 |
T.C.
YARGITAY
13. Hukuk Dairesi
Esas No : 1998/3448
Karar No : 1998/4215
Tarih : 12.5.1998
Yargıtay içtihatları bölümü
Yargıtay Kararı
- DOĞALGAZ BEDELİ
- GERİ ALMA DAVASI
Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü.
KARAR
Davacı, davalı tarafından düzenlenen doğalgaz faturasında, tüketim dönemi yerine fatura tanzim tarihindeki fiyatlar uygulanmak suretiyle 1.484.178.655 TL. fazla bedel tahakkuk ettirildiğini ileri sürerek, bu miktar borç bulunmadığının tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece bilirkişi raporu esas alınarak davanın kısmen kabulüne, davacının, fatura, bedelinin 1.482.781.490 TL.lik bölümünden borçlu bulunmadığının tesbitine, fazlaya ilişkin isteğin reddine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava konusu fatura 10.11.1997-5.3.1997 tarihleri arasındaki dönemde tüketilen doğalgaza ilişkin olup, faturadaki ilk ve son okuma tarihleri arasında kalan aylarda Botaş'ın davalıya ve davalının da tüketicilere uyguladığı satış fiyatlarının birbirinden farklı bulunduğu dosya kapsamından açıkça anlaşılmaktadır. Dairemizin sapma göstermeyen kararlarında belirtildiği gibi, doğalgaz bedellerinin hesaplanmasında tüketim yapıldığı dönemdeki fiyatların esas alınması zorunludur. Esasen uygulamanın bu yolda olması gerektiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda da benimsenmiş ancak bu ilkeye uygun düşmeyen bir hesaplama yöntemi izlenerek, saptanan ortalama fiyatlar tüm tüketim miktarına uygulanmak suretiyle sonuca kavuşulmuştur. Hemen belirtelim ki, Dairemiz kararlarında sözü edilen "doğalgazın tüketildiği dönem" kavramı, tüketimin yapıldığı "ayı" ifade etmekte olup, belli bir ay içerisinde tüketilen doğalgaz bedelinin o ayın birim fiyatlarına göre hesaplanması gereğine işaret edilmektedir. Açıklanan bu ilke doğrultusunda. Mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişiden alınacak ek raporla, ilk ve son okuma tarihleri arasındaki gün sayısı itibariyle, dava konusu faturadaki toplam tüketim miktarının ne kadarlık bölümünün hangi ay içinde kaldığı belirlenmek suretiyle her bir aydaki tüketim miktarına o ayın birim fiyatları uygulanarak, davacının sorumlu tutulacağı fatura bedelinin hesaplanması, fazla tahakkuk var ise, o miktarı sınırlı olarak ve kararın davalı tarafından temyiz edilmiş olması nedeni ile kazanılmış hakkı da gözetilerek, borçsuzluğun tesbitine karar verilmesinden ibarettir. Eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması usule ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
SONUÇ : Yukarıda birinci bent gereğince davalının diğer temyiz itirazlarının reddine temyiz olunan kararın ikinci bentte açıklanan nedenle davalı yararına BOZULMASINA, istek halinde peşin harcın iadesine 12.5.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.