Hukuki.NET

T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E:1999/4141
K:1999/4675
T:10.6.1999

Yargıtay içtihatları bölümü

Yargıtay Kararı

 


KAR PAYININ TAHSİLİ
ZAMANAŞIMI
ÖZET:1- Davacı, dava konusu ettiği döneme ait kar payından daha sonraki bir döneme ait kar payını, ihtirazı kayıtsız tahsil etmişse, önceki döneme ait kar payını isteyemez.
2- Her yıla ait kar payının, o yılın sonu itibariyle ödenmesi gerektiğinden, zamanaşımının da o tarihten itibaren hesap edilmesi zorunludur.
(818 s. BK. m. 88, 126, 530/2)
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
Davacı, davalı ile ortaklık konusu 50 ... 476 plaka sayılı kamyonun mahkemece ortaklığın feshine karar verildiğini ve kararın kesinleştiğini, dava konusu kamyonun saha memurluğunca satıldığını, mahkemece kamyonun 24.7.1985 tarihine kadar olan kazancının hüküm altına alındığını, kararın kesinleşme tarihi olan 9.3.1993 tarihi ile aracın muhafaza altına alındığı 5.10.1994 tarihi arasındaki süre ile ilgili aracın kazanç hesabının da ayrıca açılan dava ile mahkemece karar altına alındığını ve kararın Yargıtay'ca onanarak kesinleştiğini, ancak ortaklığın feshine ilişkin dava tarihi olan 24.7.1985 tarihi ile bu kararın kesinleştiği 9.3.1993 tarihi arasındaki dönemle ilgili olarak kamyonun kazanç ve kendisine isabet edecek kar payı hesabının yapılmadığını, bununla ilgili hakkının kararda mahfuz tutulduğunu ileri sürerek, fazlaya ait her türlü dava hakkı saklı kalmak üzere 250.000.000 TL. kar payının kanuni faiziyle birlikte davalıdan alınmasını istemiştir.
Davalı, davacının talep ettiği dönem için kazanç payının daha önceki davada karar altına alındığını, ayrıca davanın zamanaşımı nedeniyle de reddini dilemiştir.
1-Mahkemece, 63.007.050 TL.nin dava tarihi olan 7.3.1996 tarihinden 1.1.1998 tarihine kadar olan bölüm için %30 1.1.1998 tarihinden sonraki bölüm için %50 yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalı ile ortak oldukları kamyonun davalı tarafından çalıştırılması suretiyle kar elde edildiğini ileri sürerek, 24.7.1985 gününden 9.3.1993 tarihine kadar gerçekleşen kar payının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Borçlar Kanunun 530. maddesinin 2. fıkrası hükmü uyarınca yönetici ortağın her yıl en az bir defa hesap vermesi ve kar pay ödemesi zorunludur.
Değişik bir anlatımla davacının her yıla ilişkin kar payının en geç o yılın sonunda gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Yine Borçlar Kanunun 88. maddesi hükmü uyarınca faiz veya kira bedeli gibi belirli zamanlarda ödenmesi gereken sair borçlardan ihtirazı bir kayıt dermeyan etmeksizin, bir taksit için makbuz veren alacaklının ondan önceki taksitleri de tahsil etmiş sayılacağı kabul etmiş sayılır. Davacının bu davadan önce Nevşehir Asliye Hukuk Mahkemesinin 1994/386 Esas 1995/282 karar sayılı dava dosyası ile temyize konu iş bu davanın konusunu teşkil eden dönemden sonraki 9.3.1993 tarihinden 5.10.1994 tarihine kadar gerçekleşen kar payının tahsilini istediği ve mahkemece davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Davacı, anılan davanın konusunu teşkil eder kar payını bu davayı açmadan önce tahsil etmiş ise, ondan önceki döneme ilişkin iş bu davanın konusunu teşkil eder kar payını Borçlar Kanunun 88. maddesi hükmü uyarınca isteyemez. Öyleyse mahkemece, anılan davanın konusunu teşkil eden kar payının bu dava açılmadan önce tahsil edilip edilmediğinin araştırılması ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekir. Eksik incelemeyle isteğin kabul edilmiş olması bozmayı gerektirir.
2-Kaldı ki, davalı süresi içinde zamanaşımı defini ileri sürmüştür. Borçlar Kanunun 126. maddesi hükmü uyarınca, bu nevi alacaklar 5 yıllık zamanaşımına bağlı bulunmuştur. Az yukarıda da açıklandığı üzere Borçlar Kanunun 530. maddesinin 2. fıkrası hükmü uyarınca her yıla ait kar payının o yılın sonu itibariyle ödenmesi gerektiğinden, zamanaşımının da o tarihten itibaren hesap edilmesi zorunludur. Öyle ise bu davanın açıldığı 7.3.1996 tarihinden beş yıl geriye doğru 7.3.1991 tarihine kadar gerçekleşmiş bulunan kar payının zamanaşımına uğradığının kabulü gerekir. Mahkemece bu yönünde gözetilmemiş olması bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın açıklanan nedenle davalı yararına (BOZULMASINA), peşin harcın istek halinde iadesine, 10.6.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.
İçtihat:
Hukuk Forumlarından Seçmeler
  • [Sorumluluk hukuku] Dijital Sağlık ve Yasal Düzenlemeler: Bitkisel Ürünlerin Online Satışı 
  • 01.05.2025 13:12
  • 2. küçük dairemde kira artış anlaşmazlığı 
  • 29.04.2025 15:42
  • Sözleşmede anarak whatsapp yazışmalarının yasal bildirim kanalı ilan edilmesi. 
  • 29.04.2025 00:17
  • Sözleşmedeki "görüş alınarak" ifadesi, görüşü alınan tarafa eylemi engelleme hakkı verir mi? 
  • 29.04.2025 00:03
  • [Babalık davaları] Evlat edinilen çocukların eski baba adı değişimi hk. 
  • 27.04.2025 11:06


    Yeni Mevzuat

  • KDV Filo Kiralama Şirketleri (Fleetcorp) Borçlarını Devir ALan Varlık Yönetim Şirketleri 

  • Filo Kiralama Şirketlerinin Borçlarının Varlık Yönetim Şirketlerine Devri Halinde KDV 

  • Trafik kazasında kusuru olmayan alkollü sürücüye kasko hasarı ödenir 

  • Keşide tarihinin tahrif edildiği ve ibraz sürelerinin geçtiği çekler Borçlu olunmadığının Tespiti 

  • İkinci Nesil İnternet Sitelerinin Hukuki Statüsü 




  • YARGITAY KARARLARI :
    İçtihat Arama motoru anasayfa   2007   2006   2005   2004   2003    2002    2001    2000   1999    1998    1997    1996   1995   1994   1993    1992    1991    1990    1989    1988    1987    1986    1985    1984    1983    1982    1981    1980    1979    1978    1977    1976    1975    1974    1973    1927-1972

    Diğer Bölümlerimiz +
    Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

    İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini