 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/6511
Karar No : 1998/7162
Tarih : 29.9.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi
İçinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.
KARAR
Davacılar yöneticisi oldukları bloklarda tüketilen doğalgazla ilgili olarak davalı tarafından 29.3.1995-27.9.1996 tarihleri arasında düzenlenmen tüm faturalarda, tüketim döneminde geçerli olan fiyatlar yerine, faturanın düzenlediği tarihlerdeki fiyatlar esas alınmak suretiyle iki blok için toplam 583.789.197 TL. fazla para alındığını ileri sürerek, bu miktarın son ödeme tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte ödetilmesine karar verilmesini istemişlerdir.
Davalı, encümen kararları uyarınca fatura bedellerinin tesbitinde tahsilat dönemi fiyatlarının esas alınması gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak davanın kısmen kabulüne, 528.371.976 TL. nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte ödetilmesine. fazla talebin reddine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan, diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Davacılar dava dilekçesinde, davalının, doğal gazın tüketildiği dönem yerine, fatura tanzim tarihindeki fiyatları esas alma suretiyle fatura bedellerini tesbit ettiğini ve bu şekilde fazla para aldığını ileri sürerek, fazladan alınan miktar için istirdat talebinde bulunmuşlar; fatura bedellerinin tesbitinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 1995/ Sayılı tebliğinde öngörülen %30 oranındaki üst sınıra davalı tarafından uyulmadığı yolunda bir iddia ileri sürmemiş ve isteklerini buna dayandırmamışlardır. Böylece, fazla para alınmasının nedeni olarak münhasıran fatura bedellerinin tesbitinde tüketim dönemlerindeki birim fiyatların esas alınması gerekirken buna uyulmamasını göstermişlerdir. Bu durumda, mahkemece, davalının davacılardan fazla para almış olup olmadığının belirlenmesinde, davacıların bu iddiasıyla sınırlı olarak inceleme ve araştırma yapılması zorunludur. Eş söyleyişle, mahkeme, ileri sürülmeyen bir olgu ve iddia doğrultusunda inceleme yapamaz. Oysa hükme esas alınan 16.3.1998 günlü bilirkişi raporunda davacıların ileri sürdükleri bu sebep bütünüyle., bir yana bırakılarak ve o yönde herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın, davadaki alacak istemi, 1995/1 sayılı Bakanlık tebliğindeki üst sınıra uyulmamak suretiyle fazla para alındığı iddiasına dayalı imiş gibi, anılan Tebliğ çerçevesinde hesaplama yapılarak sonuca kavuşulmuştur. Mahkemece, bilir kişiden, davacıların iddiaları doğrultusunda tüketim dönemi fiyatları yerine fatura tanzim tarihindeki fiyatların esas alınmış olması nedeniyle, davalının fazladan para tahsil etmiş olup olmadığı konusunda yeniden inceleme yapılarak ek rapor tazmininin istenmesi ve ortaya çıkacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle ve olaya uygun düşmeyen bilirkişi raporu benimsenerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usule ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarıda birinci bent gereğince davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, temyiz olunan kararın ikinci bentte açıklanan nedenle davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 29.9.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.