23.11.1990 tarihli Resmi Gazetede yayınlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir. Davacı, icra takip tarihi itibariyle 132.000 Amerikan Doları alacağının fiili ödeme günündeki Türk Lirası karşılığını talep hakkı mevcut iken icra takip tarihi olan 5.8.1992 tarihindeki Türk parası karşılığını tercih ederek, tercih hakkını bu yolda kullanmıştır. Bu tarihten sonra alacağını artık Amerikan Dolarının fiili ödeme günündeki Türk parası karşılığını isteme hakkını yitirmiştir. Bu nedenle Amerikan Doları alacağının geç ödenmesinden doğan munzam zarar adı altında bir zararı da davalıdan isteyemez. Mahkemenin davacının tercih hakkını doların icra takip tarihi bulunan 5.8.1992 tarihindeki Türk parası olarak kullanmış olduğu hususunu gözardı ederek yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir. Ne var ki çoğun içinde az da vardır kuralı uyarınca davacı icra takibine konu 940.000.000 TL. alacağının geç ödenmesi nedeniyle uğramış olduğu faizi aşan oranda bir zararı mevcut ise bunu talep edebilir. Mahkemece bu yönden bir inceleme ve araştırma yapılarak hasıl olacak sonuca uygun karar verilmesi gereklidir. Mahkemece yazılı gerekçelerle davacının Amerikan Doları bazında uğramış olduğu munzam zararın ödetilmesine karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz edilen hükmün temyiz eden davalı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 15.11.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.