 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
E : 1999/253
K : 1999/386
T : 2.2.1999
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacı, 14.1.19.97 - 4.3.1997 tarihleri arasında tüketilen doğalgaza ilişkin olarak davalı tarafından düzenlenen faturada, tüketim dönemi yerine tahsilat dönemi fiyatları uygulanmak ve 8.2.997 tarihinden önceki tüketim yönünden BOTAŞ fiyatları esas alınması gerekirken buna da uyulmamak suretiyle 380.102.000 TL. fazla bedel hesaplandığını ileri sürerek, bu miktar borcun bulunmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, encümen kararları uyarınca tahsilat dönemi fiyatlarının uygulanması gerektiğini, 1996/1 Sayılı Tebliğ ile fiyat serbestisi tanındığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bilirkişi raporu alınarak davanın kabulüne, borçsuzluğun tesbitine karar verilmiş hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin taktirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2- Davacı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın 1995/1 sayılı tebliğinin iptaline ilişkin 1996/1 sayılı tebliğin yayınlandığı 1.8.1996 tarihi ile, o tebliği iptal eden 1997/1 sayılı tebliğin yayınlandığı 8.2.1997 tarihleri arasında yürürlükte herhangi bir tebliğin bulunmadığını , o nedenle dava konusu faturadaki tüketim döneminin bu tarihler arasında kalan bölümü için, BOTAŞ'ın doğalgazı davalıya satış fiyatının; bu tarihten daha sonraki döneme ait tüketim yönünden de, davalının tüketim tarihlerinde geçerli olan fiyatlarının esas alınması gerektiğini ile sürerek istirdat talebinde bulunmuş, hükme esas, alınan bilirkişi raporunda da, 8.2.1997 tarihinden önce tüketilen doğalgaz bedelinin hesaplanmasında, BOTAŞ 'ın davalıya uyguladığı satış fiyatı aynen alınmak suretiyle sonuca kavuşulmuştur. Hemen belirtilmelidir ki, 1996/1 sayılı tebliğin doğalgaz satış, bedeli konusunda herhangi bir yeni düzenleme getirmemiş olması, anılan dönemde, herhangi bir Bakanlık Tebliğinin yürürlükte bulunmadığının kabulüne hukuken olanak vermez 1996/1 sayılı Tebliğ, önceki 1995/1 sayılı tebliği yürürlükten kaldırıp, bu konuda yeni bir düzenleme de öngörmediğinden, davalıyı fiyat tesbitinde serbest bırakmıştır. Ne varki, bu tebliğ hakkında Danıştay 10.Dairesince 3.12.1996 tarifinde yürütmenin durdurulması kararı verilmiş olmakla, önceki hukuki durum yeniden ve kendiliğinden tesis edilmiş, bilahare 1995/1 sayılı tebliğin de aynı dairece iptaline karar verilmesiyle, davalının o tebliğin yürürlükte bulunduğu dönem yönünden de fiyat tesbitinde serbest olduğunun kabulü zorunlu hale gelmiştir. H al böyle olunca, 1997/1 sayılı tebliğin yürürlüğe girdiği 8.2.1997 tarihinden önceki dönem yönünden davalının kendi maliyet hesapları çerçevesinde doğalgaz fiyatlarını serbestçe belirleyebileceğinin , diğer bir ifadeyle dava konusu faturadaki tüketimin 8.2.1997 tarihinden önceye ilişkin bölümüne Botaş'ın davalıya satış fiyatının değil, davalının belirlediği .satış fiyatlarının uygulanması gerektiğinin kabulü zorunludur. Mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişiden ek rapor alınarak, dava konusu faturadaki tüketimin ne kadarlık bölümünün hangi ay içinde yapıldığı belirlenmek ve her ayın tüketimine davalının o aydaki fiyatları uygulanmak suretiyle, fatura bedelinin belirlenmesinden ibarettir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde karar verilmesi usule ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarıda birinci bent gereğince davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın ikinci bentte açıklanan nedenle davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 2.2.1999 gününde oybirliğiyle karar verildi.