Taraflar arasındaki kira uyarlaması davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü

Davacı, davalıya ait kiralananı 1.1.1994 tarihli kira sözleşmesi ile aylık net 1100 Amerikan Dolarına kiraladığını, halen ödenmekte olan kira bedelinin 1455 Amerikan Doları olduğunu, yaşanan ekonomik kriz ve alınan develüasyon kararı nedeniyle, önceki yıllara oranla doların Türk parasına karşı beklenmedik biçimde arttığını, sözleşmenin katlanılmaz hale geldiğini ileri sürerek, sözleşmenin 6. maddesinde yer alan her yıl kira bedeli dolar bazında % 15 oranında arttırılmasına ve kira parasının, dolar olarak ödenmesine ilişkin hükmün iptaline, kira parasının 1.9.1996 tarihinde geçerli olmak; üzere hak ve nesafet kurallarının elverdiği ölçü ve düzeyde Türk Parası olarak ödenmesine, bu mümkün görülmediği takdirde yine Amerikan Doları olarak uyarlanmasını istemiştir.

Davalı, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, dava, tarihinden geçerli olmak üzere aylık kira parasının 1150 Amerikan Doları olarak uyarlanmasına, artış şartının %10 olarak belirlenmeline ve bu şekilde uyarlanmasına karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.

Taraflar arasındaki kira sözleşmesinde kira parasının her yıl %15 artırılacağının kararlaştırıldığı uyuşmazlık konusu değildir. Davada çözümü gereken sorun, kira parasının

uyarlanmasına ilişkin verilen karar ile sözleşmedeki her yıl %15 oranındaki sözleşme hükmünün uyarlama yapılan tarihten sonraki kira dönemlerinde de hükmünü devam ettirip ettirmeyeceği noktasında toplanmaktadır. Hemen belirtelim ki. kira parasının günün koşullarına intibakını sağlayan ve uyarlama adı ile anılan dava sonucunda sözleşmenin sadece kira parası bölümü günün koşullarına intibak ettirilmiş olur. Sözleşmenin diğer koşulları, örneğin bu olayda olduğu gibi her yıl %15 kira bedelinin artırılacağına ilişkin koşulda bir değişiklik hasıl olmaz. Eş söyleyişle, sözleşmenin diğer hükümleri aynen hukuki statüsünü korur. Gerçektede, uyarlama davalarındaki asıl amaç, sadece kira parasının değiştirilmesine yöneliktir. Aksinin düşünülmesi halinde, sözleşme serbestisi ve özgürlüğü sınırları zedelenerek kira bedelinin uyarlanması amacı dışında sözleşmeye müdahale edilmiş olurki , hukuken üstün görülemez. Bu durum karşısında, mahkemenin aksi düşüncelerle her yıl %15 artırma ilişkin sözleşmede koşulun uyarlama davası sonucunda % 10 olarak belirlenmesine karar vermesi usul ve yasaya aykırıdır. Bozma nedenidir.  Ne varki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması HUMK.nun 438/7.maddesi hükmü gereğidir.

SONUÇ : 1.bent gereğince davalının diğer temyiz itirazının reddine, temyiz olunan kararın 2.bentte açıklanan nedenle hükmün 1.bendindeki (artış oranının %10 olarak belirlenmesine ve bu şekilde uyarlanmasına) sözlerinin kaldırılarak hükmün değiştirilen ve düzeltilen bu biçimiyle ONANMASINA, peşin harcın onama harcından çıkartılmasıyla arta kalan 344.900 liranın temyiz edenden alınmasına, 26.2.1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.

 

 

Diğer Bölümlerimiz +
Tüm Hukuki NET forumları + Hukuki Portal + Hukuk Haberleri + Sözleşme ve dilekçe örnekleri + Mevzuat ve bilimsel incelemeler + Hukukçu Blogları + Avukat ilanları + Videolar + Linkler + Ansiklopedi ve Sözlük +

İçtihat Arşivi  Eski içtihat dizini

Yargıtay Kararları 2007 2006 2005 2004 2003 2002 2001 1999 1998 1997 1996 1995 1994 1993 1992 1991 1990 1989 1988 1987 1986 1985 1984 1983 1982 1981 1980 1979 1978 1977 1976 1975 1974 1973 1927-1972